hesabın var mı? giriş yap

  • okuldayken öğretmenlerin kafası çalışan ancak haylaz öğrenciler için söylediği klasik bir söz vardır. “istese yapar.” bu sadece okul için değil, hikaye anlatıcılığı ve sinema franchise’ları için de kullanılabilecek bir söz. mesela star wars evreni yıllardır genişliyor ve anlatılacak yüzlerce, binlerce hikaye var artık. bunların kimisi hayli kötü olsa da potansiyeli yüksek bir yığın olay ve karakter de çıktı ortaya. bu nedenle star wars’un yeni üçlemesini izlediğinizde aklınıza gelen ilk şey bula bula bu konuyu mu buldunuz oluyor. the mandalorian ise haylaz öğrencimizin çalıştığı zaman gerçekleştirebileceği potansiyeli ve star wars evreninde işinin ehli insanlar tarafından ne kadar düzgün hikayeler anlatılabileceğini gösteriyor.

    dizinin ilk sezonunda hem katmanlı, hem de star wars’un western ruhuna uygun şahane bir hikaye anlatılmıştı. sezon finali de hikayenin tırmanacağı çok güzel bir noktada bırakılmıştı. şimdi ikinci sezonun birinci bölümünde bu başarı devam ettirilmiş mi bir bakalım.

    --- spoiler ---

    mandalorian’ın en güzel yönlerinden biri çok aşırı uçların olduğu bir evrende projenin merkezine hikaye anlatımını alması. şuan mesela zeitgeist uygun, izleyiciler villian’ların hikayelerini de severek izliyor. star wars da karizmatik kötüler konusunda hayli zengin. bu nedenle sith olma yolunda ilerleyen bir karakterin hikayesini eksik gedik anlatsanız bile pek çok izleyiciye diziyi beğendirebilirdiniz. ancak bu hikaye anlamında çok zengin bir durum olmazdı. ayrıca jedi ve sith mücadelesine geniş açıdan bakarsanız klasik bir iyiye karşı kötü hikayesi olduğunu görebilirsiniz. bu nedenle tarih boyunca binlerce sefer anlatılmış bu hikayenin bir yorumundansa gri bir karakter olan mandalorian’ın anlatılışı drama açısından çok daha başarılı bir tercih olmuş.

    tercih ilk sezonda böyleydi peki uygulanış ikinci sezonda nasıl devam ettirilmiş? mandalorian ilk sezonda ana eksenini merkezden uzakta olan karakterlerin mücadeleleri üzerine kurmuştu. sezon sonunda hayli büyük işler olmasına rağmen bunlar star wars evreni ölçeğinde çok küçük şeyler. bu sezonda ise yine anlatılmayanın hikayesini anlatmaya devam ediyorlar. bu açıdan başarılarını sürdürdüklerini söyleyebiliriz. çünkü jedi sith gibi görece daha alımlı karakterler varken jawa’lar, tusken’ler gibi konulara izleyicinin ilgisini çekebiliyorsanız iyi bir anlatıcısınız demektir.

    western ruhu da star wars için çok önemli. bu nedenle ikinci sezonun birinci bölümünde işlenen “bir silahşor gelir ve kasabalıların sorununu çözer.” mantığı çok uygun bir seçim olmuş. bölümün başında mandalorian ve marshal’ın tavernada karşılaşmaları, maskülenlik ve soğukluk ile pazarlık etmeleri daha sonra yaptıkları iş birliği tümden bu western mantığından geliyor. burada hikaye mantığı klişeymiş gibi görünebilir ancak bunu gerçek bir western filminde yaparsanız bu böyle sayılabilir. tutup aynı fikri başka gezegende geçen bir hikayeye “uyarlarsanız” yapılan şey klişenin tekrarı değil, başarılı bir hikaye anlatımı olur. ayrıca uyarlama sanılanın aksine çok kolay bir uygulama değildir. anlatılan hikayeyi döneminden koparıp yeni bir alana attığınızda ruhunun kaybolma riski de çok yüksektir. ya da hikayenin yeni geldiği evrenin hikayeye hiçbir katkı yapamaması da bu çabanın eğreti durmasına sebep olur.

