açe sultanlığı

• 1496-1903 yılları arasında var olmuş bir sultanlık.
  
  1565 yılında portekizliler tarafından işgal edilme tehlikesi ile karşılaşmış ve halife'den (kanuni sultan süleyman) yardım istemişlerdir.
  
  kanuni sultan süleyman bu seferde olduğundan onunla görüşememiş, kanuni'nin bu seferde ölmüş olması dolayısıyla (zigetvar) 2. selim tarafından kabul edilmişlerdir. sultan 2. selim yardım talebini kabul etmiş ve mühimmat yardımı yapmıştır.
  
  daha sonra buraya bir donanma da gönderilmiştir. o donanma yanında sultan selim adına bir hutbede götürmüştür ve bu hutbe söz konusu devlet yıkılıncaya kadar okunmaya devam etmiştir. dolayısıyla söz konusu sultanlık osmanlı'ya bağlılığı kabul etmiştir denilebilir.
  
  bölgeye giden türk askerlerinin çoğu buraya yerleşmiştir. ilerleyen yıllarda asimile olarak bölge halkına karışmışlardır.
  
  ayrıca kırım savaşında zor durumda olan osmanlı'ya maddi yardım yapmıştır bu sultanlık.