maoa geni

• namıdiğer "mafya geni". beyinde bulunan dopamin ve serotonini etkileyerek kişilerdeki davranış biçimini belirliyor, şiddet yatkınlığını artıyor. işin tuhaf yanı kadınların bu genden erkeklere nazaran daha az etkilenmiş olması diye gösterilmiş ("aynı genin farklı versiyonlarına sahip olan kızlar, genin taşıdığı potansiyel şiddet ve çete üyeliğine karşı daha dirençliler")ama tuhaf olan bu değil. daha doğrusu ancak şu bilgiyle tuhaf olabilir: bu gen çocuğa anneden geçiyor! kadından alınan gen, niteliğini kadında nadiren gösterebiliyor. oluyor böyle şeyler yani.
• kanıt'tan sonra sevil atasoy düşkünü olduğum için verdiği bilgileri unutmadıkça araştırıyorum..
  
  monoaminoksidaz bilinen adıyla maoa geni' de bu bilgiler arasındaydı.. duyduğunuz ilk anda şaşkınlık oluştursa da, dikkatli dinlediğiniz zaman çevrenizdekileri sorgulayabiliyorsunuz..
  şiddet kişisel olabiliyor; ancak bunda anne ve babanın hangi genlere sahip olduğu, hangi genin daha baskın olduğu neticesinde çocuklarda hasara sebebiyet veren şeyin aile zorbalığının yanısıra gen oldugunu da öğrendik..
  
  konuyla ilgili kısa bir bilgi yazısı:
  
  "adli bilimler uzmanı prof. dr. sevil atasoy'un yaptığı çarpıcı açıklama şiddet ile genler arasındaki ilişkiydi. atasoy ilgiyle takip edilen konuşmasında şu sözlere yer verdi. " saldırgan davranışta bulunanların büyük bir bölümü, küçükken anne ya da babasından dayak yediğini söylemiştir. ancak, aynı ortamda yetiştikleri ve aynı biçimde örselendikleri halde, kardeşlerden birinin bu durumdan hiç etkilenmediği de bilinir. çünkü bunun bir genetik nedeni bulunuyor. maoa adlı genin farklı biçimleri var. bunlardan birini taşıyan çocuk, dayak yerse, ileride şiddet gösteriyor. taşımayan dayaktan etkilenmiyor. gen, x kromozomu üzerinde. yani, çocuğun kız mı erkek mi olacağını baba belirlerken, şiddet gösterme riski taşıyıp taşımayacağına anne karar veriyor. maoa geni öylesine önemli ki, bırakın şiddeti, kredi kartı borcu, ya da siyasi tercihi bile etkilediği gösterilmiştir. "
  
  aslına bakarsak bazı insanlarda şiddetin görüldüğü yaş çocukluk dönemi olsa da, şiddet gösterdiği, ya da ani öfkelenmelerle çevresine zarar verme eğilimine geçişi 35 veya 40 yaşlarından sonra da olabiliyor..
  öfkenin kendisini ne zaman göstereceğine dair bir kesinlik yok..
  
  altta vereceğim yazının tamamını okumak istemeyecekler için maoa geni ile ilgili önemli kısmını ekliyorum.. kalan kısmını dileyen kaynaktan okuyabiliir.. gözünüz korkmasın..
  
  --- spoiler ---
  
  çocuklar neden dövülmemeli
  
  çocukluğun erken dönemindeki çevre koşullarının, ileri yaşlardaki şiddete yatkınlığını belirlediği bilinir. saldırgan davranışlar sergileyen kişilerin büyük bir bölümü, küçükken anne ya da babasından dayak yediğini söylemiştir. bu nedenle, suçu önlemeye çalışanlar, aile içi şiddetin mutlaka engellenmesi gerektiğinde ısrar ederler. öte yandan, aynı ortamda yetiştikleri ve aynı biçimde örselendikleri halde, kardeşlerden birinin bu durumdan hiç etkilenmediği de bilinir. tıpkı anne ya da baba alkolik ya da uyuşturucu madde bağımlısı olduğu halde, çocuklarından bazılarının bağımlı olması, bazılarının hiç etkilenmemesi gibi.
  
