frantisek kupka

• soyut çalışmalarıyla tanınan kupka'nın kariyerine başladığı yıllarda figüratif bir ressam olduğu çoğu zaman unutulur. sembolizme damgasını vuran figüratif resimlerinden sonra tüm sanatsal gruplardan uzak duran sanatçı, 20. yüzyılda soyutlamanın öncülerinden biri olmuştur fakat çalışmaları için soyut kelimesini asla kabul etmez: "yaptığım resimler soyut mu? niye ya? resim somuttur: renkler, şekiller, dinamikler... önemli olan yaratıcılıktır. düşünüp, sonra inşa ettiğimiz bir şey soyut olamaz."
  
  1910'dan itibaren kupka'nın sanatı figüratif olmaktan çıkmış ve hareketi merak ederek -kabul etmese de- soyutlamaya yönelmiştir. renk kullanımındaki iştahı sayesinde yapıtları piet mondrian'dan çok wassily kandinsky'ye yakın, dinamik ve neredeyse müzikal bir soyutlamanın yolunu tutmuştur. ancak, kariyerinin sonlarına doğru kazimir maleviç gibi geometrik soyutlamaya daha da yaklaşmıştır.
  
  kupka'nın ismi, kandinsky ve mondrian gibi büyük isimler dışında soyut resmin öncüsü olarak daha nadiren anılır. yine de, 1910 yılında yaptığı “ordonnance sur verticales” serisi ile, bu alanda ilk değilse de, ilklerden biri olmuştur.
  
  yıllar içinde sanatsal kariyerinin dönüşümü eserlerinden takip edilebilir:
  - view from a carriage window, 1901
  - planes by colors, large nude, 1909–10
  - vertical and diagonal planes, yak. 1913
  - untitled, 1928
  - an absolute, 1953
  
  çalışmaları için: moma - frantisek kupka