la planete des singes

• nietzsche, böyle buyurdu zerdüşt'te, "insan, maymun ile üstinsan arasına gerilmiş bir iptir," diye yazıyordu. oryantalist bir ulis'in anlattığı bu romanda az önce katliam yapan gorillerin anlatıcı tarafından tıpkı nazi ss subayları gibi aristokratik betimi şaşırtıcıdır. hitler'in deri ceketli, çizmeli ss'lerinin yerini puro içen goriller almıştır da diyebiliriz. anlatıcı bunları hayranlığını gizleyemeden aktarır. belki de stockholm sendromu.
  
  goriller insanları kırıp geçirdikten sonra sömürgeci beyaz adam'ın tıpkı afrika'da siyahileri katledip fotoğraf çektirmesi gibi poz verir. bu, romanın bilimkurgudan ziyade politik alegori olduğunun ikinci kanıtıdır.
  
  anlatıcının nova ismini verdiği vahşi esasen havva'nın basit versiyonudur. tahta kafalı bir havva ama. anlatıcı onu rüyasında bir yılan olarak görür. yasak meyvenin anımsanışı. nitekim üç erkek nova yüzünden soror'da mahsur kalır. ve romanda zira dışında kadın-özne göremeyiz. romancı bunu insan soyundan esirger.
  
  zaius ise zeus'un muhafazakâr varyasyonudur. haristas ise christ'in gelecekteki versiyonu. roman bu açıdan dinsel bir alegoridir de.
  
  goriller liberal ordunun, orangutanlar muhafazakâr kilisenin, şempanzeler biliminsanlarının kaba görünümleridir. aslında maymun kılığında insan soyu ironize edilir. çünkü maymunlar bir taklit-uygarlık kurmuştur. özgün olan bir şey yoktur.
  
  hiciv amaçlı, kısmen kadın düşmanı bir romandır ama sadece bu değil. insan ile maymun arasındaki sınırı bulanıklaştırarak insan soyunu sarakaya alır. bununla birlikte beyaz adam'ın yakın tarihteki katliamlarını ve deneylerini esefle kınayan bir romandır.
  
  bilimkurgular çoğu zaman pesimist tablolar çizerek sıkı muhafazakâr sanat ürünlerine dönüşür. teknolojiden duyulan korkunun dışavurumu. bilimin iktidarın elinde oyuncağa dönüşmesinin yarattığı dehşet. tabii bir de cinsiyet ayrımcılığı meselesi var. her ne olursa olsun, karanlık kâbuslar gelecekte değil, tam şimdide gizlidir. maymunlar gezegeni de aslında geleceğin değil, 1960'ların politik ortamının romanıdır işbu sebepten.