varşova gettosu direnişi

• alman işgali altındaki avrupa'da, musevilerin sembolik olarak en büyük direnişidir.
  
  varşova gettosu, 12 ekim 1940 tarihinde varşova'da yaşayan bütün yahudilerin bir bölgede toplanması kararı sonucunda kurulmuştu. nisan 1943'de almanların, gettoyu yok ederek, bütün yahudileri toplama kampına göndereceğini öğrenen halk, mordechai anielewicz liderliğinde direnmeye karar verdi. direniş 16 mayıs'a kadar sürdü. direnişçiler, sokak sokak, ev ev savaştı. almanlar ss generali jürgen stroop komutasında ağır silahlarla donanmış 2100 askerle saldırdı.
  
  direnişçilerin son mücadelesi, mila caddesi 18 numaradaki sığınakta devam etti. 8 mayıs'ta almanlar bu sığınağa saldırdı, bombaladıktan sonra içeri zehirli gaz verdiler. aralarında mordechai anielewicz'inde olduğu çok sayıda kişi öldü. bir kısmı almanların eline düşmemek için intihar etti. buradan kaçabilen az sayıdaki kişiden zivia lubetkin, anılarında, ümitsizliğe düşenlerin, arkadaşlarına kendilerini vurmaları için yalvardığını, hatta kendi ailesini zorunda kalanların olduğu anlatır.
  
  16 mayıs'ta son direniş kırıldı. sonuçta yaklaşık 7 bin kişi öldürüldü. yaklaşık 50 bin kişi de toplama kamplarına gönderildi. az sayıda kişi kaçarak varşova'nın "aryan" kısmına sığındı.
  
  jürgen stroop zaferin simgesi olarak, tlomacki caddesindeki büyük sinagogu da yıktırdı.
  
  kaynak :
  the holocaust:the jewish tragedy, martin gilbert.
  http://www.ushmm.org/…php?lang=en&moduleid=10005188
  
  (bkz: jürgen stroop)
  (bkz: mordechai anielewicz)
  ---------------------------------------
  tarih'in ironik bir yanı hep vardır. dün gettolarda sıkışıp, kendisini yok etmek isteyenlere karşı savaşan yahudiler; şimdi kendi katillerinin yöntemini uyguluyor.
  http://arsiv.sabah.com.tr/2009/01/08/talu.html
• (bkz: varşova gettosu savaşıyor)
• bugun varsova getto ayaklanmasinin baslangicinin 71. yildonumu varsova'da bir ev partisinden yazıyorum. creative industry, designer ahalisi, gay agirlikli bir ortam.. herkes cok travmstize olm. butun aksam dolu gozlerle dedelerinin nasil direndigini anlatti polonyali gencler
• detayları, gidişatı ve akıbeti 2001 yapımı uprising filmiyle oldukça başarılı işlenmiştir.