kutsal ekmek damgası

• aizanoi'da yapılan kazılarda (bkz: zeus altarı) bulunan bir ekmek mührü. ms. 6-7. yy.'larda kutsal addedilen ekmeklere basılırmış. değişik
  
  ''daha çok musevi ve hıristiyan geleneği üzerinden ele alınarak incelenmesi gereken "kutsal ekmek damgaları" nın ortaya çıkış amacını "ekmeğin kalitesini garanti altına almak"olarak tanımlamanın doğruluğu tartışılmakta. giderek "kalite kontrol" özelliğiyle öne çıkmaya başlamış olsa bile, bu damgaların başlangıçtaki anlam ve rollerinin "kalite kontrol" ile ilişkili olması ihtimali pek yokmuş.
  
  musevi ve hıristiyan geleneğindeki yönleriyle, bu damganın "isa'nın eti yerine ekmek, kanı yerine şarap" ayinleriyle bağıntılı olduğu varsayıldığında da yenilen "ekmeğin" kutsal kişilerin; örneğin isa'nın "eti" olduğunun onayı ile ilgili olması gerektiği düşünülüyor.
  
  eski akad ritüellerinde, kurban edilecek hayvanların hangi tahılla beslenmiş olduğunun bile önem taşıdığını; erken dönem kanunlarında "ölüm törenlerinde sunulan ekmek"lerin çok çeşitli olduğunu ve farklı tür topluluklara farklı tür ekmeklerin sunulma zorunluluğu vb. olduğu da görülmekte.
  
  hamurun hangi tanrı adına karılmaya başlandığı; farklı tanrılara tapılma döneminde tayin edici bir önem taşıyor.
  
  tüm bunlar, dini toplulukların ekmeklerinin de "helal"lik özelliği kazanmasına yol açmaktadır ki, bu tür damgaların başlangıçtaki özellikleri bu nokta ile ilgili görünmekte...''
  
  kaynak: safa kaçmaz/ benim görüp alıntıladığım yer ise 'arkeoloji dünyası' adlı facebook sayfası.