şehzade orhan

• yildirim bayezid in en kucuk oglu olan sehzade kasim in ogludur. sehzade kasim; kucuk yasta agabeyi suleyman celebi tarafindan bizans ile iyi iliskiler tesis etmek amaciyla bizansa kardesi fatma hatun ile rehin verilmistir. oglu sehzade orhan burada dunyaya gelmis ve hayati boyunca bizansta rehin olarak yasamistir. dolayisiyla hain olarak kabul edilemez. kader kurbani denilebilir kendisi icin.
• yanılmıyorsam şehzade cihangir'in ölümünden birkaç ay sonra doğan oğludur bir de.
  
  yine yanılmıyorsam, 8 yaşındayken ölmüştür bu kadersiz velet.
• 1974 yapimi kara murat ölüm emri adli filmde kötücül, hain, korkak ve biraz da yavşak bir karakter olarak bülent kayabaş tarafindan canlandırılmış olan talihsiz şehzade.
• kanuni sultan süleyman'ın oğlu şehzade mustafa'nın, rümeysa haseki sultan'dan dünyaya gelmiş olan oğlu. çocuk yaşta 1552 yılında konya'da vefat etmiştir.
• 1997 yılında ersin pertan'ın yönetmenliğini yaptığı, "kuşatma altında aşk" filminde benim canlandırdığım tarihi bir karakterdir. aya irini içinde kurduğumuz dekorda eray özbal ile karşılıklı bir sahnede oynamıştık. o zaman film çalışması içinde bu kişinin kim olduğunu detaylı biçimde araştırmayı gerçekleştirememiş; ancak kaynakların hemen hemen hepsinde geçen ve bizans içindeki "şehzade orhan" olarak kabul edip bununla yetinmiştik.
  
  ıı. mehmet tahta son olarak çıktıktan sonra ve anadolu'ya yapacağı karaman seferine çıkmadan önce bizans ile bir anlaşma yapıyor. şehzade orhan'ın salıverilmemesi için çorlu ve çevresini de bizans'a bırakıyor. kendisinden önce olduğu gibi de bizans'a yılda üç yüz bin akçe ödemeyi kabul edip devam ettiriyor.
  
  şehzade orhan, osmanlı soyuna ait ve osmanlı saltanatı içinde yönetim kademesinde yer alabilecek biridir. bu konuda bilgiler nettir. çünkü ıı. mehmet'i tahta çıkar çıkmaz bu nedenle, bizans ile anlaşma yapma durumunda bırakıyor.
  
  peki bu şehzade orhan kim? hangi padişahın oğlu? bizans'a nasıl bırakılmış? bu soruların cevaplarını osmanlı tarihçilerinde bulamıyoruz.
  
  diğer tarihçilerin bu konudaki ifadeleri şöyledir:
  
  yıldırım'ın ankara savaşı'nda yenilip tutsak düşmesinin sonrasında süleyman çelebi, edirne'ye giderken bursa'ya uğruyor. en küçük kardeşi kasım'ı ve fatma'yı bursa'dan alıp bizans imparatoru manuel'e rehin bırakıyor. bu çokça bilinen bir olay. dukas ve halkondil'in ifadelerine göre yıldırım'ın oğullarından bir şehzadenin daha bizans'a sığındığını öğreniyoruz. ancak bu şehzade'nin ismi orhan değil yusuf olarak geçiyor. bu yusuf konusunda da osmanlı tarihçilerinde bir ifade bulunmaz. bu kaynaklarda ayrıca bizans'ın elindeki şehzadelerden birisinin, kasım ya da yusuf'un ortodoks hristiyanlığı kabul ettiği ve vaftiz babalığını da imparator manuel'in yaptığı belirtiliyor.
  
  ıı. mehmet ile aynı zamanda yaşamış, sultanın icraatlarını yazıp kendisine takdim etmiş bizanslı tarihçi kritovulos'a göre ise şehzade orhan çelebi mehmet'in oğludur. bu duruma göre şehzade orhan fatih'in amcası olmaktadır.
  
  o dönem bizans'ın elinde bir şehzade orhan vardır. vardır da bunca zamandır kimin nesi olduğu bilinemeyen olmuştur.
  
  bu konuda etraflı bir araştırma sonucunu da metin üskes şöyle ifade etmiştir;
  
  (bkz: http://blog.milliyet.com.tr/…si/blog/?blogno=397504)
  
  vikipedi'nin aldığı kaynağa göre de şehzade kasım çelebi'nin oğlu kabul edilmiştir.
  
  (bkz: http://web.archive.org/…royalark/turkey/turkey2.htm)
• dedesinin torunu ikinci mehmet'e karşı doğu roma saflarında savaşan osmanlı şehzadesi. hakkındaki bilgiler kısıtlıdır, yıldırım bayezit'in torunu değil de torununun oğlu olduğunu söyleyenler de vardır. 29 mayıs 1453 günü istanbul'un marmara surlarını savunurken askerlerce yakalanmış ve kesik başı kuzeni mehmet'e gösterilmiştir.
  
  bu şehzadenin halk arasında bilinmemesi bir yana, tarihçiler tarafından hiç dile getirilmemesi hayli enteresandır.
• istanbul'un fethini anlatan bir film ya da dizi varsa içinde muhakkak olan şehzade. her yapımcı kafasına göre yorumluyor orası ayrı ancak hepsi önemli görüyor. bence bu kadar etkin birisi değildi.
• tarihimizdeki bir çok enteresan ve pek az bilinen kişi ve olaydan bir tanesi. bir diğeri de mesela fransa'nın güneyindeki toulon şehrinin 1 yıla yakın kadar osmanlı toprağı kalması (sene 1543-44).
• fatih bu veledi bahane ederek bizansa savaş açma yoluna girmiş, bahane aramıştır.
  
  imla.
• bizans'ın sığınan ve onların safında osmanlı'ya karşı sığınan şehzade orhan dışında bir şehzade orhan daha vardır. hayat hikayesi de en az bizans'ın sığınan şehzade orhan kadar enteresandır.
  
  hayatına dair bazı satırbaşlarını şöyle bırakacağım.