hesabın var mı? giriş yap

  • o kadar uzun sürdü ki, ilk şutun veli'nin elinden dönmesine itiraz etmeyi düşünen kiev'li futbolcular pozisyon bittiğinde bunu unuttular.

  • ilkkan: ceyhun o kafeyi kendisi açamaz. para biriktirmeyle olacak iş değil. arkasında kesin biri var.

    ceyhun'u görür görmez ilkkan: böyle kimse o ne demiş, bu ne demiş, sen bunlara takma güzel kardeşim. güzel bir şekilde burayı işlet.

    yemin ederim şu muhabbet türk halkının yüzde 90'ını temsil ediyor.

  • insanların hayatta kalabilmesini sağlayan oldukça kullanışlı bir özelliktir.

    canlıların sahip oldukları hislerin tamamı hayatta kalabilme ve üreyebilme amacına hizmet eder. bir canlı ne kadar fazla üreyebilirse türünü devam ettirme ihtimali o kadar yüksek olur. daha fazla üreyen canlıların soyları zamanla toplumda baskın hale gelir ve toplumun geneli o canlıların özelliklerini göstermeye başlar. bu özelliklere sahip olan canlıların diğerlerine göre daha fazla üreyebilmesinin sebebi de bu özelliklerin üreyebilmek için daha kullanışlı özellikler olmasıdır.

    korku, üzüntü, sevgi, hırs, kıskançlık... bunların her biri gereklidir ve insanların üreyebilmeleri için faydalıdır.

    örneğin korku hissinin amacı canlıyı en kısa sürede kaçmaya ya da savaşmaya zorlamaktır. bir tehlike anında korkmanızın sebebi tehlikeden kurtulup hayatta kalabilmenin ve daha sonra üreyebilmenin yolunun kaçmak ya da savaşarak tehlikeyi yok etmek olmasıdır.

    mesela kıskançlık kişiyi rekabet etmeye ve olası rakiplerini elimine etmeye zorlayan bir histir. bir dişi ve iki erkeğin olduğu bir ortam düşünelim. bu ortamda çocuk yapabilen erkeğin soyu devam eder ve türün sonraki nesilleri o erkeğin özelliklerini taşır. bir erkeğin dişinin ilgisini kazandığını ve dişinin o erkeği beğenmeye başladığını düşünelim. eğer beğenilmeyen erkek diğer erkeği kıskanmazsa dişi beğendiği erkekten çocuk yapar ve kıskanmayan erkeğin soyu tükenir. eğer erkek kıskanırsa diğerinin kuyusunu kazmaya ya da onun sahip olduğu özelliklerden daha iyi özelliklere sahip olmaya çalışır. başarılı olduğu müddetçe soyunu devam ettirebilir. bu özellik evrimsel süreçte fayda sağladığı için kıskançlık duygusu milyonlarca yıllık süreçte aktarılmış ve bugünlere kadar gelebilmiştir.

    sevgi canlıları fedakarlık yapmaya zorlayan histir. insanlar sadece ve sadece iki koşulda birilerini severler.

    koşul a: sevilecek kişinin sevecek kişi ile ortak gen taşıması.
    koşul b: sevecek kişinin sevilecek kişinin eşit ya da daha fazla fedakarlık yapacağına inanması.

    a koşuluna evrimsel biyolojide kin altruism b koşuluna ise reciprocal altruism denir.

    ortak gen taşıyan kişileri sevmemizin sebebi o kişiler çocuk yaptığında dolaylı yoldan bizim genlerimizi sürdürüyor olmalarıdır. örneğin kardeşinizle ortak taşıdığınız bir miktar gen vardır. kardeşiniz çocuk yaptığında kardeşinizin çocuğu sizin genlerinizi de bir miktar taşır. bu sebeple kardeşiniz çocuk yaptığında yarı yarıya çocuk yapmış gibi hisseder ve kardeşinizin çocuğunu seversiniz. kardeşinizin çocuğu için yaptığınız fedakarlık aslında kendi genlerininiz devamı için yaptığınız fedakarlıktır.

