ayn

• "aynısı", "aynı", "aynı biçimde" şeklinde kullanageldiğimiz "tıpkı, benzeri" anlamındaki ayn-ı ile metafizik anlamlar içeren metinlerdeki ayn köken olarak bir olsa da ayrı anlamları haiz. felsefedeki ayn bir şeyin özü, onun hakikati, kökü, künhü, dibi-dayanağı, mahiyeti gibi anlamları içerir. ayn bir şeyin temeli, esası; o şeyin hakikatinin kendisidir. biz bir şeyin hakikatini gerçek mahiyetini bilemeyiz; ancak o şeyi bir yerde zuhur ettiğinde ya da bir yerde tecelli ettiğinde o tezahür eden şeyin bizdeki yansımaları cihetiyle (biz ayn'asındaki tecellileri babında) biliriz. bildiğimiz bu şey ise onun aynının, esasının, temelinin bilgisi değil o şeyin bizdeki izdüşümüdür.