shinju ten no amijima

• japon yeni dalga akımının yani nuberu bagu'nun önemli temsilcilerinden biri olan masahiro shinoda'nın 1969 yılında yönettiği evli bir kağıt tüccarı olan jihei ile koharu isimli bir fahişe arasındaki trajik aşk hikayesini anlatan bu filmin hikayesi aslında japon kukla tiyatrosu (bunraku) için yazılmış bir oyuna dayanıyor.
  
  ünlü oyun yazarı chikamatsu monzaemon'un 1727'te yazdığı shinju ten no amijima or shinjuten no amijima isimli oyundan içinde ünlü japon besteci tôru takemitsu'nun da bulunduğu bir senaryo ekibi tarafından sinemaya uyarlanmış. tôru takemitsu japon sineması ile ilgilenenlerin iyi bildiği bir isim. onun için japonların ennio morricone'si demek mümkün. aralarında ran, jôi-uchi^*, seppuku gibi başyapıtların da bulunduğu 90'a yakın filmin bestecisi olan takemitsu'nun ilk ve tek senaryo çalışması bu film. elbette filmin müziklerinde de takemitsu imzası var. filmi izlemeden önce kesinlikle japon kukla tiyatrosu bunrakuhakkında bilgi edinmek gerekiyor. zira bunraku geleneği tüm filme damgasını vuruyor.
  
  bunraku bir diğer ismi ile ningyo joruri 1684 yılında ilk defa osaka'da sahnelenmiş olan bir japon kukla tiyatrosu tekniği. oyunlarda kabaca bahsedecek olursak ningyotsukai(kuklacılar) tarafından kuklalar oynatılırken arka planda tayu (karakterlerin bölümlerini okuyan kişi) oyun metnini melodik bir şekilde okur, shamisen(müzisyen) ise oyunun gidişatına göre dramatik yapıyı güçlendiren melodilerle oyuna eşlik ederler, kafaları dahil bütün vücutlarını örten siyah elbise giymiş kuroko ismi verilen kişiler ise sahneyi hazırlar oyun sırasında kuklaların kostümlerinde ve sahnede yapılması gereken değişiklikleri yaparlardı. kuklacılar da aynı kurokolar gibi seyircinin dikkatini dağıtmamak için siyah elbiseler giyerler. genellikle baş kuklacı dışındaki kuklacılar başlarına da siyah torbalar geçirip tamamen siyahlara bürünürler.
  
  filmin şüphesiz en ilginç yanı filmdeki oyunculara eşlik eden kurokolar. batı sinemasında bazı tiyatro oyunlarının uyarlamalarında karşımıza çıkan koro/anlatıcı unsuru gibi masahiro shinoda bu hikayeyi filme çekerken kabuki ve bunraku oyunlarının vazgeçilmez öğesi kurokoları da kullanmış. film içerisinde sağa sola koşuşturan, set kuran, sahnedeki objelerin yerlerini değiştiren bir sürü kuroko görüyoruz. bunraku konusunda bilgisi olmayan izleyici kafalarına siyah torba geçirmiş kurokoları gördüğünde gerçekten irkiliyor. en azından ben irkilmiştim.
  
  http://www.youtube.com/…sze&feature=player_embedded
  
  not:
  
  aslında bu yazıyı bloğumda yazmıştım ama baktım ekşi sözlükte bu film hakkında pek konuşulmamış. burada da bulunsun istedim.
  http://laforgueblog.blogspot.com/…n-no-amijima.html
• (bkz: double suicide)
• chikamatsu monzaemon tarafından yazılmış bir kabuki. masahiro shinoda'nın aynı isimli filmine esin kaynağı olmuştur.