gustav mahler

• 2010 yili bu bestecinin dogumunun 150. yildonumudur. 2011 ise olumunun 100. yildonumu. herhalde bu capta muzik yazmis besteciler icerisinde pek az bestecinin onemli dogum ve olum yillari burada oldugu gibi ardisik yillara tekabul eder ve bu baglamda 2010-2011 sezonu ayrica bir onemi haiz olmaktadir. daha geri kalmamak uzere 2009-2010 (dogum tarihi 7 temmuz oldugu icin bu sezonun ikinci yarisinda dogum gunu kutlanmaktadir ornegin) ve 2011-2012 sezonlarinin da onemli oldugunu dusunuyorum.
  
  klasik muzigin gorece yaygin oldugu her yerde yapitlari cokca calinir ve kaydedilir ve beklenecegi uzere bu yillar vesilesiyle programlara daha cok alinirlar. yapilan kayitlarda bir artma olur. ornegin christoph eschenbach usenmez, paris orkestrasi ile adamin tum senfonilerinin, dikkatinizi cekerim ses degil, goruntu kaydini alar ve nette seyre acar, ucretsiz :
  
  http://mahler.christoph-eschenbach.com/
  
  ancak, muzik camiasinin is lafa geldimi mangalda kul birakmadigi turkiye'de bu iki yil vesilesi ile yapilan etkinlik bir elin parmagini gecmez. ne istanbul muzik festivalinde senfonilerine yer verilir (onun yerine daha once hic calinmamis gibi brahms senfoni no 1 programin en onemli yerinde karsimiza cikar) ne de devlet orkestralari senfonilerine iliskin bir temsil turu (hatta neden olmasin : bir kayit turu) atmayi dusunurler. birtek bifo gecen sene mahler senfoni no 6 calmistir. ayni orkestra bu sene bestecinin 5. senfonisinin finalini (evet sadece finalini) programina almayi yeterli bulmustur.
  
  devlet orkestralari da gorev savusturma babinda bir iki tane senfonisini calarlar, hatta onu bile yapmazlar. ornegin 2010-2011 konser sezonunda idso tek bir mahler yapitini dahi programina almamistir. sonra akm diye aglarlar. ben seni berlin'deki philharmonie'ye yerlestirsem ne olacak ki?
  
  http://idso.gov.tr/concertprogram.aspx
  
  yeni salonu ile ovunmekten bir haller olmus izdso programina 1. ve 5. senfonilerle kindertotenliederi almayi yeterli gorur. buna da sukur tabii... ornegin cso sadece 1. senfoni ile yetinmektedir. bsonun progarminda ise mahler'e iliskin girdiler yine 1. ve 4. (en dar orkestralamali senfonisi) senfonilerden ibarettir. goruldugu gibi bir sey calacaklari tutarsa da agirlikli olarak 1. senfoniyi tercih etmektedirler. neden acaba? daha kolay / kısa oldugundan olabilir mi? belki de 1. sinif is yapmak istediklerindendir !
  
  diger orkestralarin programlarini mahler caliyor (calabiliyor) olmalarina ihtimal vermedigindem kontrol etmedim. ayrica orkestralarin sadece 2010-2011 sezon programlarina baktim ancak tablonun 2009-2010 ve 2011-2012 sezonlarinda da, sirasiyle, cok farkli oldugunu \ olacagini sanmiyorum.
  
  lafla peynir gemisi yuruten sanat kurumlarimiza bu yildonumleri vesilesiyle gosterdikleri hassasiyet icin tesekkuru bir borc biliyorum. mozart senfoni no 40la yola devam !
  
  ek : dolayisiyla 4 orkestra (izdso-bso-cso-idso) mahler yili olarak kabul edilen 2010-2011 sezonu boyunca bestecinin 4 yapitini seslendirmis olmaktadir : 1. 4. ve 5. senfoniler ve kindertotenlieder. orkestra basina 1 yapit ! mahler sefoni no 1in idso haric 3 orkestranin 3unun de repertuarlarina aldigi ortak yapit olmasi dikkat cekicidir. tekrar notu : idso zaten mahler yilini \ sezonunu mahler calmadan bitirmistir.
  
  ek2: belki cok naifim ama bir dinleyici olarak şunu dilerdim: mahler'in 11 senfonisini ankara'nin iki buyuk orkestrasi, cumhurbaskanligi senfoni ve bilkent senfoni aralarinda paylassalar 5'erden. 8. senfoniyi zaten anca bir araya gelerek calabilirler gerektirdigi kadro geregi. su halde orkestra basina 6 senfoni duser (8. senfoni iki kere sayildi) sadece 2011 degil 2010 sezonunu da dahil ederek iki sezonda her orkestra 6'sar senfoni calsa mahler turu atmis olurlar. bu da sezon basina 3 senfoni eder. herhalde bu kadarini yapabilirlerdi di mi? ama yapmadilar. neden? bilmiyorum.