palais de cristal

• zamanında (19. yy sonu) beyoğlu'nda atatürk kültür merkezi'nin (kültür sarayı) karşısında sayılacak yerde bulunan ve çok meşhur olan çalgılı kahve. theatre cristal diye de biliniyordu.
  
  beyoğlu belleği sitesinden:
  elhamra hanı (fransız tiyatrosu / palais de cristal )
  elhamra sineması: 1922-1962 /1973-1999
  elhamra tiyatrosu: 1962-1973
  bu binanın yerinde 1830’lar - 1920’ler arasında fransız tiyatrosu (la palais de cristal) vardı.
  
  giustiniani tarafından kurulan fransız tiyatrosu, 1920–22 yılında inşa edilen elhamra pasajı’nın yerinde yer almıştır. kimi zaman sadece fransız tiyatrosu olarak anılan tiyatronun asıl adı la palais de cristal veya theatre cristal’dir. iç mekân dekorasyonunda altın varak ve kırmızı kadife kumaşın hâkim olduğu yapının sekiz kişilik, 26 adet locası altı kat olarak dizayn edilmiştir. ana mekanı oval veya dairesel olan yapıya “kristal” ismi, camlı girişi nedeniyle verilmiştir. burada daha çok fransızca eserler sahnelenmiştir.
  
  "ahmet cemil, raci'nin ikide birde palais de crystal'de geç vakte kadar kaldıktan sonra geceyi de evinden başka yerde geçirdiğini bilirdi." halid ziya uşaklıgil - mai ve siyah
  
  "canınız daha kapanç yer istiyor ise couronne var, gambrinus var, central var... lambalı duvarların, tavanların arasında mermer masalar... (...) kahve kahve dolaşırız, demiştim, isterseniz palais de cristal'in, concordia'nın yanlarında cam kapılı, içi daima gürültülü, kapısı açıldıkça sokağa dumanla karışık bir karık kadın sesiyle bir çatlak keman ahengi fışkıran kahvelerden birine gidelim." halid ziya uşaklıgil - mai ve siyah