vatan yahut silistre

• namık kemal ın kıbrısa sürülmesine neden olmuş oynanmış ilk türk tiyatro eseridir
• bu oyundaki abdullah cavus running gag olarak israrla "allahin izlkinyle " mi ne oyle bisi diyordu.o kadar cok diyor du ki delirip bu eserden bir bolum iceren turkce dili ve edebiyati kitabimizi isirarak imha etmek geliyordu icimizden."dayan hemserim" mi diyordu? yeterince dememis ya da ben unutmak icin ozel gayret gostermisim.koduum abdullah cavusu.
• oyun halkın padişahın düşmesini, ve yeni padişahın murat olmasını istediğinden muradımızı (bkz: kelime oyunu) isteriz^* şeklinde son bulmuş.
• (bkz: kıyamet mi kopar)
• (bkz: vatan yahut christina aguilera)
• ey vatanın korunması yolunda can vermeye hazır mücahitler !
  şu kıymetsiz eserimin konusu—alaylarında silah kullanmak şerefine sahip olduğunuz—osmanlı askerinin, bütün dünyaya yayılan kahramanlığına dairdir. sizin zaten pek yüce olan adınızı yüceltmeye çalıştım. onun için şu kıymetsiz eserimi—sizin sahip olduğunuz kıymetin yanındaki değersizliğini itiraf ederek—size hediye ederim. “vatan” demenin ne olduğunu bilen kalem sahiplerinin vatanın korunması için yapabileceği şey, askerde—allah göstermesin—felaket görürse beraber ölmek, zafer görürse milletin minnettarlığına, coşkusuna, teşekkür ettiği her hâlin diline tercüman olmaktır.
  yaşasın askerimiz! yaşasın vatan!
  kemal
• oyun ilk temsilde halkı galeyana getirmiş ve rivayete göre izleyiciler bir hışım istanbul sokaklarına dökülmüşlerdir.anlık gazın tesiriyle sokağa dökülenler tabii ki padişahta bir korku yaratmış ve "tiz kemali bulun" diye buyurmuş.gerisi malum
• ''kardeşler; bayrağıma toplanmışsınız, iftihar ederim.lakin bilmem benden memnun olacak mısınız?ben kavgaya gidiyorum; fakat ölmek niyetiyle gidiyorum.aylığım yok.isteyenler yanımda gelmesin.yağma düşünmem; düşünenler etrafımdan çekilsin.rahat aramam; arayanlar arkama düşmesin.kurşundan gülleden korkmam; korkanlar karılarının yanında otursun.müslüman olan bütün vatan kardeşlerime şu zayıf vücudumu siper edeceğim.mümkün olsa vatanımı gönlümün içinde saklayacağım.göğsüm parça parça olmadıkça bir taşına kimsenin elini dokundurtmayacağım.işitiyor musunuz?söylediğim sözleri anlıyor musunuz?ölüm korkusunu bütün bütün gönlünüzden çıkarmak elinizden gelir mi?kendinizi şimdiden ölmüş tutmak elinizden gelir mi?ölümünüzü aramaya gidebilir misiniz?biz vatanı muhafaza edeceğiz, allah da bizi muhafaza edecek.etmezse yine kendi bilir!kendinize bu kadar güveniyor musunuz?nereye gideceğinizi bilseniz, nereye gideceğinizi benim gibi gözünüzün önüne getirresniz...şüphe etmem ki hepiniz benim gibi olurdunuz.arkadaşlar!tuna boyuna gideceğiz.tuna bizim için ölümsüzlük suyudur.tuna aradan kalkarsa vatan yaşayamaz, vatan yaşayamazsa vatanda hiçbir insan yaşamaz.belki yaşayan bulunabilir.evet belki bulunabilir.yok yok...yaşayan bulunur, lakin o insan değildir.insan vatanının ayaklar altında çiğnendiğini görürse yaşayamaz.insan velinimetinin ayaklar altında çiğnendiğini görürse yaşayamaz.bu durumda yaşayan köpekten alçaktır.kardeşlerim!insan köpekten alçak değildir.insan hiçbir vakit köpekten değil, hiçbir şeyden alçak olamaz.insandan büyük sadece allah var.allah, vatanı muhabbeti emrediyor.bizim vatanımız tuna demektir; çünkü tuna elden gidince vatan kalmıyor.tuna kenarının neresini karıştırırsanız, içinden ya babanızın, ya kardeşlerinizin bir kemiği bulunur.tunanın suyu bulandıkça üzerinden çıkan topraklar, yurdu muhafaza için ölen vücutların parçalarındandır.osmanlı adı işiteli tuna geçildi, birkaç kere geçildi.birçok kere geçildi fakat hiçbir vakit alınamadı.osmanlılar durdukça yine hiçbir vakit alınamaz.hele osmanlılar osmanlılığın ne demek olduğunu bilirse hiçbir vakit alınamayacaktır.vatanımız için olmeye hazırmısınız?(bkz: ready to die)biz ölmeyince düşman tunadan geçemeyecek.geçenler bizi ya ölmüş yahut yaralı bulacak.ben öleceğim diyorum; içinizden ölümden korkmayan kimlerdir?arkamdan ayrılmamaya allaha ahdeder misiniz?''
  
  ne zaman ki bu satırlar büyük bir çoğunluk için bir mana, bir değer teşkil edecek, işte o gün hiçbir şey bir önceki günkü gibi olmayacak bu ülkede.
• (bkz: silistra)
• adindan 'ha vatan ha silistre, ikisini de kurtarmak gerekir, ikisi de onemli' anlamini cikardigim tiyatro oyunu ismi.