mehmet tevfik

• bir çalgıcının seyahati adlı eseri olan yazar
• (bkz: bir çalgıcının seyahati)
• yüzbaşı mehmet tevfik genç bir türk subayı iken arıburnunda ailesine yazmış olduğu mektup savaştan geriye kala en uzun türk mektubu olarak tarihteki yerini almiştır..
  gelibolu belgeselinde de bir bölümü yer almış olan mektubun tamamı şu şekildedir:
  
  pazartesi, 31 mayıs, 1915
  
  sebeb-i hayatım, feyz-i velinimetim. sevgili peder valideme,
  
  babacığım, validecigim.
  
  arıburnu'nda ilk girdiğim müthiş muharebede sağ yanımdan ve pantolonumdan kurşun geçti. hamdolsun kurtuldum.
  
  fakat bundan sonra gireceğim muharebelerden kurtulacağıma ümidim olmadığından bir hâtıra olmak üzere, şu yazılarımı yazıyorum.
  
  hamdüsenâlar olsun cenâb-ı hakk'a ki beni bu rütbeye kadar eriştirdi. yine mukadderât-ı ilâhiyye olarak beni asker yaptı. siz de ebeveynim olmak dolayısıyla beni vatan ve millete hizmet etmek için ne suretle yetiştirmek mümkün ise öylece yetiştirdiniz. sebeb-i feyz-i nf 'atım ve hayâtım oldunuz.
  
  cenâb-ı hakk'a ve sizlere çok teşekkürler ederim.
  
  sevgili peder ve validecigim. gözbebeğim olan zevcem münevver ve oğlum nezih'ciğimi evvela cenâb-ı hakk'ın, sonra sizin himayenize emanet ediyorum.
  onlar hakkında ne mümkün ise lütfen yapınız. oğlumun tâ'lim ve terbiyesine siz de refikamla birlikte lütfen gayret ediniz. servetimizin olmadığı malûmdur. mümkün olandan başka bir şey isteyemem, istesem de pek
  beyhudedir. refikama hitaben yazdığım kapalı mektubu lütfen kendi eline veriniz. fakat çok müteessir olacaktır, o teessürü azaltacak şekilde veriniz.
  
  ağlayacak, üzülecek tabii; teselli ediniz...
  
  sevgili baba ve valideciğim, belki bilmeyerek size karşı birçok kusurda bulunmuşumdur. beni affediniz... ruhumu şad ediniz... sevgili hemşirem lütfiye'ciğim bilirsiniz ki sizi çok severdim. sizin için ve sa'yimin yettiği nisbette ne yapmak lazımsa yapmak isterdim. belki size karşı da kusur etmişimdir, beni affet. ilahi mukadderat böyle imiş. hakkını
  helâl et. rûhumu şad et..
  
  ey akraba ve dostlar ve sevenlerim; cümlenize elveda.
  
  cümleniz hakkınızı helâl ediniz. benim tarafımdan cümlenize hakkım helâl olsun, elveda. elveda, cümlenizi cenâb-ı hakk'a tevdî ve emanet ediyorum. ebediyyen allah'a ısmarladım, sevgili peder ve validecigim.
  
  oğlunuz mehmet tevfik
• meşhur gallipoli belgeselinin sonunda seslendirilmiş ve muhteşem fotoğraflarla desteklenmiş bir mektubun sahibidir, mektubunu kaleme aldığı tarihin 2 hafta sonrasında şehadet şerbetinden tatmıştır. bünyede yarattığı duygu, çok çok soğuk bir kış günü ölümsüz bir insanın kalbinin çifte su verilmiş, soğuk ve çelik düz uçlu bir tornavida ile kanırtılmasına eşdeğerdir.
  
  (bkz: kim kesiyor lan bu soğanları)
• çaylak tevfik; türk folklor derlemelerinin öncüsü sayılır. biyografi, tarih yazarı ve gazetecidir. (1843-1893)
  
  istanbul'da doğdu. düzenli bir eğitim görmedi. gazetelerde musahhihlik ve muhabirlik yaptı. muhbir ve istanbul gazetelerinde yazıları çıktı. bursa mektupçu muavinliği, izmit tahrirat müdürlüğü, bursa umur-ı ecnebiye memurluğu gibi görevlerde bulundu. bursa'da hüdavendigar, istanbul'da asır ve terakki gazetelerini çıkardı. akif paşa ile bosna'ya gitti. saray sancağı tahrirat müdürlüğünü yürüttü. istanbul'a gelerek şehremaneti tanzifat müdürlüğü yaptı. asır gazetesinin ismini bir süre değiştirerek letaif-i asar adıyla yayımladı. bu gazetesi kapanınca (22 haziran 1875), geveze (1875, 10 sayı), çaylak (1 şubat 1876-25 haziran 1877), osmanlı (10 ağustos 1877-14 ocak 1878) gazetelerini çıkardı. vakit, basiret ve tarîk gazetelerine yazdı. hayatının son yıllarında mekteb-i mülkiye-i idadiye'de kitabet ve inşa hocalığı yaptı. çamlıca çakaltepe'de gömülüdür.
  
  dönemi osmanlı basınının en renkli kişilerinden biridir. yazarlık yaşamında en büyük ünü çaylak gazetesiyle kazanmıştır. bu nedenle 'çaylak tevfik' diye anılır.
• şehit..
  
  mektubu kızgın demir gibi dağlar yüreği..
  
  ama, yine de evlad-ı iyal'ini teslim ve emanet edecek bir ailesi varmış..
  koca mektup dururken, koca destan dururken buraya ağlanır mı be..?
• haykırttı.
  
  allah mekanını peygamber yanı eylesin inşallah.
  
  muhteşem bir belgesel olan gelibolu nun ^* kapanışında mektubu okunur ecdadımızın.
  sizlere layık olamadık.
• çanakkale'de hayatını kaybeden binlerce insan gibi, sanki bir abim, sanki bir kardeşim gibi hissettiğim askerimiz.
• nasrettin hoca fıkralarını kendi imzasıyla derleyen ilk yazardır.
• saçlarını kestirmiş bir okan bayülgen'e benzeyen adam.