kubilay olayı

• işsiz güçsüz takımından altı esrarkeşin başlatıp bitirdiği, gazetelerin üçüncü sayfasında çıkıp sonraları unutuluyorken cumhuriyet gazetesi senaristleri tarafından tekrar yazılan, çoğu hayatında menemen diye bir yer duymamış 200 kadar kişinin mahkeme mahkeme süründürüldüğü, 38 kişinin idâmına hükmedilen, içlerinden birinin sâdece babasının yargılanırken ölmesi nedeni ile babasının yerine îdâm edildiği fantastik olay.
  
  aralık 1930'da altı esrarkeş^******in yolu menemen'e düşer. esrardan kafaları iyice bulanmış bu altı kişi müftü camii'ne girip mimberin kapısı olan yeşil örtüyü yerinden söker ve biraz sonra dışarı çıkarlar. halk bunların çıkardığı gürültüden rahatsız olur, câmilerine karşı esrarkeşler tarafından bir saldırı, bir terbiyesizlik yapılmıştır, halk kızgındır. esrarkeşler halkı tehdide başlar, üzerlerine gelen iki ayrı manga esrardan âdetâ gözleri dönmüş bu tipleri görünce müdâhale etmeden oradan ayrılır. kubilay adlı tecrübesiz yedek teğmen esrarkeşler tarafından önce topuğundan yaralanır, sonra da başı bağ bıçağı ile koparılır.
  
  birkaç esrarkeşin vakayı-âdiyeden olarak üçüncü sayfalarda yayınlanıp giden olayı cumhuriyet gazetesinin yeniden yazıp yayınlaması ocak 1931'i bulur. olay gazetede şu şekilde yer alır: "nakşibendi şeyhi olarak kabul edilen istanbullu (erbilli) şeyh esad'ın tahriki ile başlarında şeyh mehmet bulunan beş nakşibendi menemen'de bir irtica hareketi başlatmak istemişlerdir." haberde konuya bulaştırılan esad hoca istanbul'da oturmaktadır ve hayatında menemen diye bir yerin adını bile bilmemektedir. 200 civârı sanığın çoğu da öyledir.
  
  tarihçi ahmet kahraman bu olayla ilgili olarak :"türkiye cumhuriyeti on yıllarca menemen isyanı diye olmayan bir isyandan sözetti. basını, radyo ve televizyonları kullanarak olmayan isyanı masallaştırdı. binlerce menemenli'nin katıldığı bir başkaldırı uydurmasını işleyedurdu. oysa halkın katıldığı bir isyan yoktu, beş-altı esrarkeşin eylemi vardı. ve resmi tarih bir kez daha gerçeği ters-yüz ederek bunu korkutma malzemesi yapıyordu."
  
  o zamanlar zaman gazetesinde olan taha kıvanç (zannedersem fehmi koru) : "işsiz güçsüz esrarkeş takımının densizliği hem menemen'e mâl edildi hem de oradan taşınarak nakşibendi tarikatı ile irtibatlandırıldı ve o dönemin öndegelenleri bu vesile ile ortadan kaldırıldı. şeyh esad efendi duruşmalar sırasında hayatını kaybetti ama oğlu mehmet onun yerine sırf onun oğlu olduğu için asıldı. 100'ün üzerinde insan da muhtelif cezalara çarptırıldılar".
  
  işin ilginç tarafı cumhuriyet gazetesi her yıl bu olayın anısını tazelemek için bir ek verirdi. 1995 yılında verdiği ekte de olayı kendi çarpıttığı biçimde aktarırken "adamların kafasında zaten bir şey yok, esrar içe içe bitip tükenmişler" gibi gerçeğe ışık tutan ama uydurdukları ile çelişen ifâdelere de yer vermişler.