hesabın var mı? giriş yap

  • (bkz: ayçiçek yağı fiyatlarının çıldırması)
    (bkz: ayçiçek yağına getirilen satış sınırlaması)
    (bkz: 5 mart 2022 ayçiçek yağı kuyrukları)
    (bkz: carrefour'da ayçiçek yağı kavgası)

    vesaire vesaire... başlıklarda yazan olayların hiçbirini hakketmeyen, üretiminde kullanılan petrokimyasallar bir yana, yemek yaparken en ufak bir işleme, en kısa sürede en hafif bir ısıya maruz kaldığı zaman dahi reaktive olmaya başlayan yağ değil katran, gıda değil zehir ve yukarda yazılan türden olaylarda insanlar resmen bile isteye kendilerini hasta etmek için birbirini eziyor.

    öncelikle belirteyim kimyager, biyolog, doktor vb... bilim insanı değilim, ama mesleğim gereği pazarlamadan ve bilinçli tüketimden anlarım. sırf bu yüzden üni.de kendi evime çıktığımdan ve ebeveynlerimle beraber o dönemlerde ahmet aydın vb... gibi doktorların kitaplarını okuyup üzerine düşünmemizden beri, yaklaşık 15 senedir tüm kızartmalarda riviera zeytinyağı kullanırım. fakat şu ayçiçek yağı çılgınlığı yaşandığından beri tekrar bir araştırmaya giriştim ve 2010'lu yıllardan 2019'a kadar, muhtelif kuruluş ve ülkelerde yapılmış, sırf kızartmalar ve bunlarda kullanılan yağlar üzerine 'bilimsel' araştırmalara rastladım.

    son 2-3 gündür bunlarla yatıp kalktım ve yaptığım çıkarımları kendim bizzat deneyerek doğruladım. sona eklerim araştırma linklerini.

    elbette ki burda yazacaklarım bazı gönlü zengin suserler çok öncelerden özet olarak yazmışlar fakat pek sallayan olmamış. o yüzden konuya dönersek ben de kendi 'abstract'ımı yazayım da insanlar belki biraz uyanıp sağlığını düşünmeye başlar ve varını yoğunu dandik "makine" yağlarına yatırmayı bırakır.

    olay şu;

    onlarca araştırmada olabilecek tüm kızartma koşullarında (ev koşullarını canlandıran düşük miktarlarda kısa süreli orta-yüksek sıcaklıklarda pişirmeler ayrıca lokanta, zincir fastfood gibi mekanlarda kullanılan "deep frying" teknikleri de dahil) farklı zaman aralıklarında ve ısıtıp-soğutup tekrar tekrar kullanımlarda çeşitli yağların içinde pişirilenlerle ne kadar reaksyona girdiği, sıcaklıktan ne kadar dejenere olduğu ve içindeki gıdalarda ne kadar iz bıraktığı gibi ölçütlere defalarca denenerek bakılmış. çıkan sonuç ise;

    kızartma yapılan yağı seçerken içindeki tekli doymamış yağ (mufa) ların, çoklu doymamış yağ (omegalar, 3, 6 vb... ya da pufa) lara olan oranına bakılmalıdır ve mufa bakımından zengin yağlar, ısıya genel olarak daha az tepki verdikleri, daha uzun süreli ve daha yüksek sıcaklıklarda, çoklu tekrar kullanımlarda daha az dejenere oldukları ve gıdalarda daha az iz bıraktıkları için tercih edilmelidir. fındık yağı, yer fıstığı yağı, sızma, soğuk sıkım veya naturel, birinci zeytinyağı vb... yağlar mufa zengini yağlardır ve kızartmalar dahil her tür yemekte rahatlıkla, eğer içindeki gıda koku-aroma bırakmayan bir gıdaysa ortlama 2-3 kez tekrar bozulmadan veya gözardı edilecek kadar küçük bozunmalarla kullanılabilir.

