portekizce

• hint-avrupa dil ailesinin romen dilleri ya da bir diğer adıyla latin dilleri (ing. romance languages) grubundan bir dil. küresel ölçekte oldukça yaygın bir dil olan portekizce yaklaşık 250 milyon insan tarafından konuşulmaktadır (anadil yahut ikinci dil olarak). adı portekizce olsa da en çok konuşan sayısı açık ara brezilya'dadır, bu yüzden de yeni öğrenenler arasında brezilya varyantı daha popülerdir. bunun haricinde, macau (çin anakarasında otonom bir bölge), cape verde (atlas okyanusunda bir takımada devleti), angola ve mozambik'te resmi dil olarak konuşulur.
  
  ispanyolca ile çok ortak yönü olan bu dili konuşanlar ispanyolca konuşanlarla yüzde 75 - 80 oranında anlaşabilme yeteneğine sahiptir (bu önermenin tersi de doğrudur). hem ispanyolca hem portekizce öğrenmek isteyenlere naçizane tavsiyem önce bu dili öğrenmeleridir zira ispanyolcaya göre daha düz bir grameri/dil bilgisi var (bir diğer deyişle ispanyolca daha karışık) ama baştan ispanyolca biliyorsanız bu dili öğrenmeniz çok kolay (en azından okuma düzeyinde). bana daha çok dil bilgisi/grameri sadeleştirilmiş ispanyolca gibi geliyor hep.
  
  ancak telaffuz söz konusu olduğunda türkçe konuşanlar ispanyolcayı yeğ tutabilirler çünkü portekizce biraz fransızcayı andırır fonetik yapıya sahip. çok fazla nazal ses var ve bazıları gerçekten bizim gibi daha düz sesler çıkaran dilleri konuşanlar için zorlayıcı olabiliyor. bazen de iyi çıkarılamamış bir nazal ses yüzünden yanlış anlaşılma olasılığınız var ama dert etmeyin. yabancı olduğunuzu anladıkları zaman çok abuk subuk bir hata yapmadığınız sürece anlayışlı davranıp dalga konusu olmazsınız.
  
  ispanyolca'da kafaları en çok karıştıran se hedesi (hede diyorum çünkü bir çeşit dolgu gibi bir şey, her yere uyuyor ve kullanıldığı yere göre işlevi ile birlikte adı da değiştiği için hede oluyor^*) portekizce'de daha az kullanılıyor. daha düz bir anlatıma sahip olan portekizce, kaynaşmaları (contração) ile ünlü. sayısız kaynaşma var ama gözünüz korkmasın zira belirli bir düzenle kaynaşma yapıldığı için hemen ezberleyemeseniz bile gördüğünüz/duyduğunuz yerde tanımanız çok kolay (birkaç örnek vermek gerekirse: em aquelo yerine naquelo, em a yerine na olarak kısaltılıyor. de a= da, de ele = dele, a o = ao gibi. daha bunun gibi tonla kaynaşma var).
  
  bu dili öğrenirken en çok kafanızı karıştıracak olan şey evet ve hayır olacaktır çünkü batı dillerinde evet/hayır genelde birbirine benzer ama portekizce'de tam olarak değil. evet için sim, hayır için não kullanılıyor fakat asıl kafa karıştıran bu değil. portekizce'de bambaşka bir anlama gelen no kaynaşması var (em do- 'bir şeyin için de' - kaynaşarak 'no' formunu alıyor) ve bu da ilk başta epey kafa karıştırıyor (özellikle ispanyolca bilenler için başka kafa karıştırıcı kelimeler de var: mas/pero, sem/sin, se/si ikilileri gibi - birinciler portekizce, ikinciler ispanyolca bu arada).
  
  çekim yapmak ispanyolca'da olduğu kadar külfetli değil, nispeten daha sade bir çekim mantığı var (yine de o kadar kolay değil). sadece 4 zamir çekimi var (ispanyolca'da bu sayı 6) dolayısıyla öğrenen için yük biraz azalıyor. ingilizceye nazaran daha düzenli bir yapısı var dilin ama yine hemen her dilde olduğu gibi düzensizlikler de var. bu düzensizlikler ispanyolca'dakilere epey benziyorlar, dolayısıyla ispanyolca bilenler için kolaylık olur. özellikle brezilya varyantında bu tip düzensizlikler daha da azaltılmıştır. söz dizimi de brezilya varyantında daha düz ve anlaması/öğrenmesi daha kolaydır. ben de öğrenecek olanlara brezilya diyalektini tavsiye edebilirim.
  
  şimdilik bu kadarı kafi gelsin. daha sonra dil bilgisi/grameri ile ilgili detaylı bir girdi daha girmeyi düşünüyorum. öğreniniz, öğretiniz efenim!..