satürn'ün altıgen bulutları

• http://apod.nasa.gov/apod/ap130220.html
  
  yukarıdaki adreste görülebilecek bir gaz gezegen ilginçliği. voyager seferiyle keşfedilen 20 yıldan fazla zaman sonra cassini uzay aracı ile tekrar ve daha ayrıntılı olarak incelenen, kalıcı bir fırtına sisteminin görüntüsü. bu açıdan jüpiterin büyük kırmızı lekesi gibi özgün ve sıradışı bir atmosferik olay^*..
  
  <carl sagan efekti>
  
  neredeyse muntazam kenarlı, altıgen bir fırtına sisteminin oluşturduğu bu görsel şölen, dev gezegenin kuzey kutbunda adeta bir yakut edasında evrene gösteriş yapıyor. satürn, halkaları ve altıgeninin muazzam geometrik uyumuyla güneş sisteminde alışılagelmişin dışında bir güzelliği tüm yalınlığıyla sunuyor.
  
  <efekt bit>
• oradan buradan alıntı yaparak ''bakın bilim kanalına yazıyorum ben abiler aferin deyin bana'' diyen bebelerin copy pasteleri ile anlatılmaya çalışmış bulutlar.
  sözlük bitmiştir. ufaklığa bir çikitop atın uzaklaşın buralardan.
• bizzat satürn'e gidip, gezilip ondan sonra hakkında bilgi verilmesi gereken bir atmosferik olay. böyle nasadan apartma bilgilerle olmuyormuş, arkadaşlar bilgisini verdi. çaresine bakacaz.
  şimdi plütonyum plakası imalatına başladım zor oldu ama eski doğu blokundan tanıdıklar var, bizim alt kat komşusu makine mühendisi çocuğa reaktörü yaptırsam, bizim fizikteki asistanı fırlatma penceresi çalışmalarında kullansam, recep yazıcıoğlu baraj gölüne de iki büyük elektrotla kaçak elektrik çekip elektrolize başlasam çok değil beş seneye kendi uzay sondamı fırlatırım amına koym. nasıl düşünemedim bunu. fazla bakır teli olan var mı?
• doğal değilse o şekli verebilecek geometrik cisim ne olabilir bir düşünün, nasıl bir açıyla dönüyorsa altıgen olarak görünüyor
• jüpiter'deki devasa büyük kırmızı leke nasıl hayranlık uyandırıyorsa satürn'de de aynı muazzamlıkta devasa bir altıgen bulunmaktadır.
  
  satürn'ün altıgenini ilk kez 1980 yılında voyager gözlemlemiştir. daha detaylı incelemesini 2004 yılında cassini yapmıştır ancak altıgenin gölgede olduğu satürn'ün kuzey kışında istenilen görüntüler elde edilememiştir. 2007 yılında ise satürn'ün altıgen şekli ayrıntıları ile görüntülenebilmiştir.
  
  devasa büyüklükteki altıgen satürn'ün kuzey kutbunda bulunmaktadır. altıgenin neden, nasıl oluştuğuna dair bu zamana kadar pek çok hipotez ortaya konmuştur. son yapılan çalışmalardan biri nature communications'da yayınlanmıştır. makaleye göre altıgen üstünde konumlanmış 7 farklı pus tabakası olduğu tespit edilmiştir. bu katmanların asetilen, propan, propin, diasetilen, benzen, bütan, pentan gibi hidrokarbonların farklı seviyelerde yoğunlaşmasıyla oluştuğu gözlenmiştir. her katman arasında ortalama 7-18 kilometre bulunmaktadır.
  
  satürn'de meydana gelen bu altıgen oluşumunun nedenlerine dair yapılan çalışmalardan bir diğer pnas'ta yayınlanmıştır. yapılan modellemeler altıgeni anlamamıza yardımcı olmuştur. modellemeye göre büyük jet akımlarının birleşip birbirini sıkıştırması sonucu girdap oluşturarak yer çekimi dalgalarının etkisi ile bu şekli aldığı yönünde değerlendirmelerde bulunmuşlardır.
  
  cassini'nin elde ettiği yüksek çözünürlüklü görüntü incelendiğinde altıgenin merkezinde büyük bir kasırga göze çarpmaktadır. merkezde bulunan kasırganın büyüklüğü dünya'da meydana gelen kasırgalardan 50 kat büyüktür. altıgenin içerisinde birçok küçük girdap da meydana gelmektedir. girdapların bir çoğu saat yönünün tersine dönmektedir. beyaz girdap ise altıgenin içerisinde bulunan ikinci en büyük girdaptır.
  
  cassini'nin görevi boyunca bizimle paylaştığı birbirinden farklı altıgen görüntüleri:
  bahar
  merkez girdap
  altıgen ve halkalar
  renkli altıgen