    mesela romeo ve juliet’i nedendir bilmem cyberpunk’a uyarlamaya karar verdiniz diyelim. cyberpunk evreninin temelinde insandan arındırılmış dev holdingler, duyguların yapay şekilde oluşturulabilmesi nedeniyle yaşanan varoluşsal sorgulamalar ve karanlık, tekinsiz şehirler olduğu için romeo ve juleit’in romantik ruhu bu ortamda nefes alamaz. atıyorum romeo ve juliet’i iki rakip şirketin ürettiği yapay zekalar yapabilirsiniz ancak bu sefer ana hikayeden bir eser kalmaz. ekseni ana hikayeye yakın tutarsanız bu sefer de cyberpunk’ın akışa katacağı yeni bir şey olmaz. bu nedenle uyarlamanız muhtemelen felaketle sonuçlanır. ancak star wars başından beri western ile flört halindeydi. yıkık kasabalar, tekinsiz tipler, yasadışı kumar oynatanlar gibi pek çok unsuru sürekli görüyorduk zaten. mandalorian’da da aynı mantık güzel bir şekilde devam ettiriliyor.

    peki sezon nasıl devam edecek? yazının başında ikinci sezonun sakin bir şekilde başladığını söylemiştik. dizinin tonu da bu şekilde olduğu için çok büyük bir problem değil bu durum. ancak mando, star wars evreninin en gizemli canlılarından birini taşıyor yanında. çünkü yoda’nın ırkı hakkında çok az şey biliyoruz. wikipedia’da bile yoda’nın türü için “bilinmiyor” ibaresi geçiyor hala. bu nedenle baby yoda hakkında anlatılacak büyük bir hikaye beklentisi de var insanlarda. belki tonu bozmamak için mando, baby yoda’yı jedi’lara teslim eder ve bu şekilde final yaparlar. bu da olası ancak bu sezonda bir yükselme olacağının iki garantisi var artık. ilki, birinci sezon finalinde görülen siyah ışın kılıcı, diğeri de bu bölümün sonunda gördüğümüz boba fett. bu nedenle heyecan yüksek. bakalım bu sezon neler izleyeceğiz?

    --- spoiler ---

    sonuç olarak bu bölüm sezon açılışı için hayli başarılı olmuş. ilk sezonda yakaladıkları orijinal üçleme ruhunu da devam ettireceklerini göstermişler. bu nedenle bu ara takip edeceğimiz yeni bir şey çıkması beni hayli mutlu etti. her hafta bir bölüm yayınlamaları da güzel. böylece bir hafta sonu oturup tüm bölümleri tek seferde izleyemiyorum. öyle olsaydı üçüncü sezonu belirsiz bir süre boyunca beklemem gerekecekti. şimdiyse her cuma’yı iple çekmemi sağlayacak bir sebep daha var artık.

  • bekçilerin 10bin lira aldığı ülkede 33bin para değil öncelikle.

    ve becerebilseydiniz siz de okusaydınız keşke halkın parasıyla, tutan yoktu.

    ha ama siz halkın parasıyla okumayı değil başka şeyler yapmayı tercih edenlerdensiniz gerçi, pardon..

  • enkazı değil enkazın ardından hızla toparlanan ve geleceğe güvenle bakan, artık şehit haberi gelmeyen bir ülkeyi devraldı. aynı ülkeyi; doların rekorlar kırdığı, kimsenin (akp li yandaşlar hariç) gelecekten umudunun kalmadığı, binlerce gencimizi ve insanımızı terör sebebiyle şehit verdiğimiz, gerçek bir enkaza çevirdi. gerçek budur.

    edit: t a m a m

  • fantastik ve acayip ulkemizde heves edilmesini tavsiye etmedigim yasam bicimi. evet yasam bicimidir karavan, bir tasit veya makine degildir. insanin "bir yere bagli olmadan yasamak" hevesi ve "tum memleket benim evim" dusuncesiyle girismesi sonucu sinir krizi, hayattan soguma ve cildirma basta olmak uzere cesit cesit yan etkileri vardir ki tadindan yenmez.

    mesela degisik ulkemizde karavanla ilgili yasalar kisaca "ya nasip ya kismet" seklinde ozetlenebilir. bir mercinin dogru kabul ettigini bir digeri yasaklar ve ceza keser, bunun kabul ettigini ise oburu zinhar kabul etmez.

