tropico 4

• oyun, dinamiklerini anladığınız takdirde biraz "basittir". bunu, oyunda çeşitli zorluklar yaşamış olanlar lütfen alınmasınlar, keza biraz daha vakit ayırdığınızda siz de temel taktikleri kavramış olacaksınız.
  
  öncelikle, hammadde hayati öneme sahip. fakat sandbox modundaki tüm haritalarda maşallah her türlü madenden 3'er 5'er rezerv var. sırf daha makul rezervler olsun diye kendi harita yapma kısmından daha kıt kaynaklı haritalar oluşturuyorum.
  
  rezervler şu yüzden önemli; para oyundaki yegane güç birimi. eğer adanızda zengin kaynaklar varsa, bu kaynakları satarak harcayamayacağınız kadar para kazanıyorsunuz. rezervler bitene kadar zaten hammaddeyi dışarıdan alıp, işleyip, sonra tekrar satabilecek kadar güçlü bir ekonomi oluşturmuş duruma geliyorsunuz. sınırsız derecede para demek, sınırsız siyasi güç demek, seçimlerden önce vergi indirimi, üç beş mali gönül alma ile seçimlerden çok rahat galip çıkarsınız. zaten para olunca öyle bir ordu kuruyorsunuz ki, garibim isyancılar, daha kafalarını çıkarır çıkarmaz her gerillaya karşı kışlalardan 10 asker 4 general çıkıyor!
  
  turizm dahi, hammadde ya da işlenmiş sanayi ürünü satışı ile yarışamayacak kadar zayıf. yani sadece turizm ile geçinen bir ada yaratma hayalini boş verin, gerek yok, bolca bulunan petrolü işleyip satarak 10 tane ada kuracak finansmanı yaratırsınız. bu kadar çok paranız olunca, ne siyasetin, ne toplumsal grupların, ne hassas kararların bir önemi kalıyor...
  
  hatta o kadar çok kazanıyorsunuz ki, adanızın gelişmesini engelleyen şey, kaynak kıtlığı değil, işçi azlığı. hiç işsizlik gibi bir sorunum olmadı, hep yeterli işçi azlığı vardı. çıldırıp oraya buraya bina dikmeye kalkarsanız, 500 kişinin yaşadığı ama 1500 işçiye ihtiyaç duyan bir adaya sahip olmanız çok kolay. hatta hiçkimsenin kira ödemediği, ama maden işçisinin dahi lüks villarlarda oturduğu garip adalar yaratmanız çok basit. modern times eklentisinde, tek seferlik bir seçenekle, adanıza 100 tane vasıfsız çinli işçi getirtme hakkı vererek bu sorunu çözmeye çalışmışlar, yetmemiş...
  
  bu eksiklere ek olarak, oyunda bazı eklemeler yapılabilirdi; örneğin çok kolay bir özellik, keşke her bir vatandaşın kafa kağıdı niteliğindeki o özellikler ekranını hemen göremeseydik. gizli servis kurmak bu yüzden çok önemli olsaydı, sadece 3 kişinin çalıştığı bir kurum ve arada bir yeni gelişmeler ekranındaki yeni bir seçenekten ibaret olmayıp, hakikaten adada istihbarat çalışması yapsalardı, muhbirlere ne kadar kaynak aktarabileceğimizi biz belirleseydik. kimin darbe planladığını, kimin örgüt üyesi olduğunu, kimin kime oy vereceğini bilemesek. anket yaparak halkın nabzını yoklayabilsek. ihtilalciler her seferinde yeri belli ağaçların arasından fırlamasa, apartmanlarda, barların arka odalarında, ihtilaller planlasalar. buralara arada bir baskınlar yapıp gözaltılar, sorgulamalar yapılabilse. bu sayede kendi vatandaşından paranoyakça korkan diktatör hissi çok daha iyi verilebilirdi.
  
  ikincisi, açıkçası paranız varsa hem komunistler hem de kapitalistler gibi oldukça zıt görüşleri dahi aynı anda çok kolay memnun edebiliyorsunuz, en yüksek zorluk seviyesinde bile. daha önceki yazılarımızda yazdığımız gibi, her seçimin kendine özgü zorlukları olsa, örneğin kapitalist kesimi pohpohlayınca, dış destek alma imkanı olsa, hatta devrimci gerillalara karşı abd askerlerini kullanma psikopatlığı ortaya çıksa. öteki taraftan, komunistlerin safında yer alınca, kuvvetli bir halk desteği oluşsa, ama bu sefer de başkanlık sarayı çevresinde gezen her vatandaştan cia suikastçisi diye korkulsa, hakikaten abd tehdidini hissetsek, abd başkanı zırt pırt tv'ye çıkıp "bu diktatöryel ve popülist rejime karşı askeri seçenek dahil her türlü seçenek masada" gibi açıklamalar yapsa...
  
  ufak bir not daha, süper güç işgal düğmesine bastığı anda, oyunun bitmesi de biraz saçma olmuş. düşük ve zor bir ihtimal de olsa, yabancı işgalcilere karşı milis güçler kullanılarak direniş seçeneği ortaya konabilirdi, oyun motoru da bu tarz basit bir eklenti için gayet uygun, benzer pek çok savaş çatışma durumu zaten oyuncunun karşısına sık sık çıkıyor.
  
  ek olarak, bunlar oyunda çok daha marjinal gelişmeler demek olur, ama yapılabilse, örneğin komşu adaları da işgal etme niteliği olsa. hatta, iktidardan düşmek oyunu bitirmese, seçimler, isyancılar, ya da darbeci cunta vasıtası ile iktidara gelme^* nitelikleri olsa...
  
  bir ufak eksiklik ve olsaı bir ekleme için; ana karakterin^* kişilik özellikleri ve bunların oynadıkça gelişmesi iyi güzel hoş da, neden bu kadar az miktarda gelişebiliyorlar? örneğin şu sadece skor elde etmeye yarayan, başka hiçbir halta yaramayan isviçre bankası hesabı, başka pek çok kaynakla^* beraber, aslında bir tecrübe puanı olsa, ve bu puanlar ile özellikler geliştirip bir çeşit rpg niteliği kazandırılsa, o özellikler de 3-4 yıldızdan daha fazla geliştirilebilse, hatta her karakter özelliği ile farklı seçimler açılabilse, bu sayede yozlaşmış bir karakter ve ada seçimi yapmış olanlar, para kaçırmak için canla başla çalışsa...
  
  son olarak, çok keyifli, normalde sınırsızmış gibi gözükse de, maalesef sınırları olan bir oyundur, bir noktadan sonra basitleştiği için. bu engellenseydi, herkes için muhteşem bir muz cumhuriyeti fantezisi olabilirdi. müzikleri, grafiklerindeki detaylar ile 60'ların havanası, curcunalı şehir merkezi ile her an isyancıların fırlayabileceği kırsalı ile "tam" bir atmosfer, ama oyun dinamiğinde hala bazı düzeltmeler ve eklemelere ihtiyaç var. darısı tropico 5'in başına...