game of thrones

• yok jon'un annesiymiş, kılıcıymış, yok white walkermış johnnie walkermış, ya siz bunları bırakın da gelin kitaptaki en önemli soruya bakalım biz.
  
  "tywin lannister neden kabız oldu?"
  
  ciddiyim bak. var mı buna bir cevabın?
  
  tyrion kendisine 3. deliği açmadan önce, tywin tuvalette oturuyordu. bir süredir orda olsa gerek ki, içerde shae uyuyakalmıştı. içerde hatun beklerken bir insan neden tuvalette oturup candy crush oynar? kabız olduğu için.
  
  bak grandmaester pycelle sana bir ipucu versin.
  "bu iksire renginden dolayı 'dul kanı' adı verilmiştir. çok zalim bir iksirdir. insanın mesanesini ve bağırsaklarını tıkar ve kişinin kendi zehiriyle boğularak ölmesini sağlar"
  
  "kabız ederek öldüren iksir" diye bir şey var bak sonra bana götünden iksir uydurma demeyin. tywin gibi sevmeyeni çok olan bir adamın yemeğine böyle bir şey karıştırılmış olması çok da şaşırtıcı olmaz bence.
  
  peki tywin'in böyle bir iksiri içtiğine dair bir kanıt var mı diye sorarsanız, işin burası biraz belirsiz derim. kitapta bu konuyla ilgili en önemli bilgi, tywin'i cesedinin tyrion kendisini vurduğu andan itibaren acaip bir şekilde kokmasıdır. hatta, tywin'i cenazesini septte ziyaret eden tommen kusacak noktaya gelir. yazarımız da bu kokunun üzerinde gereksiz bir şekilde durur.
  
  şimdi bir an için tywin'in zehirlendiğini düşünelim. kim, neden yapsın bunu? yani ortamda lannisterlardan nefret eden, zehir konusunda uzman olan ve hatta bu uzmanlığı sayesinde engerek lakabını almış birisi olsa, belki olabilir dicem ama- ne? böyle biri var mı? red viper of dorne da kim? oberyn martell mi?
  
  kitaptaki en önemli soru olduğunu söylerken tabi ki ciddi değildim. zaten bu olayın "teori" sıfatını hakettiğinden bile emin değilim. ne tywin'in kabız olduğundan eminiz, ne de o iksiri içtiğine dair bir kanıtımız var. zaten, böyle bir cinayet, doran martell'in felsefesine aykırı olur ki ondan biraz sonra bahsedeceğim. ama oberyn gerçekten böyle bir şey yaptıysa, tyrion'a resmen yazık olmuş demektir. eleman, babasını öldüren hain evlat damgasını yedi ama ne bilsin tywin amca bokunda boğularak ölmek üzereymiş zaten.
  
  ben konuyu böyle boktan bir meseleyle açtım ama aslında asıl incelemek istediğim şey, martell ailesinin, lannisterlara olan nefreti ve bu nefretin sonucunda yaptıkları; ya da yapmadıkları. benim favori ailem martelller olduğu için bu konuya karşı özel bir merakım var.
  
  bu noktada, diziden biraz ayrılmamız gerekiyor, çünkü dizi dorne hikayesinin tek kelimeyle ırzına geçti. kitabı okumayanlar için gerekli notları düşeceğim buraya. 4. kitabı okumamış ve okumayı düşünenler için spoiler olabilir anlattıklarım.
  
  önce basit bir soruyla başlayalım,
  "martell hanedanı, lannisterlardan neden nefret ediyor?"
  
  bunun birden fazla cevabı olabilir ancak rhaegar targaryen'in karısı ve dorne prensesi elia martell ile çocukları aegon ve rhaenys'in, tywin'in emriyle öldürülmesi yakın tarihteki nefrete damga vurmuş olaydır. (gregor clegane, elia ve bebeği aegon'u, amory lorch da 3 yaşındaki prenses rhaenys'i öldürür) her ne kadar tywin, bu emri verdiğini hiç bir zaman itiraf etmemiş de olsa, clegane ve lorch gibi adamların yaptığı işlerden tywin'in haberi olmadığını söylemek zordur. martelller için azmettiricinin kim olduğu bellidir ve o meşhur trial by combat sahnesinde, oberyn'in gregor clegane'in ağzından itiraf almaya çalışması da bu yüzdendir.
  
  yani martell'lerin nefret ettigi insanlar listesi yapmaya kalksak, soyle bir sey olur heralde,
  
  tywin lannister
  gregor clegane
  amory lorch
  cersei lannister
  jamie lannister
  tyrion lannister
  
  tywin'in elia cinayetiyle bir alakası olmayan 3 çocuğunu neden listeye koydun derseniz, doran martell'e kulak verin derim.
  
