ve veya ya da ayrımı

• 2 elemanlı bir evrensel kümeden, seçmece yapıyor ve isimleri "ve"; "veya"; "ya da" olan işlemler tanımlıyoruz.
  
  ve = {(a,b)}
  veya = {(a),(b),(a,b)}
  ya da= {(a),(b)}
  
  şimdi "ve"yi anlamak zor değil heralde. ancak "veya" ve "ya da" kullanımı sorunlu nedense. "ya da" dediğinizde 2 farklı sonuçla karşılaşırsınız, "veya"da 3 olasılık vardır.
  
  hele bir de "and/or" yazılımı gibi bir "ve/veya" yazılımı mevcut ki, akıllara zarar! yazık... gençlik nereye gidiyor...
  
  formülden anlaşılacağı üzere: "veya" dediğin "ya da"+"ve"dir.
  yani "a veya b" dediğinizde, "a olabilir, b de olabilir, her ikisi bir arada da kabulümdür" demiş oluyorsunuz.
  
  illa "ben yabancı dil özentiliği yapaca'm, araya eğik çizgi koyaca'm" derseniz, "ve/ya da" yazarsınız... zira "ve/ya da", "veya"ya çıkar... "ve" ve "ya da" için eğik çizgi ithal etmeye gerek yok, güzel dilimizde ikisini birden karşılayan mis gibi veya'mız var. kullanalım; kullandıralım. bu ülke bizim. çöl olmasın. pillerimizi geri dönüştürelim. kurşunsuz benzin kullanalım. yerli malı yurdun malı herkes onu kullanmalı. tohumlar fidana; fidanlar ağaca; ağaçla... (mavi ekran verir)
• "ve" bağlacında; kesinlikle ikisi birden anlamı vardır. bilgisi mutlaktır.
  
  "veya" bağlacında; ikisi birden de olabilir, yalnızca birisi de olabilir anlamı vardır. muğlâk bir ifadedir. ikisi arasında seçim zorunlu değildir.
  
  "ya da" bağlacında; ikisi birden olamaz, yalnızca birisi olabilir, anlamı vardır. bu da muğlâk bir ifadedir. ikisi arasında seçim zorunludur.
  
  ilköğretim öğretmeni ağzından, cümle içinde kullanalım;
  
  -çocuklar, pazartesi ve salı günü veli toplantısı yapılacak. (net)
  -çocuklar, pazartesi veya salı günü veli toplantısı yapılacak. (net değil)
  -çocuklar, pazartesi ya da salı günü veli toplantısı yapılacak. (net değil)
  
  -----yasal uyarı-----
  ilköğretim öğretmenleri, sınıfa bu tip bir bilgi verirlerken "veya" ve "ya da" içerikli cümlelerinden sonra gelecek olan, veli toplantısının kesin olarak hangi gün olacağına dair sorulara hazırlıklı olmalıdırlar.
  -----yasal uyarı-----
• (bkz: and)
  (bkz: or)
  (bkz: xor)
• coderların anlayacağı dilden yazmak gerekirse; 1= doğru, 0 = yanlış için:
  
  1 ve 1 = 1
  1 ve 0 = 0
  0 ve 1 = 0
  0 ve 0 = 0
  
  1 veya 1 = 1
  1 veya 0 = 1
  0 veya 1 = 1
  0 veya 0 = 0
  
  1 ya da 1 = 0
  1 ya da 0 = 1
  0 ya da 1 = 1
  0 ya da 0 = 0
  
  bir de yada var ama konumuzla alakası yok gibi sanki.
• öğrenmemle beraber bana "aman allah'ım ben ne kadar yanlış seçimler yapmışım!" dedirtip, bütün hayatımı alt üst eden ayrım.
• veya'nin uc olasilik icerdigini bilmiyordum. veya ile ya da ayni anlamdaydi kafamda ama degilmis ogrenmis olduk.
  cok da karmasik olmayan ayrim.
• - ceren'le ve ahu'yla çıkacağım. ( ikisini birlikte idare edeceğim. piçim ben )
  - ceren'le veya ahu'yla çıkacağım. ( benim için hangisi olduğu pek farketmiyor, sevgilim olsun yeter, ikisi de nefes alıyor sonuçta)
  - ceren'le ya da ahu'yla çıkacağım. ( ikisinden birini tercih edeceğim, dur önce bi' ceren'e teklif ediyim, o kabul ederse ahu'ya sormama gerek kalmaz)
• günlük dilde net fark edilemeyen ayrım.
  
  üstteki entrydeki örnekten hareketle açıklamaya çalışayım:
  
  "pazartesi veya salı toplantı yapabiliriz." dendiğinde bana, pazartesi ve salıya birer toplantı koyarsam kimse itiraz edemez.
  
  "ya pazartesi ya da salı toplantı yapabiliriz." dendiğinde ise iki güne de birer toplantı koyarsam "hayırdır, ne iş?" derler.
  
  tek bir güne toplantı koyarsam bana ne dendiğinin önemi yok, 2 türlü de başım ağrımaz.
  
  ayrıca daha önce de dendiği gibi "ya da"nın başta bi "ya" daha olmadan kullanılması zaten mübah değildir. o konulduğunda biraz daha gözle görünür olabilir.
  
  edit: günlük konuşmada binary logic kurallarını gözeterek konuşun anlamı mı çıkıyor bu yukarıdaki entryden? sakin yahu. konuşurken veya ile ya da'nın dönüşmeli kullanılabileceğinin herkes farkında. mantık'taki karşılığının rahat anlaşılması için günlük hayattaki örnek üzerinden anlattım. ayrıca verdiğim örneği temelinden değiştirerek "ne alakası var"cılık yapmak hoş değil. iki gün de toplantı yapalım anlamı çıkmaz tabii ki konuşma türkçesinde, fakat iki güne de toplantı konulursa "binary logic"ten hareketle biri hatalı biri hatasız bi davranış olur. anlaması çok güç değil.
• 'and/or ya da er veya geç benim olacaksın,' diyor error bey. nesnelimescit'te.
  
  (bkz: ve ya)
  (bkz: ya ya da)
  (bkz: ya ya)
  (bkz: ya ya ya)
  (bkz: ve/veya/@ibisile)
• böyle bir ayrım fince'de "tai" ve "vai" kelimelerinde de vardır. "tai", "veya"ya; "vai" de "ya da"ya karşılık gelir.