mimar sinan

• eğitimini enderunda aldığı ve devşirme olduğu için rum ya da ermeni zannedilmiştir. oysa enderun'da seçilmiş parlak türk gençler de eğitim görebilmekteydi. kökeni hakkındaki iddialar kah rum kah ermeni olduğunu ileri sürmekle tutarsızdır.
  
  "kayseri'nin ağırnas köyünde doğdu. sinan'ın dedesi doğan yusuf ağa neccar idi ve sinan sık sık onun yanına gider, çalışmasını merak ve hayranlıkla izlerdi. çoğu kez doğan yusuf ağa, civar köy ve kasabalara bir iş için gidince torununu da yanında götürürdü."
  kaynak: http://www.sayhadergi.com/…ent&act=topicshow&id=684
  
  "koca sinân diye de anılır. tahminen 1490 senesinde kayseri’nin ağırnas köyünde doğdu. babası abdülmennân olup, bu ismi sonradan almıştı. yavuz sultan selim han zamânında devşirme olarak istanbul’a geldi."
  kaynak: http://www.dallog.com/tdsa1/mimarsinan.htm
  
  "yavuz sultan selim zamanında sadece dışarıdan değil anadolu'dan da asker devşirilmeye başlanmıştı. bu uygulama sonucu sinan 22 yaşında -yaşının büyük olmasına rağmen- istanbul'a geldi"
  kaynak: http://www.netpano.com/newsdetail.asp?newsid=234
  
  "sinan'ın yaşamına ve ailesine ilişkin belgeleri bulup yayım­layan, ayrıntılı olarak inceleyen ve tartışan i. h. konyalı'nın kullandığı belgeler, hiçbir yoruma gerek kalmadan sinan'ın anadolu'dan devşirildiğini açıklar. sinan'ın kayserili olduğu­nu kesin olarak gösteren en önemli belge ii. selim döneminde kıbrıs fethedildikten sonra kayseri bölgesindeki "zimmi"lerin adaya yerleştirilmeleri sırasında hassa mimarbaşı olan sinan'ın sultana bir mektup göndererek akrabalarının affedilmesini iste­diğini bildiren ve akdağ kadısı'na gönderilen aralık 1573 ta­rihli bir hükümdür. bu hükümde "kendi sakin olduğu ağırnas nam karye^* halkı ve ahar karyede sakin olan akrabası kiçi (kü­çük) bürüngüz'den sarı oğlu düğenci ve karye-i üskübü'den ülise ve kudnişan adlı zımmilerin kıbrıs'a sürgün olunmaktan affolunmaları istida eylemeğin müşarünileyhin sabıkan sakin olduğu zikrolunan karyesi ve akrabasından olan mezkûr zimmiler kıbrıs'a sürgün olmaktan affolunmak emredip büyürdüm ki" denilerek başmimarın ağırnaslı, akrabalarının da "zimmi" olduğu belirtilmiştir.
  
  karaman beylerbeyi o sırada karaman'a bağlı olan bu böl­gedeki hangi zimmilerin kıbrıs'a sürülmeyeceği konusunda da­ha aydınlatıcı bilgi isteyen bir mektubu istanbul'a göndermiş. 20 haziran 981'de (aralık 1573) kendisine verilen yanıtta özellikle sinan'ın köyündekilerin affedildiklerini bildirmiştir. konyalı, ağırnas'ın hiç ermenisi olmayan bir rum köyü oldu­ğunu ve bu rumların bu köyü bırakmadan önce taşçıoğlu adlı bir rum ailesinin sinan'ın kendi ailelerinden geldiğini söyledik­lerini nakleder. konyalı, sinan'ın köyüne ilişkin belgeler içinde 1584 yılında yapılan bir tahrirde köydeki 189 vergi mükellefi­nin sadece 5'inin müslüman olduğunu, köyün üç mahallesinde yaşayan bu hıristiyanların türk ve müslüman adını taşıdığını ve sinan'ın mektubunda sözünü ettiği akrabalarından düvenci adını taşıyan dokuz hırıstiyanın bu tahrirde yazılı olduğunu saptamıştır. bu belgede hıristiyan yerine gebr (ateşe tapan), zerdüşt, mecûsi sıfatı kullanılmıştır. ilginç selçuk adları taşı­yan bu halkın hıristiyan türk mü, ya da türk etkisinde adım değiştiren hıristiyan mı olduğu anlaşılamamaktadır. fakat si­nan kardeşinin çocuğunu istanbul'a getirerek müslüman yaptı­ğına göre, sinan'ın da rum devşirmesi olması gerekir. sinan'ın bu bölge ile ilişkisi yaşamı boyunca sürmüş, köyünde bir çeşme yaptırmış, gergeme köyünde bir değirmen sahibi olmuş ve ağırnas civarında bir çiftlik almaya da teşebbüs etmiştir."
  kaynak: http://historicalsense.com/archive/sinan1_3.htm
  
  anlaşılacağı üzere mimar sinan'ın ermeni olmadığı kesindir. rum olma ihtimali vardır. fakat gerek dedesinin gerek babasının, gerekse adı geçen diğer akraba isimlerinden ve bu kişilerin "hristiyan" değil de mecusi, ateşperest ve sair sıfatlarla tanımlamasından dolayı, bunların bir kısmı müslüman olan, bir kısmı müslüman olmayan, selçuklulardan kalma türkler olduğu ihtimali daha kuvvetlidir. belirtmek gerekir ki bürüngüz ve düğenci öz türkçe isimlerdir.
  
  ayrıca yüzyıllar sonraki hemşeri ve meslektaşlarıyla karşılaştırmak için (bkz: balyan ailesi)