hacı bektaş veli

• (bkz: benim kabem insandır)
• hoşgörülü (ve eli kanlı) osmanlının muhteşem süleyman dönemi taş üstünde taş baş üstünde baş bırakmadan bastırılan bir halk isyanının ardından filiz veren dedebabalık geleneği ile osmanlı merkez iktidarına yakınlaştırılmaya çalışıldığı iddia edilen hacı bektaşı veli'nin genel söylem ve dayanağının dönemdaşı, hak deyip dönen her devrin adamı, kuru-düz sünni anlayıştan kaçası gelen ama öteki olmaya da maçası yetmeyen newageperver orta ve üst sınıfın sevgilisi mevlana'dan ve diğerlerinden katbekat daha sahih ve akla, insanlığa uyumlu olduğunu söyleyebiliriz.
  
  kendisini ve düşüncesini pir olmaklığı ile merkezi alan anadolu alevi geleneğinin de yine bu bahsi geçen birikim ile paralel olarak osmanlı merkez iradesinin şerrinden kaçan mağdur ve mazlum emekçi, mülksüz 'çevre' halklarına hitap ettiğini, örgütlü merkez dine mistik, anti-ortodoks (ya da ortopraksi temelli) karşıtlık geleneğinin islam eksenindeki son sürümü olduğu iddiası da kabulümdür, aleviliğin merkez karşısında örgütlenmek için sosyalist harekete taban ve dayanak olarak seçilebilecek kültürel alternatif olması da. lakin hacı bektaşı veli bütün bu sempatik söylemleri, enfes mütefekkir kimliğine rağmen standart düşman listesine 'kahkaha ve maskaralık'ı ekleyerek beni süresiz olarak kaybetmiştir. kahkaha atamadığım, maskaralık yapamadığım bir çatı altında bir olmaları, iri ve diri olmaları ben ne edeyim pirim? kahkahasız geçen güne bir geceye iki diyerek masakaralık edip huzurundan ayrılıyorum hünkarım.
• kendisi önemli türk büyüklerinden biridir. ancak, hacı bektaşi veli alevlikle bağlantısının olmadığı sanısı yerleştirilmek isteniyor, çünkü anadolunun türkleşmesine önemli katkıları olmuştur. ulus devlet yapısındaki bir anlayış için 600 senelik bir tarih "buralar zaten bizimdi" diyebilmek için bulunmaz bir hazinedir. ama anlayış hem sünni hem de türk olunca sistemin hacı bektaşı veli'nin alevi büyüğü olduğunu yok saymasını gerektiriyor.
  
  misal sadece gözlem olarak belgelerden daha elle tutulur bir gerçek: niçin bektaşi tekkelerinin çevresinde yaşayan insanlar alevidir?
  
  şimdi balım sultan diyeceksiniz biliyorum. hacı bektaş yaşarken hiç mi çevresinde yaşayıp "yok bu adam böyle değildi" diyecek kimse yoktu? velev ki olsaydı ayrı anlayışta yine hacı bektaşı referans alan bir anlayışın gelişmesi lazım gelmez miydi. mantıklı olalım lütfen tarih insanla içiçe olan bir bilimdir. aslında hacı bektaşi veli sünniydi sonrasında gelen alevileştirdi demeyin lütfen..
• erenler bezminde nasip dağıtan erdir..
• moğol istilasından sonra başsız halka manevi baş olmuş erdir. yunus emrenin hayatını incelerseniz köyüne buğday istemek için gitmiştir hacı bektaş dergahına^* buradan da anlaşılacağı gibi tarım hayvancılık vesair sanatlarda halkı eğitmiştir..
• bir sözlük yazarı ile mesajlaşmamda, şu an anladığımız anlamdaki alevîliğin, safevi devleti döneminde, o zamanlar henüz alevî vs. şeklinde bir adlandırmaya gidilmeyen -şaman öğelerin de büyük rol oynadığı- türk halk islamı'na bizzat şah ismail'in yoğun çabaları ile hz. ali, oniki imam kültü vs.nin eklenmesi ile ortaya çıktığını, iran'da şiiliğin de aynı dönemde yaygınlaştığını ve ilk kez devlet dini haline getirildiğini söylemem sonrası, konuya, "ne yani, hacı bektaşı veli de mi alevî değildi?" -başka isimler de sorulmuştu ancak tam olarak hatırlayamıyorum şu an- şeklinde dahil edilen insan ki ben de "muhtemelen kendisini alevî diye adlandırmıyordu" şeklinde cevaplamıştım kendisini. sonrasında da hacı bektaşi veli sünniydi gibi herhangi bir şey demememe rağmen, bu şahısları sünniymiş gibi göstermeye çalışmakla itham edilmiştim. oysa ki dediğim şey bu şahısların yaşadıkları dönemde şu an anladığımız anlamda alevilik denilen şeyin mevcut olmadığı, şu an ki alevîlik kültürüne geçişte önemli kırılmanın şah ismail döneminde yaşanmış olduğu idi. ancak tabii ki hayalgücü sınır tanımıyor, bunu söylememi artık ister ulus devletin tahakküm kurma, kendisini süreklilik içinde gösterme heveslerine bağla, ister şah ismail öncesi türk halk islamı'nda hz. ali, oniki imam vs. kültlerinin var olduğunu ve bunları gölgelemek için böyle şeyler yaptığımı düşün orası da sana kalmış güzel kardeşim.
• adı bektaşi değil bektaş'tır. onun takipçilerine bektaşî denir.
  öte yandan osmanlıca bir tamlama olarak hacı bektaş-ı veli de kullanılabilir. bu osmanlıca tamlama da benzer anlama gelecektir, yanlış bir tamlama olmayacaktır ama adın aslı hacı bektaş velidir.
• milli eğitim bakanlığı'nın, ab'ye uyum kapsamında müfredata eklediği alevilikle ilgili sayfalarda,
  
  "her ne ararsan kendinde ara, mekke'de, kudüs'te, hac'ta değil." olan sözünü,
  
  "namaz kılın, hacca gidin." olarak değiştirdiği kişi.
  
  kaynak: 9 ekim 2008 tarih ve 316 numaralı, haftalık penguen dergisi.
  
  yorum: size ait.
• "şarap haram mıdır?" sorusuna:
  
  "birisi bilerek bir kuyuya bir damla şarap damlatsa. sonra da bu kuyunun suyu ile bahçesini sulasa. burada büyüyen otlarını koyununa yedirse. o koyunun bir kuzusu olsa. o kuzunun eti bile haramdir" diyen evliya.
  
  edit:
  http://w9.gazetevatan.com/…9648&categoryid=4&wid=31
• 800.doğum yılı kutlama etkinlikleri yapılacak olan kişi.