çelişik ^*

• çelişmekten türetilmiş durum. mantık ve felsefeyle ilgili bir kavram. ing contradictory'nin karşılığı.
  
  "ne var ki varlık-olmayan varlığın karşıtı [contraire] değil, çelişiğidir^* [contradictoire]. bu da, hiçliğin mantıksal olarak varlıktan sonra gelmesini gerektirir, çünkü hiçlik önce ortaya konmuş, sonra da yadsınmış^* olan varlıktır." jean-paul sartre - l'etre et le neant
• mantık terimi.
  ilk akla geldiği gibi karşıtla aynı anlama gelmez.
  örneğin “az”’ın karşıtı çoktur. azın çelişiği ise az olmayandır.
  tüm dillerde bu mantık bilimi kuralı hemen hemen aynıdır. türkçe’de de genel kural; bir terim ile zıttı arasında bir ortak terim varsa bu karşıtlıktır. yani az ile çok arasında bir eşitlik terim vardır. yine siyah ile beyaz arasına giriyi koyabiliriz.
  türkçe’de bu karşıtlık tamamen yeni bir kelime ile ifade edilir. siyah-beyaz/iyi-kötü gibi.
  çelişikte ise “olmayan, değil” gibi ifadeler ilk kelimeye eklenerek oluşturulur. (genelde)
  mesela iyi olmayan, masa olmayan, güzel değil vb.
  çelişik terimlerde bir kavramın mevcut olmadığı belli edilir. yani iyi olmayan demek belirtilen kavramın mevcut olmadığını ifade eder. karşıtlıkta ise iyi yerine kötü demek, mevcutluğu yok etmez. onun özelliğini belirtmeye devam eder.