the science of good and evil

• michael shermer'in nefis kitabı.
  
  --- spoiler ---
  insanlar ne güzel insanlardır, ne de çirkin insanlar; tıpkı mutlak kategorik bir anlamda ne ahlaklı ne de ahlaksız olduğumuz gibi. insanlar yalnızca hayatta kalmak için öteki türlerin yaptıkları şeyi yaparlar.
  
  özgür irade : fiziksel veya biyolojik olgularda olduğu gibi insan davranışının ve seçimlerinin de nedenleri vardır. ama sistemdeki unsurların sayısı ve etkileşimlerinin karmaşıklığı nedeniyle anlaşılması ve öngörülmesi çok zordur. insan davranışının (seçimlerinin) belirleyicileri olarak incelemeyi seçtiğimiz hiçbir neden ya da nedenler kümsesi eksiksiz olamaz. bu nedenle insan özgürlüğü açısından bunlar belirleyici değil, ancak koşullandırıcı nedenler olarak görülebilir. yani düşünce ve davranışlarımız çok sayıda -genetik, fizyolojik, çevresel ve tarihsel- neden tarafından şekillendirilmektedir.her bireysel gen kümesi eşsiz, her çevresel ortam benzersiz ve her birey aslında kendi tarihini yazarıdır. ve bu şartlar öylesine karmaşık ve iç içe geçmiş ki , kimsenin kendisi ya da başkalarıyla ilgili tüm nedensel değişkenleri bilmesi günümüzde mümkün değil. işte insan özgür iradesi dediğimiz şey aslında, nedenler konusundaki bu cehaletimizdir.
  --- spoiler ---