muhammed bin abdulvahhab ^*

• vahhâbîlik lâkabı, dâvete uyanların kendileri için seçtikleri bir lâkap değildir, kendilerine böyle bir lâkabın takılmasını da kabul etmemişlerdir. ancak, insanları ürkütüp bu dâvetten nefret ettirmek ve bu dâveti işitenlere dört büyük mezhebe aykırı beşinci bir mezhep getirdiğine inandırmak için bu dâvete düşman olanlar tarafından kendilerine bu lâkap takılmıştır. dâvete uyanların hoşlandıkları lâkap, kendilerine "selefiler", bu dâvete de "selefilik dâveti" denilmesidir.
  
  doğrusu bu dâvete uyanlara vahhâbîlerlâkabını takmak cinâyet olduğu gibi, aynı zamanda bu dâvetten dolayı tarihe yapılan bir cinâyettir. bu durum, birçok doğu bilimci tarihçiyi hataya düşürmüştür. nitekim ıslahata yönelik mübârek hareketi, muhammed'in babası abdulvahhab'a nispet ederek bu dâvet ve ıslahat hareketinin kurucusunu abdulvahhab yapmışlardır.
  
  bu dâvetin kendine has bir mezhebi yoktur. bu dâvet islâm'a, onun bütün ilke ve öğretilerini şirk, putperestlik ve bidat gibi lekelerden arındırma dâvetidir. dâvete uyanlar, dâvetlerinde kılıç, kalem ve dil gibi birçok zorluklara karşı koymaları, gerçek islâm'ın o devirde gönüllerde garip ve uzak olmasından dolayıdır. nitekim tâhâ hüseyin doğru bir tespitte bulunarak dâvet hakkında şöyle demiştir:
  
  "dedim ki bu mezhep, aynı anda hem yeni, hem de eskidir. doğrusu kendi devrinde yaşayanlara yenidir. ancak işin hakikatinde bu mezhep eskidir. çünkü bu mezhep, her türlü şirk ve putçuluk lekesinden arındırılmış, berrak ve temiz islâm'a dâvet eden dosdoğru bir dâvettir. bu, peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'in yalnızca allah'a ibâdet edilmesi için getirip allah ile insanlar arasındaki bütün vâsıtaları oradan kaldırdığı islâm dinine dâvettir."
  
  kaynak: prof. dr. muhammed selman'ın , muhammed bin abdulvahhab kimdir? adlı eserinin 59. sayfasından alıntıdır.
• müceddid imâm muhammed b. abdilvahhâb et-temîmî en-necdî kimdir?
  
  muhammed b. abdilvahhâb b. süleyman b. ali b. muhammed et-temîmî en-necdî el-hanbelî es-selefî.
  
  hicrî 1115/mîlâdî 1703 tarihinde riyad şehrinin kuzey batısında kalan uyeyne beldesinde doğdu. ilk olarak temel ilimleri ve fıkıh ilmini o beldenin kadısı olan babasından tahsil etti. daha sonra haccetti. hacdan sonra bir müddet mekke’de kalarak oradaki ilim ehlinden faydalandı. sonra medine’ye gitti, orada da bir müddet kalarak medine ulemâsından ilim tahsil etti. özellikle abdullah b. ibrahim en-necdî ve muhammed hayât es- sindî’den istifâde etti. daha sonra ilim tahsili için ırak tarafına yönelip basra’ya geldi. burada da ilim ehlinden pek çokları ile görüştü.
  
  şeyh rahimehullah tevhid ve sünnet davetine de burada başladı. bir müddet sonra, uğradığı eziyetler sebebiyle burayı terk etmek zorunda kaldı.
  
  şam bölgesine gitmek niyetinde olduğu halde maddî imkânsızlık yüzünden gidemedi. sonra ahsa bölgesine geldi. orada pek çok âlimle görüştü. daha sonra babasının, uyeyne’den sonra kadı olduğu hureymila şehrine geldi. bu şehrin emîrini, şer‘î hükümleri uygulamaya teşvik edince, bundan rahatsız olan bazı fâcir ve fâsık kimseler tarafından eziyetlere uğratıldı ve öldürülmek istendi.
  
  bunun üzerine şeyh, vatanı olan uyeyne beldesine geri döndü. uyeyne beldesinin emîri ilkin, şeyh’e, tevhid ve sünnet davetinde destek oldu.
  
  daha sonra bazı kabilelerin kendisini tehdit etmesinden korkarak, şeyh’e verdiği desteği geri çekti. bunun üzerine şeyh, der’iyye bölgesine geçti. bu bölgenin emîri muhammed b. su‘ûd, şeyh’i bizzat yanına giderek ziyaret etti. yüce allah onun göğsünü, tevhid ve sünnet davetine açtı.
  
