proprioception

• beyin vücudun uzaydaki konumunu kas ve tendonlarda bulunan alıcılar (bkz: proprioceptor) aracılığıyla algılayarak vestibuler sistem ile denge sağlar.
  örneğin tek ayak üzerinde durduğunuzda bir süre sonra (yaklaşık 20 saniye) dengenizi kaybedersiniz. bu kasın aşırı gerilmesi sonucu bir refleks cevaptır.
  araç tutması, deniz tutması ya da lunaparkta dönme dolap, tren vb araçlardaki baş dönmesi ve mide bulantısı da yüksek ivmeli hareket sonucu, proprioceptor’lerin karışık sinyaller sonucu konumu algılamada zorlanması sonucudur. hızlı ivmeyle sürekli değişen uzaysal konum, iç kulaktaki denge merkezine (bkz: vestibuler sistem) çok sayıda ve farklı sinyaller gitmesine neden olur. bu da duysal sinir- beyin arasındaki koordinasyonu zorlaştırır. buna bir de gözden gelen sinyaller eklenince tam bir cümbüş yaşanır. dönme dolaptan indikten sonra bir süre daha sallanmaya devam edersiniz.
  yaşlandıkça sakarlık olarak görülen denge kaybı aslında bu sistemlerdeki zayıflamaya bağlıdır. diğer taraftan proprioception aslında yoga, egzersiz gibi çalışmalarla “eğitilebilir” ve geliştirilebilir.
  küçükken görülen araç tutmasının zamanla geçmesi buna örnektir. ya da denizcilerin deniz tutmasına alışması bundandır.