malatyalı abdo için bir konuşma

• malatyalı abdo için bir konuşma
  
  her şey akıp gider
  oh onlar birer ayçiçeğidir yüzleri
  güneşe ve aya dönen
  hep güneşe
  ve ben ruhçulara göre şaşkın
  zevcelere göre alkoliktim
  
  evet gerçekten hayatımda çok içtim
  ne kadar içtim, ne kadar duraklardan geçtim
  öfkenin ve sevincin özrüne sığınıp
  ama. bir akşam oldu muydu iyi bir akşam
  yani saksı çiçeklerinin üzerine tozlar konan
  ve çalışmışsam o gün, dürüst ve islâm kalmışsam
  bu iyi bir başlangıçtır derim aşk yapmaya.
  sular ısıtılmalı güğümlerde ve karım
  güneşin batışını fark etmeli ve deniz
  bir kavga gibi girebilmeli aramıza
  fark etmeli ki iyi bir güneş iyi bir yataktır
  benim kollarıma
  ve fayton seslerini duymalıdır loşluğa giden
  benim kollarıma.
  bilmem yetkim var mıdır söylemeye onun
  
  anadan doğma mutsuz olduğunu.
  mutluluk evrenseldir kolayca bölüşülür
  kolayca hazırlanır kendiliğinden
  (kimine bir kadın kimine bir başkaldırma) –
  
  oysa şimşekler çaktı mıydı bolkar’ ın üzerinden
  sular tarlaları bozdu muydu
  ve bir kadın azıcık davet taşıdı mıydı
  neden söylememeli, anadolu’ da
  gecelerin zifaf olmaması imkânsızdı
  ve kocaman bıyıklarıyla
  ayışığını zorlayan
  çoğalma duyguları
  
  bu arada tiyatrolar oynanır
  hak edilmiş gece ayasını karıştırır insanın
  ve birden karşı karşıya gelir
  romeo ile kerem ve ben
  bir düzeni eğitimli bir adam olarak kabullenen
  susarım aşklarına her ikisinin
  -araya koca gözlü bir küçük kız girmese-
  sevmek başka bir yetenektir hemen anlarım.
  hemen anlarım, hiç yanılmam
  ve çarşılarda, cami avlularında
  ahşap çatılar altında nice kültürler gelişmiştir
  bilirim. ama bir akşam
  hak edilmemiş bir akşam
  dürüst ve islâm kalmamışsam
  yeter kendimi yargılamama
  bir şey yapmam
  biraz daha beklerim –
  
  - her şey akıp gider, bir katı hüzün kalır
  her zaman geceleyin kalır o, bazen gündüzün kalır
  beyaz gömleklerin ve kayıt defterlerinin
  banka sıralarının ve sıra beklemelerin
  ve bir düzenle yüzyüze gelmenin anısı
  bugün başka şey ve başka bir şeydir yarın
  ah! işte öyle bakmayın
  bir geçmişi anmaya var mısınız
  biraz benimle, biraz benimle, biraz uzak ama yarın
  geçer gidersiniz uzaklardasınız.
  ben de bu dünyaya geldim geleli
  benden böylece işte ne umarsınız.
  ah! her şey akıp gider, bir tarlalar ve sevda kalır
  ne sevdadır ne bıçaktır, utançlardır saklanır
  çocuklar bir gecedirler girerler yatağımıza.
  birisi sağımıza, birisi uykumuza ve biri mirasımıza
  ve gizli bir başeğmedir sizde aşk
  kilimlerle ve orkidelerle oyalanan
  bizde bunun kim farkına varır. –
  
  - koca bıyıklarıyla indi malatya’ dan
  çarşılar ve ortahalli evler
  semaverler ve hamurtahtaları uyanmadan.
  malatya’ nın kâhta kasabasından ve kâhta’ nın
  uzun, silik, uzunsilik, uzun
  bir davalı mezrasından.
  güldü ve bülbüldü
  yolları ve dağları yassılaştıran,
  bense bir şehirden bir oğlan
  sonunun nereye varacağı belli olmayan,
  adı ya büyük bir aşka karışan
  ya da hiç hatırlanmayan.
  soyumuz geçerlidir biliyorum geçerlidir,
  sık sık unutulan soyumuz
  geçerlidir
  bir kıyıya bir sandal gibi bağlanan.
  gelirdi.
  malatya’ nın kâhta kasabasından
  kocaman bıyıklarıyla,
  adı bir kanuna hemen uygulanan
  kâhta’ nın
  ve o sonsuz bülbülü avucunda taşıyan
  ve o sonsuz gülü avucunda taşıyan
  yani koca bıyıklarıyla güllü ve bülbüllü bir adam
  gelmiş geçmiş bütün öbür şeylerin
  her şeysini bir parça kendinde taşıyan
  kentinde taşıyan
  (dumanlı ve derin ve karşılıksız
  şiirine ve geçmişine küskün)
  kucağında
  büyük gözlü bir kız çocuğu taşıyan.
  
