engellilik modelleri

• dört temel başlıkta toplanabilecek, engelliliğe bakış üzerine oluşturulmuş modellerdir. ilgi ve bilgi eksenlerine oturtulduğunda oluşan dört bölge ile anlaşılması daha kolaydır.
  
  1. bireysel model: ilgi ve bilgi yok ya da sınırlı miktarda var. bu modelle göre engellilik bireyin yenmek için mücadele vermek zorunda oldugu bir sorundur. beklenen engelli bireyin mümkün olduğunca “normal” davranmasıdır.
  2. tıbbi/profesyonel model: bilgi var ilgi yok ya da sınırlı. engelli kişiler sadece sağlık durumu bozuk ya da belirli işlev bozukluklarına sahip bireyler olarak görülür. amaç tedavi ederek bireyi “normal” hale getirmek
  3. trajedi modeli: ilgi var bilgi yok ya da sınırlı. engelli kişiler korunmasız, zayıf, üzgün ve aciz olarak görülür. engelli kişiye acıma sözkonusudur ve bu engelli kişiyi toplumun diğer bireyleriyle eşit temellere dayalı bir hayat sürmekten alıkoyup toplumdaki acıma ve iyi niyete bağımlı hale getirir.
  4.toplumsal/sosyal model: bilgi de var ilgi de. bu modele göre bir insan “özür” (tıbbi bir durum ya da bir işlev bozukluğu) sahibi olabilir ama asıl engeller toplumda oluşan fiziksel, örgütsel ve davranışsal nedenlerden kaynaklanmaktadır. asıl engeller günlük hayattaki herşeyin engelsiz insanlar düşünülerek planlanmış olmasından kaynaklanır.
  
  (bu içerik claire özelhocanın anlatımlarından özetlenmiştir. daha detaylı bilgi için şu dökümana bakılabilir (bu döküman 2010 tarihli, dökümanda "uzman model" yer alıyor ancak gelen dönütlerle engelliliğin uzmanı engelli kişilerdir tıbbi/profesyonel model demek daha doğru deyip güncelleme yapılmış):
  https://claireozel.files.wordpress.com/…010-doc.pdf)