    her insanin hayali "kendi ihtiyaclarina gore karavan yapmak" imkansizdir, otuzsekizbin ayri mevzuat ve yasaya takildigi icin (bunlarin hicbiri saglam gerekcelere dayanmaz bu arada) ulkemizde karavancilik "servis minibusunu caktirmadan karavana cevirmek" ve "karavan firmalarindan dunya kadar paraya en kalitesiz urunu satin almak" arasinda gider gelir. oyle alayim bir offroad araci, karavan yapayim falan yok yani.

    diyelim ki bir sekilde karavan aldiniz ve hevesle yola koyuldunuz, adama "hoop bi dakka nereye gidiyorsun bilader?" derler. haklilar, nereye gidiyosun ulan oyle kafana gore? (sinirlendim bak yine). bir kere karavan kulturu olmayan allah'lik ulkemizde karavan kampi var mi diye dusundun mu hic? dusunmedin di mi ibis? bosuna arama ben soyleyeyim yok. yani var da yok. bir dunya para isteyip karsiliginda 5 metrekarelik toprak sunmak karavan kampi sayilmiyor ne yazik ki. ayni paraya avrupa'da hatta en pahali ulke sayilan ingilterede bile posta kutusu hizmetinden bedava uydu ve internet sistemine kadar hersey varken, bizde en luks hizmet "golgelik agac var daha ne istiyonuz?"
    zaten kendilerinin karavan kampi oldugunu iddia eden tarlacilar o kadar yuksek meblalar istiyorlar ki cidden o paraya okuz aliriz diyesi gelir insanin. ortalama bir evden daha pahaliya patlar kira gibi.

    bu kamplarda yabanci ulkelerden gelen karavancilar euro/dolar uzerinden odeme yapacak diye en iyi yerler (iyi yer dedigim de agac alti iste) bunlara ayrilir, yurdum karavancisina verilmez. zaten yurdum karavancisinin karavani da karavan sinifina girmez "stealth camper" yani gizli karavan sinifina girer, minibusu bozup karavan yapmaktan baska alternatifleri yoktur cunku.

    misal dedinki "bu cennet vatanin dort kosesi kamp iste" ve kafana gore biryerlerde konaklamak istedin, sonuclar:

    1- ayni gece icinden yaklasik 45 kere farkli polis/jandarma incelemesi icin uyandirilirsin, niye mi? ulan dedik ya bu ulkede karavan kulturu yok, ortalama her medeni davranis "supheli" gorunuyor bu yuzden.

    2- senin pansiyon/hotel/kamplarinda kalmadigini goren yerli isletmeciler seni en fantastik sekilde ihbar eder yetkililere ("terorist bunlar" diyen mi istersin, "icerde hep sevisiyorlar kesin" diyen mi). bunu yapma sebepleri cok iyi vatandas olmalari degil senin uzerinden para kazanamayacaklarini anlamalaridir.

    3- hangi deniz manzarasi, hangi muhtesem dogal guzellikte kamp yapmayi dusunuyorsun? hangisini hayal ediyorsan bosuna hayal etme, coktan birilerine peskes cekilmis butun sahiller, ormanlar, cayirlar yaylalar. karavanla gidip issiz koylarda kamp yapacagim, kitap okuyup kedilerimi sevecegim gibi entel hayallerin sehir otoparkinda egzoz (eksoz, eksos,egzozst her ne haltsa) dumanlari icinde gecer.

    4- diyelim ki bunlara sabrettin. ya yurdum hayvanevlatlarina ne yapacaksin? gecenin bir korunde gelip basina bela olurlar, cami cerceveyi kirmaktan tut, acik gordugu her delikten iceriyi gozetlemeye, hatta tehdit etmekten tut sabaha kadar bagirarak korkutmaya calismaya kadar her yolu denerler. neden mi? arkadas memleketin ne kadar maganda oldugunu da ben mi ogreteyim sana? bir nedeni yok iste, oyle bir yaradilislari oldugu icin.