  “bana, elia ve çocuklarının başına gelenleri söyledikleri günden beri tywin lannister'ın çöküşü için çalıştım. onu öldürmeden önce değer verdiği her şeyi elinden almayı umut ettim”
  
  eger martelllerin, yukarıdaki listedeki isimlerin her birinden nefret etmek için bir sebebi olduğu konusunda anlaştıysak, bu noktada biraz ek bilgi vereyim.
  
  doran martell'i, dizide tamamen aciz bir adam olarak tanıdık ama kendisi aslında kitaptaki en güçlü ve stratejik hareket eden lordlardan birisi. onunla ilgili çok fazla detaya girmeyeceğim ama şunu belirtmek isterim. doran, kardeşi oberyn ile son derece uyumlu çalışıyor. hatta, birbirlerini mükemmel bir şekilde tamamladıklarını da söyleyebiliriz. birisi hesaplayan strateji adamı, diğeri deli-fişek savaş adamı. hatta doran bunu "oberyn, tehlikeli bir yılan ama yılanın saklanmak için otlara ihtiyacı vardır, işte ben o otlarım" diye anlatır.
  
  dizide oberyn martell'in nasıl bir karakter olduğu gayet güzel işlendi, ancak kendisinin, tehlikeli, öngörülmez ve renkli karakterinin, aynı şekilde macera dolu bir gençliğin sonucu olduğu pek söylenmedi. oberyn'in, zehirler konusunda uzman olduğunu biliyoruz ancak buna ek olarak kendisinin citadel'de kara büyü eğitimi almışlığı da var. essos'daki bir çok uzak şehre seyahat eden oberyn'in aynı zamanda kendi lejyoner birliğini de kurduğu biliniyor. ancak bu birliğin adı açıklanmıyor.
  
  şimdi bu noktada bir varsayımı kabul etmemiz gerekiyor. ya oberyn'in kurduğu lejyoner grubun "brave companions" olduğunu kabul edeceğiz ya da bu grubun martelller için çalıştığını. (brave companions'ın oberyn'in kurduğu grup olduğu sağlam kökeni olan bir teori)
  
  kitabı okumayanlar, brave companions'ın ne olduğunu bilmeyebilir. dizide, bu grubun bazı üyeleri var ancak lejyoner grubunun adı geçmiyor. yazının devamında kitaba sadık kalacağım ancak diziyle arasındaki bağı da kurmaya çalışacağım.
  
  brave companions adlı grup robb stark ile savaşı sırasında, riverlands kırsalında terör estirmeleri için tywin lannister tarafından işe alınıyor. harrenhal merkezli olmak üzere, bu bölgede halka huzursuzluk verip tywin'in, riverlands lordlarını ve robb stark'ı güneye doğru çekme planına hizmet ediyorlar. daha sonra, roose bolton'un harrenhal'a gelmesiyle, lannisterlara hizmet etmeyi bırakıp kendi amaçlarına hizmet etmeye başlıyorlar.
  
  dizide grubun adı geçmese de en önemli 2 elemanlarını tanıyoruz. brave companions lideri vargo hoat, dizide locke ismiyle karşımıza çıkıyor ve boltonlara hizmet ediyor. bir başka bc elemanı qyburn ise diziye harrenhal'da hapsedilmiş bir mahkum olarak dahil oluyor. qyburn'ün de, aynı oberyn gibi citadel'de kara büyü eğitimi almış olduğunu da belirteyim. (hatta aynı anda orda olmuş bile olabilirler)
  
  şimdi, brave companions'un martelller için çalıştığı varsayımıyla yukarıdaki nefret edilen kişiler listesine tekrar bakalım.
  
  amory lorch
  elia martell'in 3 yaşındaki kızı rhaenys'in katili. tywin lannister, harrehal'ı terkederken harrenhal'ı kendisine bırakıyor. brave companions taraf değiştirdikten sonra, vargo hoat'un talimatıyla, çırıpçıplak soyulup, ayı ile dövüşmesi için ringe atılıyor. (evet, brienne'in ayısı) ayı, kendisini parçalıyor. (dizide, jaqen h'ghar, lorch'u tywin'in odasının kapısında öldürüyor)
  
  gregor "the mountain" clegane
  elia martell'i tecavüz ederek öldüren ve bebeği aegon'u duvara vurarak parçalayan iyilik perisi. oberyn martell, kendisinin işini şahsen bitiriyor. meşhur oberyn vs mountain düellosuna, oberyn, mızrağının ucuna sürdüğü çok güçlü ama kurbanını yavaş yavaş öldüren bir zehirle çıkıyor. oberyn, clegane'den itiraf almaya çalışırken ölse de, mountain'a ölüm cezasını kesmiş oluyor. üstelik, clegane haftalarca acılar içerisinde çığlıklar atıyor. bu arada onun tedavisini(!) üstlenen kim? qyburn!
  
  jaime lannister
  brave companions'un lideri vargo hoat, "babana bir mesaj yollayayım" diye kendisinin kılıç kullanan elini kesiyor. alemlerin en iyi kılıç kullanan elemanlarından birisi olan jaime için bu ölümden de beter bir ceza. ama vargo'nun jaime'nin elini kesmesinin başka bir sebebi var. jaime'nin elinin kesilmesinden itibaren hayatımıza giren karakter kim? kendisinin tedavisini üstlenen qyburn.
  (dizide bu işi boltonların adamı olduğu söylenen locke yapıyor ama bu çok saçma. roose bolton, bu olay olurken, robb stark'a ihanet edip lannisterlara katılmak üzere. neden kendi adamlarından birine, tywin lannister'ı kızdıracak bir şey yaptırsın?)
  
