şap hastalığı

• şap hastalığı yada fmd (foot and mouth disease), çift tırnaklı hayvanlara (sığır, koyun, keçi, domuz, manda) özgü olan oldukça bulaşıcı ve virus kökenli bir hastalıktır. virus vücuda alındıktan kısa bir süre sonra hayvanın salyasında görünür. belirti olarak ağız derisinde, burun deliklerinde ve ayaklarda (tırnaklarda) yaralar görülmeye başlar.
  
  hastalık, virus bazlı olduğu için çok hızlı ve kolaylıkla hayvandan hayvana doğrudan veya dolaylı temas sonucu bulaşabilir. hasta hayvanın tükrüğü, sütü, dışkısı, hayvan bakıcıları tarafından oluşturulan mekanik transfer, taşıtlar, yabani hayvanlar, kuşlar ve hasta hayvanların bulunduğu yerin havalandırılması bile virüsün kolayca naklini sağlayabilir. meraya çıkan hayvanların sağlıklı hayvanlarla olan teması da hastalığın yayılmasını artırır. bu yüzden hastalığın teşhisi kesinleştikten sonra, görüldüğü bölge karantinaya alınarak, hayvanlar aşılanır. hasta hayvanların çoğu iyileşir ancak hastalık hayvanları kuvvetsiz bıraktığından et ve süt verimi etkilenir, bu yüzden şap hastalığında meydana gelen ekonomik kayıplar çok fazla olmaktadır.
  
  son günlerde ingiltere’de görülen şap hastalığı salgını toplum üzerinde et tüketimi konusunda olumsuz etkiler uyandırmıştır. insanlar hastalık korkusu sebebiyle kırmızı et yememeye başlamıştır. ancak şap hastalığının insanlara et ve et ürünleri yenmesiyle bulaşması mümkün değildir. hastalığın insana bulaşması sadece hastalıklı hayvanla doğrudan fiziksel temas sonucu olabilir. bu durumda görülen belirtiler oldukça hafif ve kolaylıkla tedavi edilebilmektedir. hastalığın insandan insana geçtiği de görülmemiştir.
  
  dünyanın hemen heryerinde görülen şap hastalığına ülkemizde de sıkça rastlanmakta olup yıllardır mücadele verilmektedir. bu mücadelede tarım ve köyişleri bakanlığı koruma ve kontrol genel müdürlüğü sorumluluk taşımaktadır. şap hastalığıyla karşılaşılan durumlarda hastalığın tipini tespit edebilmek için usülüne uygun olarak alınan hastalıklı numune şap enstitüsüne gönderilir. şap enstitüsü hastalığın tipine uygun olan aşıyı ilgili müdürlüklere göndererek hayvanların aşılanması sağlanır. şap hastalığı görülen yerler ile su ve meraları ortak olan köyler karantina altına alınarak salgının büyümesi engellenmektedir.
  
  karantina bölgesinde bulunan hayvanların muayenesi veteriner hekimler tarafından yapılarak, sağlık durumları raporlanır. böylece bölgede bulunan hayvanların herhangi bir şekilde kullanılması ve bölgeden çıkartılması engellenmiş olur.
  
  http://www.maret.com.tr/maret/bilgi.htm