    ortak gen taşımayan kişileri sevmemizin sebebi de o kişiler sayesinde genlerimizi sonraki nesile aktarabilme ihtimaline sahip olduğuna inanç beslememizdir. sevgilinizi seversiniz çünkü sevgiliniz potansiyel anne adayıdır. karınızı seversiniz çünkü çocuğunuz karınızın da genlerini taşır ve karınızın sizin çocuğunuz için yaptığınız fedakarlıklara eşit oranda fedakarlık yapacağına inanırsınız. örneğin evliliklerde eğer bir taraf çocuğuyla ilgilenmeyi bırakırsa o evlilikte sevgi çok kısa sürede biter. insanlar kazıklanmaktan nefret ederler. çünkü eğer insanlar kazıklanırlarsa soylarını devam ettirmeleri zorlaşır. kadının ya da erkeğin çocukla ilgilenmemesi, çocuğun hayatta kalabilme ve sağlıklı olabilme ihtimalini azaltır. bu karşı tarafa atılan bir kazıktır.

    işte üzüntüyü hatırlamanın yegane sebebi de budur.

    üzüntü insanı hatırlamaya zorlayan hissidir. insan sadece kazık yediği zaman üzülür ve üzüldüğü zaman aralığında yaşadıkları beynine kalıcı olarak kazınır. bunun sebebi kazık yiyerek girdiği üzüntü döneminde yaşadığı her şeyi en ince ayrıntısına kadar hatırlamasının onun gelecekte aynı kazığı tekrar yiyebileceği durumlarda aynı kazığı yememesini sağlamasıdır. yani basitçe eğer biri size kazık atarsa üzülürsünüz, üzüldüğünüz için hatırlarsınız, hatırladığınız için aynı kazığı tekrar yemezsiniz. üzüntü hatırlamaya zorlar.

    mutluluğu hatırlamanın ise hiçbir evrimsel avantajı yoktur. mesela hatalarından ders alan birilerini görmüşsünüzdür. peki hiç başarılarından ders alan birini gördünüz mü?

    mutluluk denen şey insanın iki farklı üzüntüsü arasında geçen zamandan ibarettir. herkesin mutlu olmaya çalışmasının sebebi aslında herkesin mutlu olmak istemesi değildir. bunun sebebi aslında herkesin hayatını üzülmeden geçirmek istemesi, yani kazık yemeden geçirmek istemesi, yani soyunu devam ettirebileceği en iyi koşulları elde etmek istemesidir.

    olay bu kadar basit.

    bir de mutsuz anları siler beyin diyenler için.

    beyin mutsuz anları değil, insana "ben bundan sonra ne yaşayabilirim ne de çocuk yapabilirim" cümlesini kurduracak kadar ağır ve dehşet verici anıları, yani travmaları siler.

    hayatınıza devam etmenizi bile zorlaştıracak kadar büyük kazık yeme işine travma denir ve bunları hatırlamak yarardan çok zarar sağlar. hayatınıza devam etmenizi zorlaştıracak kadar büyük olan kazıkları genelde engelleme ihtimaliniz yoktur. mesela biri kafanıza silah dayayıp size zorla bir şeyler yaptırdığında travma yaşarsınız. bunu hatırlamanız size nasıl hayatınızın geri kalanında rastgele insanların sizin kafanıza silah dayamamasını sağlayabileceğinizi öğretmez. bu sebepten bu anıyı hatırlamanın evrimsel bir faydası yoktur. silinmesinin sebebi de budur.

  • çocukluğumdan aklımda kalan garip fotoğraflardan biri.
    yaşım 12-13. karşı apartmanda - ama nası karşı bak, tam bizim evin hizasında. bizim evin ayna görüntüsü gibi düşün- birlikte yaşayan fantastik bir çift oturuyor. şimdi bundan 11 sene öncesine git. bak bakalım orda birlikte yaşayan çift denen şeyden kaç tane var. çevrede yarattığı yankıyı düşün. erkek olanın adını jose mariano koymuştum. (o zamanlar yayınlanan salak dizilerden birinin jönüydü ehehea) o yüzden bundan sonra kendisinden jose mariano diye bahsedeceğim.

    şimdi bunlar çevredekilerden oldukça farklı bir çiftti. zira evli olmadıkları için, evde bir aşk havası süzülür dururdu. o yaz, açık balkon kapısından, onların hayatına dahil olmuştum. hatta sitece olmuştuk ahahaha. ama bunlardan onların haberi yoktu sanırım. çünkü öyle davranıyolardı. akşam olurdu, jose kapıdan koskoca bir çiçekle eve girer, karşı evde bir fransız güncel dizi filmi mutluluğu yaşanırdı. abla mütemadiyen jose'nin kucağındaydı. kucağa atlandıktan sonra, evde mutfaktan antreye, antreden yatak odasına doğru ışık geçişini takip etmek zor olmazdı. aynı zamanda tasarrufsever de bir çiftti bunlar.