  banka bağışı sıralarda oturdular oturdular
  ürkek ve şaşkın girdiler röntgen odasına
  fakülte hastanesinde ikiyüzbir sıra numarasında
  o kız çocuğuyla kucağında
  kocaman gözleri, babasının
  kocaman bıyıklarını yadırgatmayan,
  öyle dağlı aşklara alışkın öyle müslüman
  kocaman bir kız çocuğu
  şöyle ki
  vilâdî kalça çıkığından daha kahraman.
  insan tükenir sanırım bir çiçeğe durmadan baksa bile
  bir güzel aşk okusa bile.
  biz nerden tükeniriz adımız saydam
  hele akşam oldu muydu çok daha saydam,
  kapanır gideriz sözlükteki bir aşk anlamına
  ve tabancamız yok.
  
  bilmeyiz silâhı yerinde kullanmayı
  kimbilir silâhı yerinde kullanmayı
  dağlı aşklardan ve kan davalarından başka?
  ve kadınını bir alet gibi güzel kullanan
  kucağında iki yaşında bir çocuk
  kocaman bıyıklı adam. –
  
  ben de bu dünyaya geldim geleli
  “giderdi
  bir atlı giderdi dünyayı umursamayan
  ve terkisinde gebe kalınan
  büyük bir atlı
  durup bütün kinsizliğiyle.
  
  kucağında büyük gözlü bir kız çocuğuyla koşuşan
  elleri paraya alışkın olmayan
  kocaman bıyıklı bir adam.
  ne kadar hoyratsınız ve uzaktasınız.
  bu çok az bir şeydir biliyorum
  belki balkona asılan çamaşırlar
  ve bir otobüs parası biliyorum
  senin sonun çamaşırlar asılı bir balkona varırdı
  bir sokağın en güzel adına varırdı
  biraz islâm, biraz yaban ve cünüp
  ve batı ve para en güzel kurtuluştu.”
  ben de bu dünyaya geldim geleli
  ucu mor püsküllü marpucum mu var
  ya bir savaş çıkar bozar dengemi
  ya bir ahu gözlü kıyar canıma
  ah! şimdi bakmayın kocaman bıyıklarıma
  kucağımda kuş gözlü bir küçük kız
  kentlerde o anasız ben kadınsız
  tumturak bir nasır boğazımda
  her şey akıp gider bir katı hüzün kalır
  her zaman geceleyin kalır o, bazan gündüzün kalır
  ben de bu dünyaya geldim geleli
  ölmezsem, öldürmezsem
  kim benim farkıma varır? -
  
  not: zamanında malatyalı abdonun sözlüğe girdiği bir turgut uyar şiiri, malatyalıyı da analım bir dakika; yine emekli yazarlardan bozkırkurdu'nun katkılariyle..
• turgut uyar'ın en güzel şiirlerinden bir tanesidir bu diyalog şiir belki de. t. s. eliot'ın the love song of j alfred prufrock'ına göndermeler yapmaktadır nazik nazik. uyar'ın bu şiirden^* etkilenmiş olduğunu belirtmiştir tomris uyar da.
  
  insanın mutlak yalnızlığını anlatmaktadır aslında bu iki metin de; o yüzden etkilenme demek doğru düşmeyebilir; yalnızlığın şiirselleştirilmesidir olan şey. bir ortaklıktır. acıdır; bekleyen insanın yarım kalan umududur. o yüzden de hep kalır; kalıcıdır:
  
  her şey akıp gider bir katı hüzün kalır
  her zaman geceleyin kalır o, bazan gündüzün kalır
• turgut uyar'ın beni en çok etkileyen şiirlerinden biridir. turgut uyar'ın onu ülkenin gerçekliğinden kopuk olmakla eleştiren atilla ilhan'dan çok daha ait olduğunu gösterir bu topraklara aynı zamanda.
  
  (bkz: acının coğrafyası)
• ...
  evet gerçekten hayatımda çok içtim
  
  ne kadar içtim, ne kadar duraklardan geçtim
  
  öfkenin ve sevincin özrüne sığınıp
  
  ama. bir akşam oldu muydu iyi bir akşam
  
  yani saksı çiçeklerinin üzerine tozlar konan
  
  ve çalışmışsam o gün, dürüst ve islâm kalmışsam
  
  bu iyi bir başlangıçtır derim aşk yapmaya.
  
  sular ısıtılmalı güğümlerde ve karım
  
  güneşin batışını fark etmeli ve deniz
  
  bir kavga gibi girebilmeli aramıza
  
  fark etmeli ki iyi bir güneş iyi bir yataktır
  
  benim kollarıma
  
  ve fayton seslerini duymalıdır loşluğa giden
  
  benim kollarıma.
  
  bilmem yetkim var mıdır söylemeye onun
  
  anadan doğma mutsuz olduğunu.
  
  mutluluk evrenseldir kolayca bölüşülür
  
  ...
  
  erkek olsaydım malatyalı abdo için ben konuşurdum.. kadın olduğumdan terziler geldiler.
  ah işte erkek olsaydım ya da daha iyisi dürüst ve islam.. abdo olurdum o zaman.