    araştırmalardan bir tanesi ve en güncelinde ülkemizde bulunmayan bir mufa zengini yağın yukarda yazılanlardan çok daha sağlıklı olduğu bulunmuş, o yağ da deniz alglerinden elde edilen ve neredeyse yüzde yüz mufa içeriği barındıran "yosun yağı" olduğu yazılmış. ondan sonra gelen -kızartma için- en sağlıklı yağlar ise sızma zeyitnyağı ve kanola yağı (!) olmuş. evet şu bildiğiniz, bir zamanlar tu kaka edilen, gdo sınıfına dahil o güzel görünümlü sapsarı narin çiçeklerin yağı 3. sağlıklı ve dayanıklı yağ olarak belirlenmiş. bunlardan sonra gelenler ise fındık, yer fıstığı gibi kabuklu meyvelerden çıkarılan yağlar olmuş. başlığımızın sahibi ayçiçek yağı ise içindeki pufa'ların mufa'lara göre daha fazla olmasından ve daha ilk ısıtmalarda reaktive olup gıdaları daha fazla dejenere ettiğinden, yanma/kaynama dercesi yüksek olmasına rağmen bu sıcaklığa erişmeden çok önce içinde epoksi, akrilat vb... farklı sınıflarda plastiğimsi moleküller oluştuğundan mısır yağıyla beraber en sonda yer alıp en sağlıksız ve kalitesiz yağlar olmuşlar.

    fakat sonuçlandırmadan önce biryağ'a payesini vermek gerekir, 2008'li yıllarda gdo teknikleriyle üretilmiş farklı bir ayçekirdeği tohumundan "olem "adıyla mufa zengini bir yağ üretmeyi başarmışlar fakat şu an iç piyasada esamesi okunmamasına rağmen kendi sitelerinde ürünler başlığında halen görülebiliyor. benim tahminim halen ihracat ürünü olarak satıldığı, keşke eskiden olduğu gibi bu tip yenilikçi ve sağlıklı yaklaşımları iç piyasada da görebilsek. eğer ki bulabilirseniz yeşillendirin de herkes faydalansın.

    https://www.trakyabirlik.com.tr/…iryag-olem-foy.pdf (içindeki mufa miktarına dikkat)

    sonuç olarak, ülkemizde bulunan yağlardan en sağlıklı ve kızartma için en uygun olanı zeytinyağıdır. rivieralar tahmin edildiğinin aksine daha çabuk kaynar ve gerçek zeytinyağı sayılmazlar. eskiden olan avantajlı fiyatları da günümüzde pek kalmadığı için tercih edilmesi gereken etiket ve markadan bağımsız olarak sızma zeytinyağlarıdır. zararsız tekniklerle üretilen veya sıkılan en ucuz zeytinyağı, en pahalı ayçiçek, mısır vb... yağlardan daha faydalıdır.

    kendi hücrelerine ve karaciğer vb... gibi organlarına eziyet edip son kullanma tarihini öne çekmek istemeyen, kendi sağlığını ve ailesini düşünen herkes, her türlü sıcak-soğuk yemek ve kızartmalarda (mufa/pufa oranını kontrol ederek) zeytin yağı kullanmalıdır.

    edit: beklediğimden çok ilgilendiniz, favladınız, hepinizin merakına sağlık!.. sabırla okuduklarınızın hepsi doğru bilgilerdir, sevdiklerinizle paylaşın, bilgiyi büyütün, bilenleri çoğaltın. bunları yapın ki bedenleri daha sağlıklı hale gelecek insanlar paralel olarak akıl sağlıklarını da geri kazansınlar... bir wellness furyası kopsun gitsin arşa kadar...

    önemli not: önceden belirtmediğim için şimdi söylememde fayda var. tabii ki bulabileceğiniz en ucuz zeytinyağı diğerlerinden daha evladır fakat (bkz: tağşiş) yani sahte olmadıkça... içinde bulunduğumuz gibi zor zamanlarda sahtecilik, stokçuluk ve sömürgenlik artar, seçimlerinizi hassasiyetle yapın. ayrıca yine belirtmeliyim ki aşağıdaki kaynaklarda deneylerde kullanılan zeytinyağlarının nerdeyse hepsi "extra virgin" doğal yöntemlerle sıkılmış-üretilmiş sızma yağlar... elbette ki riviera veya pirina yağları da sağlık açısından diğerlerinden öndedir fakat kullanışlılık ve lezzet açısından -eğer rahatça alabiliyorsam- her zaman sızma yağları tercih ederim.