    5- gordugun issiz bir koy bile uzerinde insaat olmasa da, bombos bir yer olsa da kesin birilerine otel, avm her ne haltsa yapilmasi icin hediye edilmistir o yuzden cennet vatanin cennet koyunda bombos bir alanda durdun diye "mulke tecavuz" suclamasiyla karsi karsiya kalabilirsin.(saka degil ciddiyim)

    iste butun bunlar ve daha saymaktan imtina ettigim binlerce sebepten, herseyden once akil ve can sagligin icin uzak dur karavan isinden. bunu seni karavandan sogutmak icin soylemiyorum. keske asgari derecede medeni ve sistemli bir ulke olsaydik da bu soylediklerimin hepsini yeseydim.

    ama simdilik gel sen beni dinle, paran varsa muteahhit ol, belki cennet vatanin cennet bir kosesi de sana peskes cekilir. yoksa oyle karavanla falan gezeyim dersen daha coook beklersin cicis. niye mi? bir nedeni yok, oyle iste.

  • gerçek bir ana haber bülteni ve e-gazete klişesidir.

    genelde bu kadarı da pes dedirtir ve gizli kameraya işte böyle yansır.

    kim bilir belki de izlediğimiz bu görüntüler bir hollywood filminden değildir ve kaza bu kez geliyorm der ve mobeseler an ve an kaydeder.

  • plastik şişe doğada 5000 yıl sonra yok oluyormuş. 1.si kim o kadar bekledi de gördü amk, sallamayin. 2.si dün attım, sabah yoktu.

  • aşk bitmeden ayrılanlar için:

    ayrıldıktan sonra ne onun canını yakmaya çalışın, ne de onun sizin canınızı yakmasına izin verin.

    ayrılık yeterince kötü- bir de çocukça oyunlara girişmeyin. haber almaya, haber göndermeye çalışmayın.

    büyük ihtimalle duyduklarınızın, gördüklerinizin yarısından çoğu, sizin canınızı yakmak için olacaktır.
    zira kendi canı da yanıyor.

    biraz zaman verin..kızgınlıklar zaman aşımına uğrarsa, daha nesnel bakarsınız her şeye.

    siz de olmadığınız gibi görünmeye çalışmayın, o'nun bir zamanlar ciğerinizi en iyi bilen kişi olduğunu unutmayın.
    acınızdan utanmayın. siz sevdiniz.

    size kazık atmışsa bile-zira acı çeken kişiler için sevdiceğin yaptığı her şey kazık gibi görünür- kin gütmeyin.
    büyüklük sizde kalsın.

    çirkin sözler etmeyin, kırmak insanca değildir. etrafa karşı da büyük büyük laflar etmeyin; çocukça görünüyor.
    asil davranın, acınızı yaşayın. son da size yakışır olsun.

    içinizden geliyorsa, oturup konuşmak için arayın. pişmansanız arayın. tekrar denemek için arayın. iletişim kurun bir şekilde.ne diyeceginden korkmayın, önemli olan sizin arama büyüklüğünü göstermeniz.

    dünyaya bir kere geliyoruz ve ömür dediğin mutlu anlardan ibaret.

    ama iş olsun diye aramayın. amacınızı, niyetinizi bilin, bildirin.

    sevgiline nasıl sahip çıkıyorsan, ayrıldıktan sonra da eski sevgiliye laf getirmeyin. yaşadıklarınıza sahip çıkın. ona gelen laf, size gelmiştir. döneklik etmeyin.

    efendi olun. artislik yapmayın.
    ----------------------

    taraflardan birinin aşkı bittiği için ayrılanlara:

    yukarda yazılanlardan aramak dışındakilerin hepsi geçerli.

    not: bir ayrılığın sorumlusunun hiç bir zaman tek kişi olmadığını unutmayın. insan dediğin hata yapar. affetmesen de, bil.

    bilmem ne kadar zaman sonra gelen edit: bu konuda tavsiyeye ihtiyac duymayacak, insanlarin tavsiye vermeye calismayacagi biri olun.

  • dertleri oruç açmak ya da ibadet etmek değil, dertleri kavga etmek. orucu evinde de açabilir, başka bir yerde de. boğaziçi'ni özellikle seçmelerinin sebebi buraya da hakimiz vurgusu yapmak.

    allah akıl fikir versin.