  şeyh’e destek verdi ve onunla birlikte kavmini ve civar beldeleri şirk ve bid’atlerden nehyetmeye, tevhid ve sünnete davete başladı. yüce allah’ın yardımıyla davet kısa sürede bütün beldelerde meyvesini verdi. derken allah’ın kaçınılamaz takdiri gerçekleşti; tevhid ve sünnet uğruna kılıçlar çekildi.
  
  hayatının sonuna kadar davet ve cihadın içinde olan muhammed b. abdilvahhâb, hicrî 1206/mîlâdî 1791’de vefat etti. şeyhulislam rahimehullah’ın ıslâh ve tecdidi, kendisinden sonra sayılarını ancak allah’ın bilebileceği talebeleri, etbaı ve nesli tarafından devam ettirildi. nihâyet allah’ın lutfu ile tevhid ve sünnet üzere bir devlet ikâme edildi. dünyanın dört bir yanında, şeyh rahimehullah’ın davetinden müteessir olan ilim ve irfan ehli,
  kendi beldelerinde ehl-i sünnet ve’l-cemaat’in hak davetini sahiplendiler.
  
  şeyh rahimehullah’ın daveti böylece sınırları aşarak, yeryüzünün doğularına ve batılarına ulaştı.
  
  ehl-i sünnet akîdesini savunup sahiplenenler, hatta bazen –ehl-i sünnet akîdesine mensup olmadıkları haldetevhidin tek bir cüzünden bahseden veya şirkin bazı görüntülerini nehyeden kimseler bile, dünyanın neresinde olursa olsun, şeyh ile bir ilgisi olsun veya olmasın, hakkın düşmanları tarafından şeyh’e nisbet edildiler. vallahi, ehl-i sünnet’e iki asırdır, muhalifleri olan bid’at ve dalâlet ehli tarafından“vahhâbî” denilmesi –inşa-allah- allah’ın şeyh’e nasib ettiği izzet ve şereften başka bir şey değildir. dersleri, sohbetleri, vaazları ve mektupları dışında, şeyh rahimehullah’ın oldukça faydalı pek çok eseri vardır. şeyh’in eserlerinde de tecdidî ve ıslâhî yön ağır basmaktadır.
  
  o, o gün itibariyle, islam ümmetinin gereksinimini karşılayacak eserler te’lif etmeye yönelmiş, insanların îmân ve amelleri ile doğrudan ilgili olmayan ve geçmiş ulemanın yeteri kadar üzerinde durduğu dakîk ilmî konulara eğilmemiştir.
  
  buna rağmen eserleri, şeyh’in büyük bir ilmî birikime, eşsiz bir fıkha, güçlü bir fehim ve idrâke sahip olduğuna delâlet etmektedir. bazı okunması zor büyük eserleri ihtisar etmesi, onun, halkın eğitim ve ıslâhına yönelik faaliyetlerindendir. yine dinin en büyük esaslarına ilişkin herkes tarafından okunup ezberlenecek, oldukça önemli kısa risâleler kaleme almıştır. bazısı bir iki sayfayı geçmeyen bu risâleler, pek çok ilim ehli tarafından yüzlerce sayfası olan büyük kitaplarda şerh ve îzâh edilmiştir.
  
  eserlerinden bazıları şunlardır:
  1. kitâbu’t-tevhîd
  2. el-usûlu’s-selâse
  3. keşfu’ş-şubuhât
  4. el-kavâidu’l-erbaa
  5. el-usûlu’s-sitte
  6. tefsîru kelimetu’t-tevhîd
  7. şurutu lâ ilâhe illallah
  8. mesâilu’l-câhiliyye
  9. nevâkıdu’lislâm
  10. usûlu’l-îmân
  11. mufîdu’l-mustefîd fî kufri târiki’t-tevhîd
  12. âdâbu’l-meşî ile’s-salât
  13. şurutu’s-salât
  14. muhtasar zâdu’l-me‘âd
  15. muhtasar sîre
  16.tefsîru sûreti’l-fâtiha
  17. fedâilu’l-kur’an
  18. fadlu’lislâm
  19. mecmûatu’l-hadîs
  20. muhtasar el-insâf ve’şşerhu’l-kebîr
  21. el-kebâir. şeyhulislam rahimehullah’ın bunlardan başka pek çok risâlesi ve eseri vardır.
• osmanlıyı en çok uğraştıran dönemin ileri gelenlerinden olmasının yanında kurduğu vahhabilir örgütü ile isyanlar çıkarıp yağmalar yaptırmıştır. mısırlılar, osmanlı devleti tarafından göreve verilir. ibrahim paşa, yaptığı etkin mücadele ve gerilla taktikleri sayesinde vahhanilik ezer geçer. ve de muhammed bin abdulvahhab'ı asılması için istanbula gönderir.
• ateşi bol olsun piçin.
• islamiyetteki bozulmaya dem vuran bu zat, osmanlı'nın ise küfür içinde olduğunu dile getiriyor, mekke ve medine'nin gayri islami tapınaklarla doldurduğunu ifade ediyor kendi tebaasını gaza getiriyordu. bu sebeple arabistan'ın birçok bölgesini ele geçiren vahhab, bağdat'a dahi baskınlar düzenlemiştir. muhammed bin suud ile ittifaka girişmişler, suud'un torunları vahhabi hareketinin başına geçerek yüz yıl sonra suudi arabistan krallığını kurmuşlardır.
  