  dövülen çocukların, büyüdüklerinde şiddete ve suça yatkın olmalarının bir genetik temeli bulunduğu artık biliniyor. bu durumdan sorumlu tutulan genlerin başında maoa geni bulunuyor. bu genin, basitçe "uzun" ve "kısa" diye adlandırabileceğimiz iki şekli var. uzun şeklini taşıyanlar, çocukluklarında fena muameleyle karşılaşsalar bile ileride şiddet göstermiyor, antisosyal davranışlar sergilemiyorlar. kısa şeklini taşıyanlar ise, risk altında. dayak yerlerse, onlar da ileri yaşlarda şiddet gösteriyorlar. buna karşılık, huzurlu bir ortamda büyürlerse, antisosyal davranışlar gözlenmiyor. "kısa" ve "uzun" maoa’ların görülme sıklığı ırklara göre değişiyor. henüz etnik kökene göre bir farklılık olup olmadığı bilinmiyor. genin bir diğer ilginç özelliği, x kromozomu üzerinde bulunması. yani, çocuğun cinsiyetini baba belirlerken, şiddet gösterme riskini taşıyıp taşımayacağına anne karar veriyor.
  
  domıno’s pızza cinayeti
  
  17 şubat 1991 günü, 25 yaşındaki stephen mobley bir pizzacıya girdi. kasadaki parayı aldı, dükkan sahibinin ensesine bir kurşun sıktı. üç hafta sonra, aynı tabancayla bir kuru temizleyiciyi soymaya kalkışırken yakalandı. haftasına, pizzacıyı öldürdüğünü kabul etti.
  
  karar aşamasına yaklaşılırken, avukatı, verileceğini düşündüğü idam cezasını, en azından ömür boyu hapse dönüştürebilmek umuduyla, mobley’in ailesinde, büyükdede ve ninelerinden başlamak üzere çok sayıda kişinin şiddete başvurduğunu ileri sürdü ve genetik açıdan incelenmesini istedi. bu talebini, mahkemeye sunduğu bir makale ile destekledi.
  
  1993’te science dergisi'nde yayınlanan hollandalı brunner ve arkadaşlarının araştırmasında, monoaminoksidaz'a (maoa) enzimini kodlayan gen bölgesindeki bir değişikliğin, şiddet davranışına ve suça yol açtığı ileri sürülüyordu. mahkeme, 16 yaşından bu yana çok sayıda davranış kusuru gösteren, sahtecilik, kredi kartı hırsızlığı gibi suçlara karışmış mobley’in maoa geninin incelenmesine izin vermedi. mobley, 2 mart 2005 günü, bonfile, patates tava ve dondurmasını yedikten sonra idam edildi. genetikçiler ve bazı barolar, maoa analizine izin vermeyen mahkemeyi hâlâ eleştiriyorlar.
  
  --- spoiler ---
  
  sevil atasoy'un ''suç ve genetik" başlıklı yazısının tamamını buradaki kaynaktan okuyabilirsiniz..
• esasında yukarıda şaşırılan şeyin çok basit bir açıklaması var:
  demek ki bu gen çekinik olarak x kromozomu üzerinde taşınıyor. kadınlar 2 x kromozomuna sahip oldukları için söz konusu genin etkinlik gösterebilmesi için anneden ve babadan alınan 2 x kromozomunda da bulunması gerekiyor.
  ancak erkekler tek bir x kromozomu taşıdığından, söz konusu gen çekinik olmasına rağmen kendisine baskın gelecek sağlıklı gen bulunmadığından etkinlik gösterebiliyor.
  genlerin bu çekiniklik-baskınlık ve cinsiyet korelasyonunun en bilinen örneği de renk körlüğüdür. eğer renk körü bir annenin oğlu olursa, o da renk körü olacaktır, fakat kızı olursa renk körü olmayacaktır.
  ayrıntılı bilgi için: (bkz: lise biyoloji) (bkz: genetik) (bkz: genotip-fenotip)
• şu gen hakkında bilgisi olan yok mu yazsa da azıcık bilgi alsak