enabling act
-
bahsi geçen yasanın ne menem bir bok olduğu ortada olmakla beraber ne çıktığı yerde, ne de türkiye'de bu isimle anıldığını pek sanmıyorum nedense.
(bkz: ermächtigungsgesetz) (bkz: yabancı dildeki kavramların ingilizce anılması) -
nazilerin iktidara geldikten sonraki ilk işlerinden birisidir.
güçler ayrılığı ilkesini ortadan kaldırmıştır. naziler, hükümet olarak yani parti olarak yasa çıkarmaya başlamış ve yasama gücü yani meclis yokolmuştur.
(bkz: nazilerin iktidara seçimle gelmesi) -
hitler'e sadece kanun hükmünde kararname değil, anayasa maddesi hükmünde kararname çıkarma yetkisi de verir.*
reichstag yangını komplosundan sonra çıkarılmış,
uzun bıçaklar gecesine giden yolu açmış,
nazi diktatörlüğüne giden bence en önemli aşamadır.
oylamadan önce naziler reichstag fire decree'yi kullanarak sosyal demokrat ve komünist milletvekillerini reichstag yangını ile alakalı olarak tutuklamıştır.
hindenburg'un ölümünden sonra hitler kendisini bu yetkiye dayanarak führer ilan etmiştir.
(bkz: wiki)
ps: (bkz: #26110046) -
(bkz: kanun hükmünde kararname)
-
adolf hitler'in yemin töreninden (potsdam günü) iki gün sonra olmuştur. führerlik meşruiyet zemini kazanmıştır.
ilgili yasa: “halkta ve imparatorlukta sıkıntının kaldırılmasına dair yasa” (gesetz zur behebung der not von volk und reich)
"oylamanın yapılacağı gün parlamento sa tarafından kuşatılmış, bazı sosyal demokrat parlamenterler içeri alınmamıştır. zaten 81 komünist parlamenter de seçimlerden önce gözaltına alınmıştı." -
adolf hitler'in şansölye olarak atanması, reichstag yangını sonrasında paul von hindenburg'un hitler'e hediyesi olan reichtstag yangın kararnamesinden sonra çıkan, weimar cumhuriyeti'nin nazi almanyasına dönüşündeki üçüncü kritik adım. (bkz: #125252177)
kısaca ifade etmek gerekirse şansölye'ye* meclise ve cumhurbaşkanına sormadan yasa yapma yetkisi veren bir güç. bunu da o günün cumhurbaşkanı paul von hindenburg'un her ne kadar hitler'i sevmese de yangının yarattığı siyasi karışıklıktan etkilenmesiyle bizzat kendi eliyle vermesi de ayrı bir olay. sonuç olarak totaliter rejimin temeli atılmış oldu. komünist parti üyelerinin oy vermesi engellenmek için teker teker tutuklanmış veya salona alınmamıştır, sosyal demokrat parti hayır oyu vermiştir, geri kalan milliyetçi veya sağ partilerin hepsiyle koalisyon kurup geçer oyu alınmıştır. ironidir ki evet oyu veren o partilerin hepsi çok kısa süre sonra kapatılacak, parti üyeleri ya öldürülecek ya hapishaneye atılacak ya da kaçmak zorunda kalacaktır. bir sene sonra büyük temizlik olan uzun bıçaklar gecesinde nsdap'da son bir ayrılık olur. hemen akabinde cumhurbaşkanı paul von hindenburg'da ölünce hitler führer'liğini resmiyette ilan eder.
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap