• teknolojinin gelişmesiyle birlikte müziğin sınırlarını aşmasını sağlayan en önemli etkenlerden biridir. kısacık bir bölümü alır oradan kocaman bambaşka şeyler üretirsiniz. ayrıca farklı müzik türleri arasında da mükkemmel bir uyum yakalamanızı sağlıyor. genelde bu teknik kullanıldığında eski ya da çok fazla popülerleşmemiş şarkılardan kesilen bölümlerin kullanıldığı düşünülüyor ama aslında popüler şarkılardan kesilen kısımlar yine ünlü kişilerce kullanılabiliyor.

    bir kaç örnek paylaşayım:
    http://www.youtube.com/…ure=player_detailpage#t=17s (popüler şarkı / orjinal)
    http://www.youtube.com/watch?v=edwb9jovrtu (daha popüler şarkı)

    http://www.youtube.com/…ure=player_detailpage#t=30s (orjinal)
    http://www.youtube.com/watch?v=71wrblucnmk

    http://www.youtube.com/watch?v=txlxcjdtdwm (popüler şarkı /orjinal)
    http://www.youtube.com/watch?v=d4havemuqxy (daha popüler şarkı)

    bunun yaratıcılık değil, başkasının üretimini kopyalamak olduğunu düşünenler varsa da ben şahsen buna katılmıyorum. çünkü yetenekli ellerde sıradan ya da hiç dikkat çekmeyen bir melodiyi, mükemmeliyete kavuşturabilirsiniz ya da farklı bir türdeki bir ölçüyü çok farklı bir şekilde işleyip dünyaca ünlü yeni altyapılar çıkarabilirsiniz.

    http://www.youtube.com/…ture=player_detailpage#t=6s
    http://www.youtube.com/watch?v=13esicjsssy

    bir yerde, olanı daha ileriye götürmek, geliştirmek ya da kendi kafanda tasarladığın hale getirmek de denebilir.

    bunu yaparken en önemli nokta ise hukuki ve ahlaki değerleri gözetmek. abd ve avrupa'da (özellikle almanya) hukuki değerleri gözetmek zorundasınız çünkü telif konusu buralarda çok ciddiye alınan ve önemli cezalar verilen bir durum. ahlaki değerler ise türkiye gibi telifin kanuni olarak tam anlamıyla korumaya alınamamış ülkelerde geçerli.çünkü sonuçta başkasının aylar yıllar vererek ürettiği bir melodiyi alıyorsunuz altına farklı bir altyapı, bassline, vokal vs. döşeyip bunun üzerinden fayda (para, şöhret vs.) sağlıyorsunuz. tabiki hukukun devreye giremediği yerde de bunu yapan kişinin "ulan adamın melodisini izinsiz aldım köşeyi döndüm, ayıp olmaz mı acaba?" diye kendini sorgulaması lazım sonuçta.

    yazının bu noktadan sonrası türkiye'deki rap dinleyicileri ve üreticileri içindir.

    türkiye'de genelde rap altyapılarında kullanılıyor bu teknik, becerebilen var beceremeyen var o ayrı. ve türkiye'deki rap, hiphop tartışma forumlarına falan girerseniz şöyle bir kafa hakim: "abi 8 ölçüye kadar serbest kimse bişey diyemez, hem hiphop'un ruhu, çıkış noktası bu. amerikada adamlar böyle yapıyorlar yıllardır."
    şimdi yukarıdaki önermeyi çürütmeye çalışalım:

    8 ölçüye kadar serbest: bu yıllardır çok söylenen ve benim yıllardır çok duyduğum birşey olmasına rağmen, ben bunun hukuki kaynağını bulamadım. eğer gerçekten türkiye'de böyle bir serbestlik varsa bence hemen düzeltilmesi gereken bir yanlış.

    hiphop'un rap'in ruhu: tartışmasız öyle ama iş bundan fayda sağlamaya gelince değişiyor. yani 25 sene önce sokak aralarında 2 tane turntable başında bir dj'e eşlik eden bir rapçi olsa istediğini kessin biçsin underground ortamlarda söylesin dursun. lakin bunu kayıt altına alıp bir de bunu parayla satmaya başlarsan işte o noktada kanun gelir sana dur der. tabi artık 25 sene öncede olmadığımızı, teyplerin plakların yerini cdlerin mp3lerin aldığını ve bir şarkıyı kesip biçip düzenleyip bunu satmanın çok daha kolay olduğu bir dönemde yaşadığımızı varsayarsak herşeyin çok değiştiğinide daha iyi anlarız.

    abd'de yıllardır böyle: evet böyle. snoop dogg, p. diddy'sinden jedi mind tricks'ine kadar underground, gangsta herkes yapıyor bunu hem de yıllardır. ama telif hakkını çatır çatır ödeyerek. daha bundan 10 sene önceye kadar bütün kayıtlar teyplere kaydediliyordu, tabi doğal olarak o teybin orjinali üzerinden sample kesebilmek için teybin orjinalini alman bunun içinde teybin sahibinin iznini, telifini alman gerekiyordu. öyle senin torrentten indirdiğin 192kpbs mp3'ten sample kesilmez bebeğim.

    puff daddy, notorius b.i.g öldüğünde onun anısına i'll be missing you şarkısını yaptığında "ben gangstayım, benim ruhum bu, ben yaparım ulan!" kafasıyla mı every breath you take'den sample aldı sanıyorsun? sırf o sample için the police'e sting'e plak şirketine ödenen telifi devlet memuru maaşıyla yıllarca çalışsan çıkaramazsın.

