uluslararası birim sistemi

• 1960'da kabul edilen ve tüm dünya'da standart olarak kullanılması önerilen birimler.
  si olarak kısaltırlır.
  
  temel birimleri aşağıdaki gibidirler:
  uzunluk.....................metre........m
  kütle.........................kilogram....kg
  zaman.......................saniye......s
  akim.........................amper.......a
  sicaklik......................kelvin.......k
  aydınlanma şiddeti.......candela....cd
  madde miktarı.............mol.........mol
  
  ikinci grup birimler de bu temel birimler üzerinden tanımlanmıştır. örneğin kuvvet birimi kilogram-kuvvettir, kgf ile gösterilir. yaklaşık 9.8 newtondur.
• ingilizce adı system international olan sistem.
• fia gibi esasen fransızca bir söz öbeğinin kısaltılmasından meydana gelmiştir.
• kimyada iupac sistemi vardı
• (bkz: mks)
• ilginc sekilde abd'de de resmi olarak kabul edilmis sistemdir bu. ama halk arasinda bir turlu gereken ragbeti gormedigi icin bir turlu "hard metric" sisteme gecilememistir soz konusu ulkede. hep soft kalinmistir.
• nist'in 1995'te yayınladığı "guide for the use of the international system of units" (uluslararası birim sistemini kullanma kılavuzu) isimli yayın, bu birim sistemini doğru düzgün nasıl kullanacağınızı şahane bir şekilde anlatır.
  
  http://physics.nist.gov/cuu/pdf/sp811.pdf
• bütün dünyada sadece liberya, myanmar ve amerika birleşik devletleri'nin tanımadığı sistemdir.
  
  not: sevgili amerikalılar, farklı olacam diye osuruktan yok mil, yok feet, yok inç diye uydurduklarınızla kafamızı karıştırmaktan başka bi halta yaramıyosunuz, biliyosunuz değil mi?
• oncelikle feet, mil farkli olma heveslisi amerikalilarin uydurmasi degil, ingilizlerin mirasidir. kaldi ki, ortaya ciktigi donemde dahi "farkli olma hevesi" icerisinde olan ingiliz sistemi degil, fransiz sistemi yani metrik sistemdir.
  
  abd'de halihazirda kullanilan sistemin degistirilmesi dusunulmus dahi olsa, getirecegi devasa maliyet sebebi ile uygulamaya konamamistir. bulundugumuz cagda farkli sistemler arasinda ceviri yapmanin kolayligi da gozonune alinirsa [her cep telefonunda var hemen hemen] kafa karisikligi pek de gecerli bir arguman degildir.
  
  ote yandan rusya ve eski dogu blogu ulkeleri haric tum dunyanin havacilikta feet ve mil kullaniyor olmasi da isin oteki boyutu. metrik sistemin kaynagi fransa hava ulasimi sozkonusu oldugunda catir catir ve kafasi karismadan feet kullanabiliyor.
  
  gonul isterdi tum dunya ortak bir sisteme gecsin, ama o zaman dahi bu sistem uygun olmazdi mil'i ortadan kaldirdigi icin.
• sanırım aramızda bazıları bir feet deyince kendi adımlarına bakıyorlar ki, "metre gibi aha uydurulmamıştır" diye laflarla gelmiş birim sistemine. kendilerine 1 taş deyince dağdan kayadan kopan taş ağırlığı kadar alışveriş yapmalarını salık veriyorum.
  
  1 feet = 30.48 cm denilirken 1 feet dediğimiz ölçü de son derece uydurulmuş bir sistem olup, adı nedeniyle doğalmış gibi algılanır. (araştırılırsa 1 feet si sisteminde tam karşılığı bir müddet bulunamamıştır.) halbuki feet de galon da yard da uydurulmuş sistemlerdir.
  
  bunun üzerine fransızlar (ki her ne kadar dallamalıkları olsa da bilim-teknolojide son derece üretken bir millettir) bu iş böyle olmayacak, adam akıllı bunu standardize edelim demişlerdir. 1 feet ten 1 yarda ordan da 1 mile geçerken küsüratlı sayılarla ancak geçiş yapılırken, metrik sistemde insanoğlunun kullandığı sayı tabanı (10) katları ile genişletilerek kullanıldığından kullanımı son derece pratik, ve kafa karışıklığı yaratmayacak bir sistemin temelini atmıştır. bugün ortalama zekadaki amerikalıya 1 mil kaç yarddır denildiğinde, çevirici kullanmadan kem küm yaklaşık şu kadar derken bir cezayirli veya bir koreli 1 kilometrenin kaç metre ettiğini şak diye söyler, çünkü bilir ki aralarında küsüratlı geçişler yoktur ve tüm birimler birbirinin tam katıdır.
  
  çok geçmeden ise iyice sabitleyerek bir metre, hidrojenin titreşim frekansının 10 üzeri bilmemkaç katına eşitlenerek metrik sistemdeki standardizasyon isabetli ve net şekilde tanımlanmış ve mevzu kapanmıştır.
  
  bugün havacılıkta feet kullanılmasının tek sebebi, havacılık teknolojisinde amerikalıların, doğu blokunun da çok ileri olmasına karşın kendi çeperlerinde kısılı kalmasından ötürü, hızlı ilerlemesi ve birimlerini kabul ettirmesidir. yani bu argüman "a bak latince element adı verilmiş, o zaman kullanılıyor" demekteki mantıkla aynıdır, sen o bilimde ağırlığını koyduysan peşindekiler de seni takip eder. tıpkı kalite biliminde kaizen, poka yoke, kanban gibi yüzlerce japonca kelimenin kabul görmesi gibi. bu durum denizcilikte de deniz mili vb. gibi kullanılmasına da benzer.
  
  abd nin geçememesindeki tek sebep imperial sistemin asilliği ve doğallığı değil maliyettir. 300 milyon kişinin yaşadığı bir ülkede hop metrik sisteme geçelim pilot bölge yapalım demek için artık çok geçtir, kafa karışıklığı yaratır. abd zaten halihazırda bilimsel çalışmalarında metrik sistemi kullanan bir ülkedir.