ya barbarlık ya sosyalizm

• alman spartakist hareketinin öncüsü rosa luxemburg'un nerdeyse yüz yıl önce kendi adıyla anılan meşhur sloganıdır.
  bu slogan birinci dünya savaşı sonrası bunalım yıllarının sloganı olup günümüzde bir anlamı bulunmamaktadır. bu slogan bugün sadece marksizmin tarihini inceleyenler için bir ara başlık olabilir.
  bir diğer husus ise, sloganın atıldığı o dönemde ve ortamda daha kavramlarda ve eylemlerde sosyalist-komünist ayrımı belirgin değildi ve bu iki terim de birbiri yerine sıkça kullanılabilmekteydi. lenin'in önderliğinde, rusya'da daha iç savaş sürerken, bolşeviklerin kendilerine ulusalararası destek sağlamak amacıyla 1919'da oluşturukları (komünist) üçüncü enternasyonal'den bu yana sosyalist ve komünist terimleri de birbirinden ayrılmış; daha sonra bu terimler siyasi anlam değişikliğine de uğrayarak, kendilerine sosyalist diyenler tüketimin toplumsallaşmasını, kendilerine komünist diyenler de üretimin toplumsallaşmasını esas sorun olarak ele almışlardır.
  türkiye'de, bugün hala, bu alanda boy gösterenler veya kalem oynatanlara bakıyorsunuz, sosyalist kavramlar altında komünizmi savunmuşlarsa, şaşırmıyorsunuz(!)