evrensel gramer

• chomsky iddia eder ki bir insanın sozdizimsel^* bilgisi şu şekilde modellenebilir:
  
  1) tüm dillerde ortak olan (bir cümlenin nesneye sahip olma zorunluluğu gibi) sınırlı bir prensipler kümesi
  2) diller arasındaki sozdizimsel çeşitliliği ortaya çıkaran sınırlı bir parametreler kümesi.
  
  evrensel gramer bir insan dünyaya geldiğinde dil bölgesinde yazılı olan gramerdir, doğuştan gelir. bahsi geçen iki mekanizmayı barındırır. dış dünyadan gelen dil verileri parametrelerin değerlerini sabitleyerek türkçe, fince ya da arapça gibi, dilsel çevrenin konuştuğu doğal dilin oluşmasına yardımcı olurlar. hiç veri gelmemesi halinde parametreler sabitlenememekte, belli bir eşik geçildiğinde bazı parametrelerin sabitlenme şansı kalmamaktadır (yavru kedilerin doğumdan sonra uzun süre karanlıkta tutulduklarında kör olmalarına benzemektedir). sağır anne babanın sağır doğan çocuklarına öğrettikleri işaret dilinin gramerini, çocukların eğip büküp evrensel gramere uygun hale getirmeleri bu konudaki güçlü dellillerden biri olarak kabul edilir (tabiii ki evrensel gramer taraftarlarınca).
  
  chomsky'ye göre uygun bir dil teorisi, evrensel gramerin teorisidir. bir dilin grameri o dilin bütün cümlelerini üretir. evrensel gramer teorisi ise bütün dillerin gramerlerini üretir.
  
  ayrıca (bkz: evrensel dilbilgisi)
• noam chomsky'nin farklı dillerde evrensel olarak mevcut parametrelere farklı değerler yüklenerek gerçekleştirilen türe özgü doğuştan, tekbiçimli dil kapsitesi için kullandığı terim. chomsky'e göre, diller birçok açıdan farklılık gösterse de, insan beyni gramatik düzenleme için son derece özgün olan ve evrensel garmer denilen bir olasılıklar menüsüne sahiptir.
  
  (bkz: noam chomsky)