    genç rapçi, saatlerce fl studio'nun, reason'un, cubase'in başında uğraşıp didiniyorsun, ortaya güzel birşey çıkarıyorsun ama emek hırsızlığıyla müziği geliştirmenin ayrımını iyi yap. bana bir şey olmaz deme. evet türkiye'de telif hakkı kullanımı çok serbest ama olur da seninle uğraşacak birine çatarsın başın yanar. bunu oku, adımını sağlam at.
  • ornekleme.. analog bir sinyal digital bir sinyale cevrilirken analog veri belli bir siklikla okunur.. bu okumalara sampling, okumalarin sikligina da sampling frekansi denir. tabii olarak analog veri ne kadar sik orneklenirse, elde edilecek digital veri o kadar basarili olacaktir.
    (bkz: nyquist teoremi)
  • orneklenen analog sinyalin tekrar elde edilebilmesi icin sinyalin frekansinin en az iki kati bir frekansta orneklenmesi gerekir(nyquist).
    ornegin elektrik sinyali, bir saniye icinde bir kez -4v ve bir kez +3v degerleri alabiliyorsa ve bu elektrik sinyali saniyede bir kez orneklenirse bu durumda sadece -4v ya da sadece +3v degeri gozlenecektir.
  • istatistiksel bir gereçtir, belirli bir ana kütleden çekilen örneğin ana kütleyi ne kadar temsil ettiği ölçülür. örnekten ana kütle tahmini yapılır. tam sayım yapıldığında örnekleme sayılmaz (eh yani.)
  • müzikte kullanılmasının başarılı bir örneğini aşağıdaki videoda izleyebilirsiniz. bu olayın iyi yapıldığı zaman rahatlıkla dijital bir sanat olduğunu söyleyebiliriz.
    (bkz: liam howlett)

    http://www.youtube.com/watch?v=eu5dn-waeli
  • bi konuda veri toplamak icin, mesela gogus kanserine yakalanmis kadinlarin diyeti, sigari icip icmedigi, cocugunun olup olmadigi, varsa ilk cocugunu kac yasinda dogurdugu vs. turunden bilgileri toplamak icin gidip de butun gogus kanseri olan kadinlara bunu sormaya ne zaman, ne para, ne emek hic bisey yetmez. o zaman, bu toplulugu yansiz bi sekilde temsil etcek daha kucuk hacimde bir orneklem secmek gerekir. bu secilirken bi takim faktorlere, yas, egitim, mali durum vs. de dikkat etmek gerekir ki, secilen orneklem mesela yalnizca maddi durumu iyi olanlardan gelmesin. bissuru orneklem cesidi var, veri toplamadan once onlara calisip, en uygun hangisidir secmek lazim.
  • michael franti bu fenomenin postmodern dünyada sebep olduğu ahlaksal tutarsızlığı şu dizelerde vurgulamıştır:

    "stealin' dna samples from the unborn
    and then you comin' after us
    'cause we sampled a james brown horn?"
  • müzikteki örneklerine hasta olduğum olay. bunu çok iyi uygulayanlar vardır *, bir şarkıyı alakasız başka bir parçayla öyle bir birleştirirler ki size hayran olmaktan başka bir şey kalmaz. bir de hip-hop dinleyicisiyseniz eğer müzik kültürünüzün gelişmesini sağlar. şarkılarda kullanılan samplelardan bir sürü müzisyen keşfetmişimdir.
  • kesinlikle bir bestenin bütününü alıp, üzerine söz yazıp; "bakın ben çok güzel bir şarkı yaptım." demek değildir sampling.

    peki nedir?

    bir şarkıdan, bir filmden veya bir videodan kısa bir ses örneği alıp, alınan ses örneğini farklı şekillerde manipüle ederek, bir şarkının bütününü veya bir kısmını ortaya çıkarma olayıdır. ülkemizde sıklıkla "aaa bak filanca adam bunu şu şarkıdan çalmış." şeklinde anlatılır, lakin ki öyle değildir.

    1960'lardan bu yana psychedelic rock, hip-hop, rave, chill-out, trip-hop, nu-metal ve benzeri birçok müzik türünde sampling'in güzide örneklerine rastlamak mümkün. ilk yıllarda basit ses kaydediciler ile kaydedilen sesler sample olarak kullanılır, iki adet plak ve bir ses mikseri ile dinleyiciye sunulurdu. henüz bilgisayarın yaygınlaşmadığı yıllarda bu işlemi mutlaka bir donanım vasıtasıyla yapmak gerekirken, şu an onlarca farklı yazılım ile sampling yapılabilmekte.

    şimdi bazı popüler (ve belirgin) örnekler ile konuyu pekiştirelim;

    şarkı: daft punk - one more time
    sample alınan şarkı: eddie johns - more spell on you

    şarkı: modjo - lady
    sample alınan şarkı: chic - soup for one

    şarkı: the chemical brothers - hey boy hey girl
    sample alınan şarkı: rock master scott & the dynamic three - the roof ıs on fire

    şarkı: the prodigy - smack my bitch up
    sample alınan şarkı: ultramagnetic mc's - give the drummer some

    şarkı: dr.dre - next episode
    sample alınan şarkı: david mccallum - the edge

    şarkı: future - mask off
    sample alınan şarkı: carlton williams - prison song
  • belirli bir ses dosyası kaydı alınarak bu dosyanın bilgisayar yardımıyla üzerinde oynanması önceki sesi baz alarak yeni soundlar elde etme işlemidir.özellikle techno parçalarının çıkarılmasında veya bir şarkıyı mixlemekte kullanılır...
hesabın var mı? giriş yap