aziz pavlus

• asagidaki sözleriyle hristiyanligin evrensel bir din olmasi geregini ilk ortaya atan kisidir.
  "tam tersine, müjde'yi sünnetlilere bildirme isi nasil petrus'a verildiyse, sünnetsizlere bildirme isinin de bana verildigini gördüler. çünkü sünnetlilere elçilik etmesi için petrus'ta etkin olan tanri, diger uluslara elçilik etmem için bende de etkin oldu. toplulugun direkleri sayilan yakup, kefas ve yuhanna bana bagislanan lütfu sezdikleri zaman, paydasligimizin isareti olarak bana ve barnaba'ya sag ellerini uzattilar. diger uluslara bizlerin, yahudilere ise kendilerinin gitmesini uygun gördüler. ancak yoksullari hatirlamamizi istediler. ben de tam bunu yapmaya gayret ediyordum."
  galatyalilar 2:7-8 http://www.isamesih.org/kutsalkitap/yeni_antlasma/
  http://biblewebapp.com/…tent/texts/tur_tnt/gl2.html
  
  hristiyanligin kurucusu pavlus’çu düsüncenin agirlik merkezini olusturan husus, tanri’nin insanlari inayeti ile kurtardigidir. kisi yaptigi iyi isler sayesinde degil, tanri’nin karsiliksiz inayeti sayesinde kurtulusa kavusur.
  
  baska deyisle insanlari kurtaracak olan yahudi seriatine (töre, yasa) baglilik olmayip, tanri inayetidir. kurtulus tanrinin karsiliksiz lutfu iledir, insan gücü ile elde edilmez. tanri’ya iman, isa’yi ölümden dirilten , kurtarma saglayan inayetin önde gelen baslica geregidir.
  
  bu yaklasim mesih isa’yi pavlus’un düsüncesinin merkezi figürü kilar. mesih isa, artik varlik öncesi var olan tanrisal bir figürdür. tanri oglu’dur. insanligin ilahi kurtaricisi rab’dir. insanligin yasa-günah-ölüm kisirdöngüsünden kurtarilmasi amaciyla bedenlesen, sonra ölen ve yeniden dirilen tanrisal varliktir. görünmez tanri’nin görüntüsüdür. http://www.ulumulhikmekoeln.de/isa4.htm
  
  aytunç altindal "üç isa" adini verdigi tezinde bu durumun yunan inanç sistemine bir dönüs oldugu yönünde görüsünü detaylandirmakta ve pavlus'un pagan dini ile yahudiligi uzlastiran yeni bir inanç sistemi kurmak adina, insanin "tanri suretinde" yaratilmis oldugu yönündeki yahudi inancinin karsisina (tipki yunan mitolojisindeki gibi) "insan suretinde yaratilmis bir tanri" tapinisi çikardigini ileri sürmektedir.
  
  tüm bunlar ne demek mi oluyor?
  su demek oluyor ki ne bizzat isa'nin ne de petrus ve yuhanna basta olmak üzere havarilerinin evrensel bir din kurmak gibi bir vizyonlari yoktu. isa ve çevresindekilerin niyeti yahudiligi reforme etmekten ibaretti.
  
  kisacasi hristiyanligin mucidi, pax romana içinde yozlasmaya baslamis roma uygarligi içinde, ezilen topluluklarin yeni bir inanç sistemine olan taleplerini iyi tespit etmis görünen pavlus'tan baskasi degilidir.
  
  bu noktada (bkz: isa saticilari tapinaktan kovuyor@/#6400663)