• bgst tarafından sahnelenen tiyatro oyunu. oyunun konusu federico garcial lorca'nın hayatı ve oyunları, şiirleri ve diğer eserleri. ancak bu konuyu ele alış tarzları biraz ilginç. sanki bir çocuk oyunu ya da bir orta oyunu gibi yer yer acıklı, ama çoğunlukla güldürü yönü ağır basan bir şekilde sahnelemeyi tercih etmişler. projektörle lorca'nın ilk ve tek görüntüsüne yer vermeleri de alışılageldik sahnemelerden farklı bir hava katmış. ha peki olmuş mu derseniz? evet olmuş. bilhassa aysel yıldırım'ın oyunculuğu nefis. ancak, lorca'nın hayatının ve yaşadığı dönemin olanca tradejisine (franco faşizmi) rağmen bunu komediyle anlatmanın kekremsi bir yönünün olduğunu da bir yerlere not düşmek gerekir.
  • "eğer oyuncuların giyecek kostümleri kalmaz ise mavi işçi tulumları giyerler; eğer sokaklarda oynamamıza izin vermezler ise biz de mağaralarda oynarız; kendimize gizli sahneler yaratırız."

    aysel yıldırım ve ilker yasin keskin tarafından yazılan oyunda, lorca'nın ağzından dökülen şu tirat fazlasıyla gaza getiriyor ve baskıcı iklimin absürt bir dille ortaya konduğu oyun, sanki türkiye'deki baskıcı yönetimleri, darbeyle gelip gerici bir yönetimi zorla kabul ettirenleri, cumhuriyete karşı olan provokatörleri anlatıyor.

    oyun, gerçek görüntülerle, ışık oyunlarıyla ve müziklerle renklendirilmiş. ayrıca oyunda boğaziçi üniversitesi oyuncuları'nın entelektüel birikimi de hissediliyor. zaten sahne çalışmalarıyla beraber; ispanya tarihi, federico garcia lorca'nın yaşamı ve eserleri, entelektüellerin sorumluluğu, toplumsal cinsiyet üzerine eğitim-araştırma çalışmaları yapılmış.
  • ispanya'nın en hassas, en yetenekli sanatçılarından birinin, hayatının ve eserlerinin, etkileyici ve eğlendirici şekilde anlatıldığı oyun.

    oyunda, lorca'nın arkadaşının, kabuğunu kırmak konusunda, giderek artan isteği ve cesaretiyle, lorca'nın ne kadar hayranlık duyulması gereken biri olduğu aynı paralellikte ilerledi. oyun başında bir ok fırlatıldı, yükselerek ilerledi ve oyun sonunda, ekranda lorca'yı gördüğümüzde, o ok, kalbimize saplandı.

    oyuncular, zor koşullar altında sanatlarını icra etmeye çalışan, hatta hayatlarını kaybeden sanatçıların, o dönemde, yanlarında olamadıkları, onlara destek veremedikleri için kendilerini buruk hissediyorlardır belki. boğaziçi üniversitesi oyuncuları, başarılı performanslarıyla lorca'yı onurlandırdılar. elinden tutup acılarına ortak oldular.
  • dün akşam diyarbakır devlet tiyatrosu kayapınar sahnede izlediğim oyun. 4 yıldır neredeyse ildeki her oyuna gitmiş biri olarak diyarbakır ortalamasının bir tık üstüne denk geldiğini söyleyebilirim. ama o kadar. bunun da çeşitli sebepleri var:

    -oyundaki espri malzemesi federico garcia lorca'nın tiyatrolarından alıntı olan bölümler haricinde şiveler, ağız şapırtmalar ile yapıldı. özellikle cumhuriyetçiler ile kralcıların aynı masada oturduğu toplantı kısmı ... ağız ve şive ile güldürmek beyazlık, üstencilik, alay etme. şive eşit değildir üç kağıtçılık, alçaklık, yobazlık.

    -federico rolünü canlandıran oyuncudan mı yoksa ona verilen text'ten mi kaynaklı bilmiyorum oyunun içinde sırıtan, oyuna adapte olamayan bir baş rol gibiydi. jest ve mimiklerini etkin kullandığı zamanları değil özellikle ağdalı bir ispanyolca (bizde türkçe) konuşmasıyla oyunun kalanında farklı bir yerde duruyordu. özellikle federico nun konuşmamasını istedim bir bölümde.

    -federico yu kralcılar eleştirirken ahlaka mugayir işler yapması dendi birkaç kere. yanlış saymadıysam 3 kere kadar söylendi. aslında kast edilen federico nun gey oluşuyla alakalıydı. tiyatronun orijinalinde bu hali ile mi geçiyor bilmiyorum ama aleni söyletmeyi yönetmen tercih etmediyse... neden?

    -anlatıcının meddahvari tavrı da tiyatroyu yerelleştirmeye çabası gibiydi. şive yapması, ağız burun bükmesine gerek yoktu. ama sıklıkla yapmadığı için minnettarım kendisine çünkü sonraki anlatımları daha iyiydi.

    franco süreci, birinci dünya savaşı sonrası ikinci dünya savaşı arefesi, ispanya iç savaşı ağır bir zaman dilimiydi tasvir edilen. şiveler, taklitler, sonradan ilave edildiği belli bölümler haricinde keyifliydi.

    ayrıca federico rolünü canlandıran ve oyunun ana anlatıcısı haricindeki 3 oyuncu bence muhteşemdi. zevkle izledim her birinin. karakterler arasındaki hızlı ve çok iyi geçişlerini.
hesabın var mı? giriş yap