derdim bana derman imiş ^*

• yunus emre'nin aşk'ı anlatan özlü sözüdür. tamamı şöyledir:
  
  ben dert ile ah ederdim
  derdim bana derman imiş
  ister idim hasret ile
  dost yanımda pinhan imiş
  
  nerde deyi fikrederdim
  göğe bakıp şükrederdim
  dost benim gönlüm evinde
  tenim içinde can imiş
  
  sanırdım kendim ayrıyım
  dost ayrıdır, ben gayriyim
  beni bu hayale salan
  bu sıfat-i hayvan imiş
  
  insan sıfatı, kendi hak
  insan durur hak, doğru bak
  bu insanin suretine
  cümle alem hayran imiş
  
  her kim o insani bile
  hayvan ise insan ola
  cümle yaratılmış kula
  insan dahi sultan imiş
  
  tevhit imiş cümle alem
  tevhidi bilendir adem
  bu tevhidi inkar eden
  öz canına düşman imiş
  
  insan olan buldu hak’i
  meclis onun, odur saki
  hemen bu biçare yunus
  aşk ile bil ayan imiş
  
  aşık veysel'in ve başka ozanların da aynı sözü içeren şarkıları vardır.
  
  orhan baba^*nın da bir şarkısında "derdim dermanımdır" dediği rivayet edilir ama ben bilmiyorum
  
  yani: aşkı aşk yapan şey kavuşamamaktır.
• (bkz: allah allah)
• dünyanın en büyük derdi kimin? sıralamaya geçsek ortalama bir yerlerde kendimize bir yer buluruz. peki ama dünyanın en dertlisi kim? yok öyle biri. insanlığın en alt sırasına demir atmış adam yok. bu sıralama düz bir çizgi değil. yaşamda çok fazla kombinasyon var ve herkes için ''kendinden kötü olanlara bak'' telkini için misal oluşturabilecek farklı örnekler mevcut.
  
  benim için bir söz tüm insanlık için geçerli olabilecekse değerli. ''her şeyin başı sağlık'' sözünü bir kanser hastasının yanında söyleyin hadi demişti bir yazar. ne kadar da haklı. öyleyse her şeyin başı sağlık değil.
  
  intihar edenlerin haline bakınca biri her çeşitten insanı bulabilir sanırım. zengin, fakir, hasta, fiziken sağlıklı, aç, tok, çaresiz, görünürde elle tutulur bir dert söyleyemeyen ama bilinmezlikte sıkışmış olanı...
  
  çin'de milyarlarca insan arasında zor şartlarda çalışıp kendini küçücük odasına atanın da derdi temelde aynı ucu bucağı olmayan malikanesinde boşluktan sıkılıp kalanın da... aç yatanın da tok kalkanın da temelde dertleri benzer.
  
  onun için bazen bir söz tüm insanlığı etkiliyor, bir mesaj tüm insanlıkta yankı bulabiliyor. insanlık ortak paydasında görünürde çok sayıda farklılık olsa da temelde aynıyız. görünürdeki, burnumuzun dibindeki sorundan hafifçe başımızı geriye doğru çektiğimizde aynı sorularla boğuşuyoruz. işsizlikten bunalanın da, çalışmaktan yorulanın da temelde anlam arayan sorgulamaları var. yaşamı sorgulayan. ölümü. acıları. dertleri. tüm boğuşulan sorunları. çünkü işsizlikten bunalan iş sahibi olunca yorulmaktan bunalacağını, yorulan da işsizlikten sıkılacağını iyi biliyor. dertsiz kalan insanın da bir derdi bile olmayışını dert etme paradoksu var.
  
  derdim bana derman imiş sözü yankılanıyor bir de. tüm dertlerin içinde bir derman gizli olduğunu söylerek dertleri içerden imha eden bir söz. benim yolum buraya kadar. bundan sonrasına bir bilen lazım.
• derler ki, allah en büyük dertleri, belaları en sevdiği kullarına verirmiş. peygamberlerin, evliyaların çektiklerini çok azımız çekmişizdir herhalde.
  
  insanı olgunlaştıran sıkıntılar, dertlerdir. hayatında hiç sıkıntı çekmemiş birisini düşünelim mesela, herşeyi yolunda gitmiş olsun... böyle bir insan gerçekten olgunlaşabilir mi? hep çocuk kalmaz mı böyle birisi? dahası en ufak bir soruna tahammül edemeyecek kadar güçsüz, iradesiz, hiçbir şeyle tatmin olamayan, şımarık ve kaprisli biri olup çıkmaz mı? böyle birisi belasını arar durur aslında, ona söylenmiş bir allah belanı versin sözü bedduadan ziyade iyi dilek temennisi gibidir. zaten kendi kendisinin belası olur en sonunda.
  
  tabii ki her acı, her sıkıntı insanı olgunlaştırmaz, çünkü birçok derdimiz ve sorunumuz da sahte ve hayali şeylerden ibaret. belki bu yüzden de gerçek dert sahiplerini göremez hale geliriz.
  
  gerçek sıkıntılar insanın tekamülüne vesile olurlar. dev kömür yığınının ortasında en çok sıkışan kömür, sonunda elmasa dönüşendir. yani dertten sıkıntıdan kaçış yok. ya elmasa dönüşürüz ya da ateşe atılırız en sonunda.^*
  
  (bkz: derman arardım derdime)
  (bkz: hamdım piştim yandım)