moon

• --- spoiler ---
  
  ilk :-) işaretini profesör scott e. fahlman, 1982 yılında yazışırken, mizahın kısıtlılığını tartıştığı sırada kullanmış. filmde bol bol kullanılan bu ''smiley face'' gerty ile özdeşleşmişti ki klon olduğunu sam'e söylerken :-( bu hali alması filmin kırılma anıydı. bir yapay zeka insan için üzülüyordu.
  
  anılar... insanı insan yapan şey nedir? varoluşumuza gürül gürül akan bir nehir suyu mu? yoksa sessiz uykularda zihnimize ekilen hatıra ormanları mı? klonların beynine girip yerleştirilen anılar, dünyada kızı ile yaşayan gerçek sam'a mi ait? yoksa bütün klonlara mı? onlara klon ya da insan gözüyle bakıp bakmamamız buna bağlı. onlar hatırladıkları ve varoluş hikayelerini dolduran anılarla o kadar yüklüler ki, her biri aynı anılara sahip, aynı hayatı yaşamış ama farklı kişiler. blade runner'da roy batty'nin insanlaşmasını sağlayan şey sam ve sam'lar içinde geçerli. insanı insan yapan bellekteki hazinelerdir.
  
  klon olan sam, klon olan sam'la karşılaşınca ilk başta kabullenemez durumu ve kendinin asıl sam olduğuna karar verir. diğeri ise klon olanın o olduğunu söyler. biri maket yapan, bitkileri sulayan uysal sam, diğeri sinirlilik sorunu olan agresif sam'dir. bu bölümleri iyi okumak gerekir. istasyon onların gerçek kişiliğini ve bu kişiliğe bağlı davranışlarını sergiledikleri yerdir. dünyada kalan ve belleklerine yüklenen hatıralar aynı olsa da, onlar farklı kişilerdir ve gerty ile olan ilişkileri bunun en somut göstergesidir. klon olan sam'lar, klon olan sam'larla karşılaşınca, durumu kabullenirler ve klon olduklarını tamamen anlarlar. hasta olan sam kendini feda eder, çünkü adam öldüremez. monte cristo'da hapiste olan rahip faria'yı akla getirir bu sam. hasta olan sam, silik bir kopya olarak cinayet işleyip yaşamaktansa, kendi olup insan varoluşunda zirveye çıkar:kendini gerçekleştirir.
  
  ortak anılarından bir demet sunarken kendi kendine konuşuyormuş hissi vermezler. karılarını nasıl ayarladıklarını anlatırken aynı duyguları yaşayan iki zihin ve yüreğin, farklı bedenlerde nasıl başkalaştıklarını görürüz. irade ve kişilik her şeydir. klon olan samlar, sam'dir. hepsi tek başına birer sam'dir.
  --- spoiler ---