    büdütttt: veeee geldi gelmekte olan!.. en garde!.. (bkz: profesöründen patates kızartması sırları)

    kaynaklar:

    https://prod-olivewellness.s3.amazonaws.com/…om.pdf
    https://sci-hub.se/10.1016/j.foodres.2016.03.033
    https://www.nature.com/…474a-866a-c04350a1d0d0#sec8

  • hayalet karakterinin aşık olunca yalnızken hallerini çok beğenmiş bayanlar, bize de biri böyle aşık olsa hemen veririm diyen bile var,
    sizin o hayır dediğiniz çocuklar da size aşıkken öyle oluyor, yalnızken, illa kameraya çekip yollasınlar mı.

  • brüt tutar topluca nakit olarak teslim edilsin!

    brüt hakedişin, vergi ve kesintilerin bir kağıtta gösterilmesi,
    sonra hesaba net kalan paranın yatırılması veya elden verilmesi aynı şey değil.

    maaşlar brüt teslim edilsin ve her kişi kendi elcağızıyla paracıkları sikke sikke saysın ilgili kurumlara.

    gelir vergisi, yılda bir kez topluca ödetilsin.
    maaşa istinaden sgk ve diğer kesintiler aylık olarak düzenli biçimde ödetilsin.
    ay boyunca harcalamarın vergileri toplanıp ayrıca ödetilsin.

    daha önce de yazdım,
    alışverişte net ödeme yapılsın.

    kdv ötv vs tüm vergiler ayrıca hesaplansın.
    fiş ve faturalarda iri harflerle
    ay sonunda ödenecek vergi
    yazsın.

    ay sonunda sikke sikke
    veya kuruş kuruş ödetilsin!

    kısacası mesela,
    brüt 10.000 adet aldığımız türk lirasının
    nasıl en az 7.000 adet lirasını onlarca kalem kesinti için devletimize ödüyoruz "net" biçimde görelim.

    vatandaş inisiyatifine bırakılınca;
    vergisini ödemedi mi?
    bir kaç ihtar sonrası maaşına haciz konsun.
    vergi kaçırmaya devam ederse cezaevine atılsın.

    sgk primini mi yatırmadı?
    paşa gönlü bilir...emekli olamasın.

    sağlık payını mı ödemedi?
    ölsün ibne...tedavi olamasın.

    bu millet, seçimle gelenlerin,
    cebinden çıkan paraları savurduğunu ancak böyle olursa idrak eder.
    ancak o zaman, şirketlerin s ı f ı r l a n a n vergi borçlarını duyunca
    - du bakalım alloooo nasıl oluyor sayın devlet efendi, höqumet bey?
    diye hesap sorar.

    millî iradesini idareli kullanır...
    kime neyi teslim edeceğini düşünür.

    editto,
    vergi kaçıran veya zamanında ödemeyen tipler için önlem önerileri:
    kamu kurumlarındaki devlet memurlarının maaşları, vatandaşın vergilerinden ödeniyor.
    (tabii onların da kendi maaşından yine gelir vergisi kesiliyor unutmayalım)

    neyse...bu sistemde vergiyi ödemedi mi?
    devletle ilgili her işinde ceza olarak dosyası arkaya atılsın!
    başvurularına geç randevu verilsin,
    mahkemelik olduğunda müştekî ise davası ötelensin, hakkında dava açılmışsa hemen defteri dürülsün!
    hem vergisini dürüst ve zamanında ödemeyecek hem de "eşit" adalet isteyecek öyle mi?
    sürünsün ibne.

    böylece kamu memurları, vergisini dürüstçe ödeyen vatandaşın işlerini öncelikli ve rüşvetsiz yapmış olsun.

  • pissti programinda karsimda oturuyordu, bir muddet kesistik. konusayim dedim ama sonra "ne yapiyon abi canli yayinda delirme" dedim, cekindim. sonra o bir soru sordu, sessizligi bozdu. ama ben mal gibi baktim, yanitlayamadim.

    sonra olmadi o is, ardi devami gelmedi. ajdarla da soyunma odasinda yakinlik yasadik. tvde gordugunuz herkes aslen bin kat daha yakisikli, kendimden biliyorum.