  cersei lannister
  artık elimizde, jaime'nin elinin tedavisi, ona yaptırdığı altın protez ile king's landing'e gelip cersei lannister'a duymak istediklerini söyleyerek onun güvenini kazanan bir qyburn var. hatta, dizide şu an cersei'nin (jaime dışında) güvendiği tek kişinin qyburn olduğunu söyleyebiliriz. (kitapta, cersei, jaime'ye de güvenmiyor.) qyburn, cersei'nin bütün planlarını biliyor ve onun en yakınındaki adamlardan birisi. doran martell için bundan daha iyi bir stratejik hareket düşünülebilir mi? qyburn'un şu an istediği anda cersei'yi yok edecek gücü var. hatta, cersei'nin çok güvendiği robert strong bile qyburn'ün kontrolünde.
  
  tywin lannister
  eğer, oberyn'in tywin'i de zehirlediğine inanırsak, o zaman oberyn'in kendi elleriyle temizlediği lannister hizmetkarı sayısı ikiye çıkıyor. ancak, daha önce dediğim gibi bu hareket doran martell'in "onu öldürmeden önce elindeki her şeyi alacağım" felsefesine aykırı olur. o yüzden, ben oberyn'in böyle bir şey yapacağını zannetmiyorum. bence doran ve oberyn'in kendisi için planladığı sonu görmeye tywin'in ömrü yetmedi.
  
  tyrion lannister
  sanırım martell listesindeki son kişi tyrion'du. bunun sebebi, tywin'in ondan nefret etmesi olabilir. bana göre doran martell, tyrion'un varlığının ondan utanan tywin'e verilecek en büyük ceza olduğunu düşünüyordu. tyrion, babasını öldürerek, belki de onu, doran martell'in ellerindeki daha dehşet veya utanç verici bir sondan kurtarmış oldu.
  
  listedeki 6 adamın kaderlerini özetlersek,
  3 ölü, 1 ağır yaralı, 1 tuzağa düşürülmüş durumda.
  tyrion'un şimdilik yırttığını söyleyebiliriz.
  
  martelllerin, lannisterların altını hiç çaktırmadan oyuyor olması, benim en sevdiğim teorilerden birisi. bu plan, george r. r. martin'in felsefesine ve yazma stiline acaip uyuyor. zaten, kitapta martelllerin gizliden gizliye planladığı başka olaylar da var. yani, doran martell'in çalışma stili bu.
  
  --
  şimdi bu noktada diziyle ilgili bir şeyler söyleyeyim.
  
  maalesef bütün bu yazdıklarımın dizide bir karşılığı olacağını sanmıyorum. yapımcılar, benioff ve weiss'in dorne hikayesini komple dışarda bırakmak istediklerini ancak, diğer bir yapımcı bryan cogman tarafından martellleri diziye dahil etmek için ikna edildiklerini okumuştum. ancak, bu dahil ediş, maalesef kitaptaki gibi nakış gibi işlenen stratejiler yerine resmen alelacele yazılmış bir rezillik şeklinde oluyor. zaten, vargo hoat'un adının locke olarak değiştirilmesi, bizzat george r. r. martin'in isteğiyle olmuştu ve yapımcılar qyburn'e de başka bir hikaye uydurmak zorunda kaldılar.
  
  dizideki doran martell, aciz bir adammış gibi işleniyor. lannisterlara karşı hiç bir şey yapmadığı için, oberyn'in metresi ellaria sand gibi beşinci sınıf vatandaşlar tarafından darbe ile düşürülebilecek birisiymiş gibi tanıtılıyor. kitaptaki doran, serçe parmağının bir hareketiyle, ellaria sand ve oberyn'in bütün piçlerini yok edebilecek güce sahip. zaten, kitaptaki ellaria da, oberyn'in intikamını onun ailesini öldürerek almak gibi saçma bir işe girmeyecek kadar akıllı bir hatun. dizi, diğer dorne lordlarının ve ordusunun, doran martell'in katili bir orospunun peşinden gideceğine inanmamızı bekliyor. kitapta böyle bir cinayet işlense, ellaria sand'ı 10 saniyede sunspear'in en yüksek yerine götünden çivilerler.
  
  zaten bu teoriyi yazmamın sebebi de, dizi izleyicisine, martellerin aciz bir aile olmadığını biraz olsun anlatabilmekti. aslında bu yazıyı daha sonra yazacaktım ama son bölümü izlerken dikkatimi çeken bir şey beni gaza getirdi.
  
  qyburn, ajan olarak kullandığı küçük çocuklara şeker verirken, "bu şekerler dorne'dan geldi" dedi.
  
  ben mi paranoyağım yoksa dizi de qyburn'un dorne için çalıştığının sinyalini verdi?
  
  büyük ihtimal birinci seçenek.