    gene gecelerden bir gece, abla mutfakta yemek yapmaya başladı. yere kadar olan jaluzi sayesinde görünmediklerini zannediyolardı fakat biz hepsini görüyor, god bless their love diyerek ellerimizi birleştirip tanrıya yakarıyorduk. abla tezgahta bişeyler doğrarken (oha detaya gel) jose mutfağa girdi ve yemek yapan o kadına arkadan sarıldı. 1-2 sallandılar. sonra ne mi oldu? mutfaktan antreye, antreden yatak odasına bir ışık geçişi. yemekten haber alınamadı.

    bu saadet bir kaç yıl böyle sürdü. hatta üst komşunun oğlunun dediğine ve bizim de şahit olduğumuza göre (hohoahah kaçmaazz) o evde çok daha çılgın hikayeler yaşandı. diğer başka ablalar gibi. sonra, aniden evlendiler. eve bi mutsuzluk çökmüştü. çocukları oldu. aşk bitmişti. ne yemek yapan ablaya arkadan sarılma kalmıştı, ne çiçek, ne ot, ne kucağa alma ne de ışık geçişleri.

    hayatımda ilk kez bi aşkın ölümüne, bir ikilinin macerasever genç bi çiftten "amca ve teyze"ye geçişine şahit olmuştum. ilişkilere bakışımı etkileyecekti bu.

  • insanların eskisi kadar korkak olmaması.
    eskiden boşanma azdı da herkes çok mutluydu, şimdi yozlaştık öyle mi?
    güldürmeyin beni.
    boşanma nimettir nimet. bunu da en iyi aile içi şiddet yaşamış evlat anlar.
    mutlu bir evliliğim, harika bir eşim var, bebek bekliyoruz, her şey çok güzel benim için. ve hayatımda başıma gelen en güzel şey nedir diye sorarsanız cevabım ne biliyor musunuz? annemle babamın boşanması. belki bu çocuk doğduktan sonra bile ben hala bu cevabı veriyor olacağım. çünkü o boşanma olmasaydı ben şu mutluluğu bulacak şansı asla elde edemezdim. hatta belki bugün burada bile olmazdım.
    cehennem gibi hayat yaşayıp buna katlanmak marifet değil. nineleriniz ne dayaklar yiyip susmuş, çok güzel olmuş değil mi? cefakar anadolu kadını payesi almış başına taç olarak. şanslı ise yaşlanınca durulan öküz dedeniz, 80'inden sonra dizleri tutmaz olup bir bardak su için ona muhtaç olunca kıymeti bilinecek. siz de bunları mutluluk timsali olarak görüp duygulanacaksınız. yok artık öyle.

  • sabah sabah tüm sinir sistemini çökerten çocuk. orada gevrek gevrek gülen gerizekalı kıza muhtemelen şirin gözükmek için girilen aptal saptal bir iddianın sonucunu 7 senedir çektiği eziyet olarak kazanmıştır.

    delikanlının gözyaşlarına ayrı içim yandı, o anneciğin gözyaşlarına ayrı.

    umarım bir hayırsever duyar sesini de en kısa sürede sağlığına kavuşur. en azından "anne" diyebilir.

  • adamların ülkesi deprem bölgesi üzerinde değil. adamlar ona göre önlem almak zorunda değil ama senin ülken deprem ülkesi ve sen önlem almak zorundasın.

    görsel

  • bizim bakkalımız gerçekten efsaneydi. o ekmek bıçağıyla herşeyi kestiğini bilmemize rağmen ve ellerine herhangi bir eldiven ya da başka birşey takmamış olmasına rağmen o yarım ekmeği yanındaki ayranla beraber afiyetle silip süpürürdük. genelde kaşarlı ya da beyaz peynirli olurdu yarım ekmek. aslında çok üç kağıtçıydı kendisi ama sevdiği insanlara kaşar dilimlerini kalınca keser, diğerlerine ise kağıt gibi verirdi. arada bir kaşar salam kombinasyonunu yapardık cebimizde biraz fazla para olunca. keşke imkan olsa da dönsek o günlere yine yesek çocuksu mutluluğumuzla beraber.

  • bazen benim bu... eğer birşey yapmak istiyorsam, bunu yalnız da yapabilmem gerektiğini zaman içinde öğrendim, yoksa hayat hep birşeyler için birilerini bekleyerek geçiyor.