marpione

sars-cov-2

-bu virüsün en tehlikeli yanı "kuluçka dönemi" çok uzun ve o dönemde insanlar farkında olmadan çevreye yayabiliyorlar. raporlara göre kendi iyileştikten sonra başkasına bulaştıran da var. bu ikisi çok tehlikeli durumlar.

-virüsü kesinlikle hafife almamak lazım. sadece 10 gün önce 2700 olan hasta sayısı bugün 28000. yani bir sürü insanda kuluçka döneminde olan virüs zamanla hastalığa dönüşüyor ve artış hızı her gün bir öncekine göre +%20 civarında. yani katlanarak büyüyor.

-kıyaslama yapmak için bundan bir önceki coronavirüs olan sars sadece 8500 kişiye bulaşmıştı ve ilk çıkışından 3 ay sonra yeni bulaşan hasta sayısı düşmüş olsa bile çıkışından aylarca sonra bile insanları öldürmüştü. bugün hala sars için bir aşı yok. durmasının tek sebebi ölen öldü, yeni birilerine bulaşamayınca da yayılımı durdu. (yani laboratuar ortamında bu virüse sahip olan birileri yarın topluma salsa gene her yere dağılabilir. )

-28 bin hastanın 563'ü hayatını kaybetmiş, sadece 1153'ü iyileşmiş durumda henüz yani ortada 26 bin küsür hasta var hala ve onların bulaştırdığı potansiyel başka binlerce insan. bu nedenle "28 bin hastadan sadece %2'si öldü" bilgisi hatalı. zamanla bu oran artacak gibi görünüyor. eğer sars gibi %10 ölüm oranlarına çıkarsa zamanla çok can yakabilir.

-bütün dünya dua etsin ki bu virüs çin yeni yılına denk geldi. normal zamanda olsaydı çin tek bir şehri/bölgeyi kapatıp bu kadar hızla izole edemezdi salgını. insanlar zaten tatil nedeniyle çalışmıyordu, seyahat azdı, yurt dışına çıkan da azdı. başka bir zaman olsaydı hem çin içinde hem de başka ülkelerde çok daha hızla yayılırdı.

-kısa sürede falan da biteceğini sanmıyorum. öncelikle tamamen izole edilemeyen veya aşısı bulunmayan bir virüs öyle kolay kolay bitmez. en başta yazdığım konu en kilit konu, bu virüsün kuluçka süresi çok uzun. sars 2-6 gün içinde kuluçkadan hastalığa dönüyordu, bununki 14 günü bulabiliyor.

-sars salgınında hong kong'da 1755 hastanın 299'u ölmüştü ve bunların %80'inin bir otel odasında konaklayan tek bir kişiden yayıldığı düşünülüyor. yani kazara 1000 kişi karantina ortamından kurtulup kuluçka döneminde çevreye bulaştırmaya başlarsa sayıların milyonlara ulaşması çok muhtemel. tek bir hastanın bir uçağın yarısına bulaştırdığını ve onların da yüzlerce kişiyle temasa girme olasılığını düşünürseniz potansiyel tehlikeleri görebilirsiniz.

-türkiye şu anda "teorik olarak" bir nebze güvenli zira virüs henüz ağırlıklı olarak asya'da görülüyor ve yakın çevremize ulaşmış değil. eğer çin'den bir şekilde gelmediyse bile başka ülkelerden bize de sıçrama ihtimali var ama şu anda 1000 km yakınımızda (yani aramızda daha fazla insan/turist trafiğinin olduğu ülkelerde) ciddi bir salgın yok. gene de bu olmayacağı anlamına gelmez.

devamını okuyayım »