hatay antlaşması ^*

• türkiye ile fransa'nın hatay sorunu ile ilgili değişik tarihlerde imzaladığı üç antlaşmanın adı.
  
  ilki, 23 temmuz 1930 tarihinde imzalanan anlaşma. esas tartışmanın çıktığı nokta burası. suriye tarafından yayılan ve bu aralar milliyetçilerin ve hulki cevizoğlu tipi komplo teorisyenlerin çok ilgi gösterdikleri dedikodulara göre, 20 ekim 1921 tarihinde fransa ile yapılan ankara anlaşması’nın ve bu hatay antlaşması’nın gizli maddeleri bulunuyor. bu gizli maddelere göre 99 yıl sonunda; yani 2039’da hatay’da yeni bir plebisit (halkoylaması-referandum) yapılacak. bunu iddia eden kesim aynı zamanda güneydoğu topraklarının çok büyük bir kısmının suriye vatandaşları tarafından satıldığını iddia ediyor. bu iki iddianın doğruluğu hakkında net bir bilgi yok.
  
  ikincisi, 1937 de imzalanan ve geçici bir statüyü içeren hatay antlaşması. bu statü, hatay’da yapılacak seçimlere halkın kendi parlamentosunu kuracağı güne değin geçerli olacaktı. seçimlerin ise 1938 baharında yapılması kararlaştırılmıştı. milletler cemiyeti bu seçimleri denetleyecek bir komisyon oluşturmuştu.
  
  üçüncüsü, fransızlar’la 23 haziran 1939'da yapılan anlaşma. türkiye milli hududu içine giren hatay’ın türkiye'ye ilhak edildiğini ,hatay vilayetinin kurulduğunu ,seyhan'dan dörtyol kazasının ve islahiye'den (gaziantep) hassa nahiyesinin kaza haline getirilerek hatay vilayetine bağlandığını belirten hükümler içeriyordu.^*