sayat nova

• ermeni müziğinin en büyük kompozitör ve söz yazarlarından biridir. onun için ermenistan literatüründe ermeni müziğinin kralı tabiri de kullanılmaktadır. bazı kaynaklara göre 1712- 1795 yılları arasında bazılarına göre ise 1722 yılında tiflis’in sanahin köyünde doğmuştur. gezdiği yörelerden derlediği ezgiler ve eski eserlere getirdiği uyarlamalar ile günümüze ulaşan birçok ermeni ezgisine imzasını atan sayat nova bir ozan olarak sadece ermeni kültürüne değil gezdiği ülkelerin kültürlerinde de saygıyla anılan bir isimdir.
  kilikya, iran, hindistan ve osmanlı topraklarında yaşamış ve buralarda eserler vermiştir. küçüklüğünde ailesinden gelen müzik sevgisi ile bu alana ilgi duyan sayat nova’nın asıl adının harutiyun sayakyan olduğu söylenmektedir. ozanın adının ermenliler arasında sayat nova’ya dönüştürüldüğü söylenmektedir. aynı zamanda iyi bir kamança virtüyözü olan sayat nova bu adı ile de kamança ile bütünleşmiştir. öyle ki kamança denince sayat nova, sayat nova denince de kamança akla gelmektedir.
  ozanın bugün bilinen 220’ye yakın eserinin neredeyse tümü 19. yüzyılda notaya geçirilmiştir. bu da sayat nova’nın eserlerinin birçoğunun sözlü edebiyatta kaldığı kuşkusunu doğurur. northeastern üniversitesinden prof. leon janikian yaptığı bir araştırmada bu eserlerin sayısının bini bulduğunu belirtmiştir.
  sayat nova uzun süre yaşadığı gürcistan’ın da şiir ve müzik kültürüne oldukça fazla katkıda bulunmuştur. ünlü ozan aynı zamanda birçok halk oyunu da derleyerek günümüze ulaşmasını sağlamıştır. gürcü ve ermeni tarihlerinde ana dilde ve halka özgü oyunlar ilk kez ortaya çıkmıştır.
  sayat nova’nın bu konudaki ilk çalışması gürcü halk oyunları üzerne olmuştur. iran yöresi oyunlarından etkilenerek yarattığı bu yöresel oyunlar sebebiyle dönemin gürcü kralı ıı. heracle kendisini ülkesine davet etmiş. gürcü kültürü üzerine yaptığı çalışmlardan dolayı sayat nova’ya saray şairi ve müzisyeni ünvanı vermiştir. sayat nova’nın kralın kızkardeşi anna’ya olan aşkının kralı sayat nova’yı krallığın varisi haline getirmesinden korkutuğu için sayat nova 10 yılını geçirdiği gürcistan’dan uzaklaştırılmıştır. ermeni tarihinde çokdilli edebiyat yaparak ermeni kültürünü tüm kafkasya’ya duyuran kişi olarak da önmli bir yere sahip olan sayat nova'nın sanat yaşamı 1759 yılında sona ermiştir. bu tarihten itibaren heracle ıı’nin talimatı ile ülkenin çeşitli yörelerinde görev yapan sayat nova 1768 yılında karısı marmar’ın ardında dört çocuk bırakarak vefat etmesiyle sarsılmıştır. bu tarihten sonra ozan tiflis’teki hağbad manastırın'da görev yapmıştır. sayat nova 1795 yılında ağa mehmet han tarafından öldürülmüştür.
• asıl adı "harutyun sayatyan"dır.
• hakkında bir de film çekilmiş filmin rusça ismi svet granata yani narın rengi. bugün desem sinematek'te gösterilecek.
  
  yönetmen: sergei paradjanov
  oyuncular: sofiko chiaureli, melkon aleksanyan, vilen galstyan
  yıl: 1968 süre: 79dk.
  tür: biyografi, dram
  ülke: sovyetler birliği (dili ermenice, türkçe altyazılı)
  
  79 dakikalık film ünlü ermeni ozan, müzisyen ve aşığı artin sayadyan’ın, ya da halkının verdiği isimle şarkıların efendisi, sayat nova üzerine bir film. ancak klasik anlatım yöntemlerine başvurarak, filmin açılışında açıkça belirtildiği gibi ozanın yaşam öyküsünü anlatma niyeti taşımayan bir film. yönetmen, kendi hayal gücüne yaslanıp, sayat nova’nın yaşamındaki dönüm noktalarını, yer yer şiirden ve müzikten beslenerek ve sembollere yer vererek özgün bir anlatım dili çerçevesinde işliyor.
• (bkz: kamança)
  (bkz: kani vur canim)
  (bkz: meclumi pes)
  (bkz: tamam aşxarh)
  (bkz: garun yekav)
  (bkz: bılbuli hid)
• rehmet pir üstâda köprü tikene
  öten temeline bir daş düzeyir
  el içün can çektim, ömrüm tükettim
  mezerim qeysini qerdaş düzeyir
  
  ne bülbülsen ki pervazın görünmez
  mohubbet kesilmiş nazın görünmez
  bende sayat nova yazın görünmez
  yiten qelem almiş neqış düzeyir
  
  "sayat nova: an 18th century trabaour", charles dowsett, 1996
• (bkz: tamam ashkhar)
• izlerken insanda 3d minyatür hissi uyandıran film.
• -fotoğrafını çekmek veya resmetmek yerine filmini yapmak.
  
  -tarih müzesi gezer gibi ereksiyon olmak.
  
  edit: her gün yeni bişey öğreniyo insan valla ha. tableau vivant deniyomuş ona. öbürüne değil ona.
• "samsara"da nemrut dağı ve petra karelerine fon olan civan gasparyan müziği.
• sinemadan falan anlamayın(anlamak ta neyse artık amk), şiirden de anlamayın, hatta aşktan da anlamayın sadece bir saat izlemeye katlanın. artık hiçbirşey eskisi gibi olmayacak sizin için. en azından bende böyle bir etki bırakan güzel şey