uyuyamamak ve uyuyunca uyanamamak

• sadece uyku duzeni ile alakali olmayan bir sey bu. senelerdir muzdaribim oradan biliyorum. belirli donemlerde iyice abarti boyutlarina ulastigi soylenebilir. gozlemledigim kadariyla bu ozellikle kafasi en ufak bir seye bile takilan insanlarda daha sik goruluyor. ornegin belli bir takinti sahibi olmak pekala boyle bir soruna yol aciyor. cozumleyemedigi, bir sonuca varamadigi seyler, zamani vaktiyle birilerinin soylemis oldugu icinde aslen hic yer etmemesi gereken seyler. bir ton ivir zivir. copluk misali. insan coplukte nasil uyuyabilirki?
  
  misal dun gece uyumaya calisiyorum, bir onceki gun sinavim olmasi hasebiyle en fazla 5-6 saat uyumusum, deli gibi sinav kasmis uzerine sinava girmis eve gelip sonraki gunki sinava calismisim. kisaca beynen ve fiziksel olarak bayagi bir yorulmus durumdayim. sabah sinavim erken saatlerde, bu yuzden erken yatmam gerekiyor. 23:30 gibi tasi taragi toplayip yataga giriyorum. once uyuyacak gibi oluyorum (genelde boyle oluyor zaten) arkasindan abuk bir yerden bir hatira veya dusunce geliyor aklima. misal ilk once aklima 6 yaslarimdayken ki bir ani geldi, bir duvarin ustunden duserek kolunu kiran "umut". soyle bir guldum once, boyle abuk anilar gelip durdugundan cok garipsemedim sanirim ilk basta. arkasindan koyun saymaya basladim. citlerin uzerinden atlamalarindan evvel guzel guzel sevdim herbirini, araya kuzular kattim. 200 civarlarinda tam uykuya dalacakken evvel zaman icinde hoslandigim bir hatunla okul donusumuz geldi aklima, cok guzel gorunuyordu otobusun acik penceresinden giren ruzgarla birlikte ucusan uzun sari saclari. bir anlik bir ani kisacik. bunu da garipsemedim sanirim.
  
  ayaga kalktim saate baktim saat coktan 12 yi gecmisti, uzun bir gece mi olacak yoksa dedim "uyumam lazim"la bitirdim cumleyi. bir bardak su ictim, balkona cikip biraz hava aldim yataga geri dondum. once biraz yatakta dolastim, bir o yon bir bu yon. arkasindan boyle uyumanin zorlugunu dusunmeye basladim. zorluktan bir onceki gun ki sinavi dusundum, sinavdan okul arkadaslarimdan birisine gectim, arkadasimdan piknige, piknikten gectigimiz yazki tatile... oyle devam etti. saate baktigimda saat 2 ye geliyordu. kafamin hafiften sistigine kanaat getirdim ve o an yine uyku uyuyamama durumuna gectigime emin oldum. buraya kadarkiler hep uyuyamamayla alakali sorunlar. iste o an uyuyunca uyanmakta cok zorlanacagim ve sinavin da cok erken oldugu dusuncesiyle yatakta daha bir sikintili donmeye basladim. uyusam mi? uyumasam da ders calisip sinava direkt sinava mi gitsem? uyumazsam yarin zombi gibi olurum, onceki gun calistiklarim da bosa gider, suraya bakmis miydim?
  o konuya bakip bakmadigimi anlamak icin kalktim, ders kitabini ve notlari actim. uykum geldi. evet, genelde zaten sorumluluklarla alakali bir sey varsa kacmanin en guzel yoludur uykunun gelmesi. tekrar yataga girdim, sinavlardan sonra devam etmeye, sinavlar suresince okumamaya defalarca soz verdigim bir kitabi, oblomovu actim, 40-50 sayfa okuduktan iyice canim sikildi. benden daha berbat haldeki birisini anlatiyor kitap, miskinlik uyusukluk... "su an kaldiramam baskalarinin sorunlarini" diyerek kapattim kitabin kapagini. sonra cep telefonumdan saate baktim, saat 03:30 olmustu bile...
  
  uyku hali benim icin zihnin ve vucudun tamamen rahatlayip herhangi bir seye bagli kalmamasi halinde gerceklestiginden, once bedeni rahatlatmak icin en uygun yatis pozisyonuma gectim. ozellikle o pozisyonu aradigimdan bir turlu tutturamadim kivami, dogal olarak kufurler yagdirdim yataga. ustune bir de gicirdiyor, yaglasam mi? yarin yaparim. neyse dogru pozisyonun imitasyonuyla yetinmek zorundayim, simdi zihni rahatlatmaya calismam gerek. once katli sayilar ve rastgele sayilar yontemlerini denedim biraz zihni yormak icin, pek ise yaramadiklari hukmune vardim. once tamamen siyah bir fon dusunmeye calistim, kocaman siyah bir fon. siyah icimi karartti, sabahki sinavi hatrima getirip bir miktar korku yarattigini da itiraf etmem gerek. bu yuzden beyaz bir fona gectim, bunun da cok fazla goz alici oldugunu dusunup bu fon olayindan vazgectim. o anda degisik fikirler geldi aklima. neden uyku uyuma sorunu yasayan bir insanin hikayesini -benim hikayem?- anlatmaliyim diye dusundum. kalkip sozluge bunu girsem mi? girmisken tanidiklardan birkacina selam etsem, bayagi bosladim onlari. surp napiyor acep? sahte vardi bir de pek muhabbet edemedik? koray napiyor acep, adamla ayni ortamdayiz 2 kelam edemiyoruz. gorusemedik bir turlu tuh. bir ton daha adam geliyor aklima. artik kendimi asiri yorgun hissediyorum, kalkamam su an yerimden...
  
