amerikan imparatorluğu

• roma dan çok daha güçlü hale gelen imparatorluk.
  
  sadece dünya nın tüm kıtalarına yayılmış askeri varlığıyla değil, siyasi ve ekonomik gücüyle de; hem ingiliz sömürge imparatorluğundan, hem roma imparatorluğundan, hem de tarihteki bilinen tüm imparatorluklardan üstün hale gelmiştir.
  
  askeri müdaheleye gerek kalmadan, sadece höt zöt yaparak bile düşmanı gördüğü ülkelerin ekonomisine zarar verebilmektedir.
  
  karşılıksız para bastığı halde, değer kaybetmeyen belki de tek para birimi de bu imparatorluğun geçer akçesi amerikan dolarıdır.
  
  amerikan imparatorluğu fazla dillendirilmese de gerçektir. sadece avam tabaka muhabbetlerinde değil, tarih ve siyasetle ilgilenen, akademik ünvanlı insanlar da bu tanımı zaman zaman kullanmakta.
  
  sonu ne olacak, nasıl ve ne zaman olacaktır, bilemem ama yakın zamanda olacağını sanmıyorum.
  
  ek bilgi: antik roma nın sonunu getiren 3 büyük düşmanı vardı;
  cermenler (almanlar) , persler (iran) ve türkler
• mükemmel bir özetini aşağıdaki linkte bulabilirsiniz:
  
  https://www.youtube.com/watch?v=df4r-xdkvpm
  
  the empire files'tan geliyor bu yapım. amerikan genişlemesini hem amerika kıtası hem de küresel olarak inceliyor ve beyaz amerikalı üstünlüğüne dayalı emperyal zihniyeti de tekrar ortaya koyuyor.
• 1892'de temeli atıldı.
  1898'de kurabileceğini kanıtladı.
  1917'de artık ben de varım dedi.
  1945'de ben en büyüğüm dedi.
  1956'da batı kutbu içindeki liderliği tescillendi.
  1980'lerde savaşı kazandı.
  1991'de rakibi bayrak çekti, tek kaldı.
  1995'te imparatorluk yüzyılını kurmak istedi.
  1998'de dur dediler!
  11 eylül'de inatla yeni bir cephe açtı.
  2008'de duvara tosladı.
  2018'de çin ve rusyayı açıkça karşısına alarak çok kutupluluğu kabul etti.
  
  kısacası 1991-1998 arası, hadi çok zorlarsanız, 11 eylül olur çok inat ederseniz 2018 ticaret savaşları olur hepi topu o kadar sürmüştür.
  
  bugün gelinen noktada dünya liderliği için tekrar savaşmak zorundadır, kendine köprübaşı tutmak için kalkıştığı darbeler olmamaktadır. küreselleşme ayağına çin'e göçüp giden endüstrisi ile çökmekte olan hizmet sektörüyle, obez ve hatırı sayılır yaşlı sayılabilecek nüfusuyla tekrar lider olabilmesi için potansiyeli de kalmamıştır.
  
  kısacası; (bkz: make america great again) olur mu?
  bu sefer öyle kolay değil o işler. karşında herkesten daha ucuz üreten, teknolojisi ve zeki insanları olan dev gibi bir çin varken liderliği geri almak kolay değil hele hele hammadde zengini ve silah tüccarı stratejik ortağıyla beraberken. amerika'nın yanında kim var? yaşlı ve tükenmekte olan avrupa ile japonya? onlar bile gitmek istiyor.
• amerikan imparatorluğu gibi ifadelerde betimleme yapıldığı, gerçekte roma imparatorluğu gibi böyle bir imparatorluk olmadığından "i" harfi küçük yazılırmış, bugün de editör düzeltmelerinden bunu öğrendim.
• bazı uluslararası darknet ve kriptopara sistemleri kurucularının tutuklanmasının ardından abd adalet bakan yardımcısının resmi açıklamasında imparatorluğun dünyaya ve dünya vatandaşlarına nasıl "burada biz varız" mesajı verdiği görülebilir. açıklama
  
  bir devlet sahip olduğu topraklarda kendi hukukunu yani yargı teşkilatını kurabilir ve uygulayabilirse o toprakların sahibidir, kuramazsa da o toprakların sahibi falan olamaz. amerika birleşik devletleri yaptığı açıklamanın (altta belirttiğim) son kısmına eklediği bölüm ile demek istiyor ki dünyanın neresinde olursanız olun, abd'nin izin vermediği bir eylemde bulunur, dünya düzenine zeval getirirseniz kendi memleketinizden önce gelir abd mahkemelerinde hesap verirsiniz.
  
  "whether you break our laws from china or europe or abuse our financial system from a tropical island—you can expect to answer for your crimes inside a united states courtroom."