  osmanlı padişahları baktılar ki bölgede işler sarpa sarıyor, dini öğelere ve kutsal yerlere ekstra önem vermeye başlamışlardır. özellikle hac yolunun güvenliğini sağlayabilmek adına gerekli önlemleri almışlardır.
• "ben anlatana kadar yeryüzünde hiç kimse tevhidi bilmiyordu." diye bir sözü olduğu iddia edilen şahıs. haliyle herkes tekfir edilince, o sırada mekke'de yaşayan müslümanlar kast edilerek, "müşrikler arasında hac yapabilir miyiz?" tartışmalarına girilmiş.
  
  cehaleti mazeret olarak görmez. görünürde şirk işleyen birini tekfir etmeyen birini tekfir etmeyenin tekfir edilmesi gerektiğini düşünmektedir.^* çok tehlikeli biri çok.
• muhammed bin abdulvehhab rahimehullah dedi ki:
  
  "rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) amr b. abese islam'ın ilk yıllarında kendisine 'seninle birlikte kim var?' diye sorduğu zaman 'bir hür ve bir köle.' diye cevap vermişti.şu halde islam başladığı gibi garip bir hale dönecekse, insanların çokluğunu ve kalabalığını, delil olarak ileri süren kimsenin ne derece cahil olduğu ortaya çıkar!"
  
  (ed-dureru's-seniyye fi'l-ecvibeti'n-necdiyye)
• (bkz: diriye emirliği)
• bu mel'un ile alakalı bilinmesi elzem birkaç başlık var kısaca:
  
  *küçük ve üzerinde çalışılabilecek yaşta, o sıralarda islam coğrafyasında cirit atan ingiliz casuslarının eline düşmesi ile birlikte, karakter ve kişiliğinin bozuk olması hasebiyle, islam dinini bozmak için biçilmiş kaftan olması.
  
  * ibn teymiye'den bu yana, kimsenin söylemediği saçmalıkları dile getirmeye başlaması, istigase, şefaat, vesile, istimdad gibi kelimelere takık olması ve kur'an-ı kerim'den yanlış ve tersten mana çıkarmaya çalışması.
  
  * doğu arabistan'dan çıkan, vahşi ve cahil çöl bedevilerinin reisi muhammed bin suud ile işbirliği yaparak, binlerce masum müslümanı katlettirmesi. buraya dikkat! bu suud ailesi, müseyleme el-kezzab'ın peygamberliğine inanmış olan ahmakların soyundandır.
  
  * şeyh-i necdi diye nam salması, ki islam tarihinde şeyh-i necdi, şeytanın lakaplarından birisidir. bu haberi bildirenlerden birisi muhyiddin ibn arabi olduğu için, kendisini tekfir etmekte yarışır bunun peşinde gidenler, oradan anlamak lazım ne mal olduklarını!
  
  * sapık bir yol tutacağını anlayan kardeşi ve ailesinin, etraflarındakilere, "bu sapıttı bununla konuşmayın" diye ihtar etmesi.
  
  * arabistan'ın doğusundan çıkacak sapıklarla alakalı hadisleri, çok şiddetli bir şekilde inkar etmesi!^*
  
  * işine gelmeyen hadisleri, mevdu diye yaftalayıp, kendince tutturduğu yolu garantiye almaya çalışması.
  
  * evliyayı ve kendileri ile istigase edenleri şirk ve en ağır küfürlere itham etmesi.
  
  * kitab-üt-tevhid ve bunun şerhi olan feth-ül mecid kitaplarının, kendi kendini çürütecek tenakuzlarla dolu olması.
  
  daha fazlası için:
  
  (bkz: vahhabilik/@endless bliss)
  
  (bkz: selefilik/@endless bliss)
  
  (bkz: ibn teymiye/@endless bliss)
  
  (bkz: ibn kayyım el-cevziye/@endless bliss)
  
  (bkz: tasavvuf/@endless bliss)
  
  (bkz: şirk/@endless bliss)
  
  (bkz: tarikat/@endless bliss)