  yorganin altinda hamam etkisi yaratip su haziranin sicaginda kendimi bezdirme taktigini uygulamaya karar veriyorum. her yerimden boncuk boncuk terler akarken sabah zaten erken kalkmakta zorlanacagim fikrinin ayrimina variyorum, nasil dus alacagim sabah? dus almazsam igrenc bir sekilde okula gidecegim. hemen yorganin altindan cikmam gerekiyor derken diger yandan uykunun cok az uzagimda oldugunu hissediyorum. bir sure daha ikircikte kaldigimdan yorganin altindan cikamiyorum. bu esnada abuklukta sinir tanimayan seyler bir nevi flashback misali gozumun onunde beliriyor.
  ne zaman oldugunu bile tam olarak hatirlamadigim bir otobus yolculugunda; cebimde para kalmadigi icin bana tost ismarlayan otobuste tanistigim amca geldi aklima. otobus kalkarken ailesi buyuk gulumsemelerle el salliyordu amcaya, nevzat amca. yasiyor mudur acaba? metro firmasinin otobusuydu, nereden nereye gidiyordum acaba? o degilde hostes kadin ne guzel gulumsuyordu. adi neydi acaba? serefsiz metro mersine giderken ne kadar cefa cektirmisti yolculara, bana. zamaninda otobusle yolculuklarda otobus hep bozulurdu. simdiki otobusler daha saglam, ya da belki daha yeni olduklarindan...
  
  uyur vaziyete gecmisim bu anda, saatin tam olarak kac oldugundan emin degilim, 04:00 u gectigi kesin ama 5 e gelmis miydi orasi muallakta. fakat uyandigim saati biliyorum 5:20. sanki tam uykuya dalarken uyanmis gibi olduguma eminim, kafam zonkluyor. yatagin yaninda duran sudan iciyorum biraz. otobus hala aklimda, belki otobusle ilgili ruya gordum arada emin degilim. otobuste gecen bir kisa film cekilse aslen, dur aklima gelmisken not alayim. telefonun isigi yine gozumu aliyor. gozum saate ilisiyor tekrar. ne halt ediyorum bu saatte ben? sabah erken kalkmam gerek. uyanamayacagim kesinlikle. hic uyumazsam da pelte gibi olacagim. off terlemisim bi de... tavandaki noktalari gorebilecek kadar isimis gun, sayayim o zaman. tavan, noktalar ve sayi sayma olayi esnasinda, tavana bakar halde uyumusum...
  
  bir seyin beni fena halde sarstigini hissediyorum, "otobus soforu de amma dallama cikti" diye icimden kiziyorum, "uyumam lazim" diyorum ama niye uyumam gerektigine dair bir fikrim yok. daha guclu sarsiliyorum, bir anda ismim de zikredilmeye basliyor o an zihnim uyanisa geciyor. basimda elinde telefonla ablam bekliyor. telefon sana diyerek elime tutusturuyor. kesin sinavi kacirdim, arkadasim niye sinava gelmedin diye ariyor diyorum kendi kendime aglamakli bir halde. "uyanman gerek canim" diyor telefondaki tatli ses, "sinavin var". "tamam, uyandim" diyorum. uyumus muydum? ne kadar?
  normalde hep boyle sansli degilimdir. okula varana degin bir suru sey dusunuyorum, sinava tam hazir hissetmiyorum, uykuluyum. sinava girip cikiyorum. pek iyi gecmiyor zaten sinav. hep bu uykusuzluktan? hayir hayir sadece uykusuzluktan olamaz.
  
  aksama kadar gece cektigim izdirap gelmiyor aklima. ne zamanki gece gunduzu yutuyor, izdiraplarin en buyugu baslayacakmis gibi hissediyorum. bu sefer ucuz atlatmistim, peki ya yarin? ya bu defa birisi gelip uyandirmazsa beni? saat 6 da yatip, aksam 8 de kalkarsam? bu sorundan muzdarip bir ben olamam ya? dunyada milyarlarca insan var, bakmam gerek bir cozum bulmam gerek. internete girsem? hayir hayir, internete girmemem gerekiyor final donemi boyunca. 2 dakikacik...
  artik psikolojik olarak yataga girdigimde uyuyamayacakmisim hissine sahibim, bir sonuca ulasamadim pek... girsem mi yataga? nasilsa uyuyamayacagim gidip biraz ders mi calissam? uykusuzum, 2 gunde 8 saat uyudum uyumadim. ondan onceki gunlerde uyuduklarimda bunlardan farkli degil.
  saat 01:04 ve gece uzun. bir yol bulmam lazim...
  en kolay aglardiktan sonra ve hatta aglarken uyur insan, aglasam mi?
• sevgiliyim diyenin başkaldırdığı hadise.
• dayak istemek..
• nedeni sirkadyen ritim bozuklugu olabilir.
• bir çok neden arasında, nedeni sadece yalniz insan olmak da olabilir.
  
  (bkz: yalniz insan/#10198278)
• gün içinde istemsiz fakat mecburen girilen pek çok diyalogdan gece kurtulduğumuzdan mıdır, yoksa ezan sesine kadar kendi başına olmaktan duyulan hazdan mıdır bilemem ama dönem dönem ihtiyaç duyulan ritüel.
• (bkz: uyuyamamak ve uyuyunca olmek)
• depresyon belirtisidir.
• vücudun, mevcut hareket vektörünü korumak gibi masum bir isteğinden ileri gelir, muhtemelen savrulmuştur hayatın virajlarında, şimdi dümdüz yollarında korumak istemektedir ataletini,
  bildiğin fizik işte, eylemsizlik.
• bünyeyi alkole boğunca, en azından uyuyamamak kısmının üstesinden gelinebilecek durum.. uyanmak için henüz bir yöntem geliştiremedim...