bektaşilik

• bektaşiler herkesi insan sayarlar. her insanı eşit görürler. din farklarını tanımıyorlar. bektaşilik dinler üstüdür aynı zamanda. bektaşilikte evrensellik buluyoruz. bektaşilik bir irfaniyedir. yani bilinirciliktir. bilinirciliğin özelliği ise herkesi insan olarak kabul etmek, her dini hoş görmektir. din, sınıf, ırk farkı yoktur. herkes eşittir. ancak şunu da ekleyelim ki balkan illerinde doğup yaşamış bektaşiler, bir çok hrıstiyan motiflerini de benimsemişlerdir. aynı şekilde doğu anadolu'da yaşayan bektaşilerde de iran dinlerinin etkisini görüyoruz. örneğin eski iranlıların yılbaşı bayramı olan nevruzu kutluyorlar. bosna'da ve başka balkan yörelerinde bektaşilik çok yaygın idi. bir çok bektaşi şairi bosnalı lakabını taşıyordu. onların şiirlerinde hrıstiyan motifleri yaygın idi. örneğin xvi. yüzyılda balkanlarda yaşamış olan kanberi incil'de italya adı ile ali'ye işaret edildiğini söyler:
  
  "o ali'dir pişüva-yi evliyavü enbiya
  anın içün dedi isa incil'inde ilyas"
  
  balkan ve bosna'dan gelen bektaşi dünyasında çok yerde isa'ya yer veriliyor. özellikle çarmıha gerilmiş isa'dır bu. örnek olarak beyhani'nin çok bilinen bir nefesini zikir edebiliriz.
  
  "kerbela çölleri kızılkan oldu
  şah hüseyin için dünya ağladı
  feryadımız çıktı arş-ü alaya
  topraklar inledi sema ağladı
  
  beyhani'yem bizi esma'dan sorun
  çarmıha gerilmiş isa'dan sorun
  bin bir kelam veren imra'dan sorun
  hem musa, hem tursina ağladı".
  
  irene melikoff
• bektaşi- bre erenler, sizin kolunuzun yeni neden bu kadar buyuk?
  mevlevi- biz onunla gordugumuz kusurları orteriz.. peki senin kolunun yeni neredeyse yok; nedendir?
  bektaşi- biz hiç kusur gormeyiz ki
  
  aslında mevlevilik ve bektaşilik iki ayrı pozitif yandır; aslolan iki pozitifi tokusturmak yerine amac ozunde birlestirip negatife karsı tokusturmak olmalıdır.
• bektaşi tekkelerinin zamanında çok ciddi birer sivil toplum örgütü vazifesi gördüğünü söyler baskın oran türkiye insan hakları bilançosu 2005 izleme raporunda..
• http://www.bektashi.net/ adresinden hakkinda istenilen bilgi edinilebilecek dünyanın en güzel inançlar bütünü. türkiye dışındaki (arnavutluk, eski yugoslavya, diğer balkan ülkeleri, mısır ve abd) derviş, dede ve dedebaba' lar gizli değilken, tarikat türkiye' de daha marjinal bir yapıya sahiptir. olabilecek baskı ve şiddete karşı bazı kimlikler bir miktar gizli tutulmaya çalışılır. ibadet her koşulda yurtdışında ve türkiye' de gizlidir. niyet edip bir dergaha giren öğrenebilir. örneğin, sünni inancındaki gibi olmayan, uygulanış şekli ve zamanları daha farklı bir namaz vardır. dergahlarda belirli aralıklarla yapılan muhabbet denilen bir tür toplantıları vardır. amerika birleşik devletleri michigan' da bile bir dergah vardır. bu dergah hakkinda bilgi icin,
  
  http://www.bektashi.net/turkce-koca2.html .
  (bkz: michigan detroit bektasi dergahi)
• birinci derecesi aşık, ikinci derecesi muhiblik, üçüncü derecesi dervişlik ve en üst derecesi "baba"lıktır.
  
  bektaşi tekkelerinde dört bölüm bulunur.
  
  - mihman evi
  - aş evi
  - ekmek evi
  - meydan evi
  
  meydan evi'nde 12 koyun postu bulunur. bu postlar oniki şahsı temsil eder:
  
  1- baba postu yahut horasan postu : hacı bektaş-ı veli.
  2- aşçı postu : seyid ali sultan.
  3- ekmekçi postu : balım sultan.
  4- nakib postu : kaygusuz sultan.
  5- atçı postu : kamber ali.
  6- meydancı postu : sarı ismail.
  7- türbedar postu : kara donlu can baba.
  8- kilerci postu : şah kulu hacim sultan.
  9- kahveci postu : şah şazeli sultan.
  10- kurbancı postu : ibrahim.
  11- ayakçı postu : abdal musa sultan.
  12- mihmandar postu : hızır.
  
  kaynak:
  hayat tarih mecmuası, ağustos 1966, sayı 7.
• (bkz: yeniceri ocagi ve bektasilik iliskisi/@yeni)
• haci bektas veli ye dayanilarak kurulmustur. aleviligi ve bektasiligi birbirinden bagimsiz olarak ele almak hem tarihsel ve hem de sosyolojik acidan mumkun degildir. her iki terim de birbirinin yerine kullanilmaktadir.
  
  prof. melikoff'un da belirttigi gibi 'alevilik, bektasilik'ten ayrilamaz. cunku her iki deyim de ayni olguya, turk halk islamligi olgusuna baglidir.' alevilik ve bektasilik, inanc ve ahlak esaslari ve edebiyatlari bakimindan temel olmayan farkliliklar disinda ortaktirlar. en temel farklilik, bektasi kitlelerin daha çok sehirde yasamalarina karsin, alevilerin gocebe/yari gocebe cevrelerde yasamalari seklinde ortaya cikmistir. sosyal bir farkliliktir. ancak bu farklilik günümüzde anlamini yitirmis, alevi adi daha yaygin olarak kullanilir olmustur.
• hakkındaki en güzel, doğru ve faydalı bilgileri prof. dr. cavit sunar'ın melamilik ve bektaşilik isimli eserinden öğrenebildiğimiz syncretist edep erkan bütünü.
  (bkz: http://kitap.antoloji.com/…ik-ve-bektasilik-kitabi/)
• (bkz: nur baba)
• fikir babası bu kadar saygı görürken,kendisi tam aksine çoğu iğrenç olan fıkralar ve berbat iftiralarla boğuşan bir garip mezhep/tarikat.