• speedy soyler bu hayat fani
    her yanimizda var bir cani
    bu siir bitsin yetti gayri
    bir kac mani duzeyim bari

    metin uzerinde calisirsak; sesli harfler sayilarak siirin olcusunun 9lu hece olcusu oldugu anlasilacaktir. kolaydir, pratiktir, asiklar ve halkin bagrindan cikan sanatcilar bu olcuyu tercih ederler
  • bir aşık yetisi.
  • neredeyse bütün karadeniz türküleri'nin hece ölçüsü 7'dir.
  • halk edebiyatinda gorulen bu ozelligin ortaya cikmasinin nedeni siirlerin saz esliginde seslendiriliyor olmasidir. bazi siirlerde misarlarda hece sayilari bir eksik veya bir fazla olabilir, bu durumda panige dusmemek, ilgili dizede bir kelimenin ses degisimine ugrasmis olabilecegini goz onunde bulundurmak gereklidir.
  • bazı büyük şairlerin saçma gördüğü, dalga geçtiği ölçüdür. cenap şahabettin hece ölçüsüne "parmak hesabı" demiş, ahmet haşim de "köylü vezni" olarak nitelendirmiştir. sadece ölçüyü tutturmak için şiire kelime eklemek gerçekten de saçma, ahengi bozabiliyor.
  • türkçe ile mükemmel bir uyum içerisindedir.

    hece ölçüsü, mısralar arasındaki hece sayısı eşitliğine dayanır. türkçede uzun ünlü bulunmadığından dolayı (eski türkçede var olan ve bugün bazı etkilerini hâlâ görmekte olduğumuz uzun ünlüleri hariç tutuyorum) bu, aynı zamanda ses eşitliği demektir.

    hece ölçüsünün önemli bir parçasının duraklar olduğunu da hatırlatmak gerek. gerçi, cahit sıtkı tarancı gibi şairler, hece veznini duraksız kullanarak ortaya oldukça iyi neticeler çıkarmışlardır. fakat genel itibariyle ele alırsak, durakların hece ölçüsü için önemli bir standart oluşturduğunu kabul etmek gerek.

    bu yüzden, hece ölçüsü ile yazılmış iyi bir şiirin tek özelliği mısraların birbiri ile eşit sayıda hece içermesi değil; aynı zamanda, şiir okunurken bu hecelerin belirli bir düzende birbirinden ayrılmasıdır.

    fazla sayıda form var. ancak yaygın olanlar şunlardır:

    4+3'lük 7'li hece vezni.

    4+4'lük 8'li hece vezni.

    6+5'lik 11'li hece vezni.

    7+7'lik 14'lü hece vezni.

    iki duraklı vezinlerin olduğunu da söyleyelim.

    necip fazıl kısakürek'in hakir gördüğü kısa heceler mısralara eşit sayıda dağıldığında ve bu dağılım okuma esnasında belirli bir düzende parçalara ayrılabildiğinde, kısacası hece ölçüsü ustalıkla kullanıldığında, bu ölçü ile yazılmış bir şiirin göze batan ilk özelliği ritmi olacaktır. bu, şiirin anlatım gücüne fonetik olarak büyük bir katkı sağlar.
  • (bkz: montaj dili ve edebiyatı)

    .
  • (bkz: heroic pentameter)
  • şiirde milli ölçümüzdür. hece sayma esasına dayanır.

    bu vezin daha çok halk şairleri ya da milli mücadele dönemi şairleri tarafından kullanılmıştır.
    saf şiirin temsilcilerinden ahmet haşim, "köylü vezni" demek suretiyle kendisini aşağılar; iter, kakar.
    mehmet akif ersoy da halka dönük bir şair olmasına karşın, enteresandır, hece veznini yetersiz bulur ve kullanmaz.

    ha, hakikaten yetersiz midir? ben sanmam. sanana da mani olmam.
  • ziya gökalp'in millî veznimiz dediği şiir ölçüsü. diğer ölçülere göre türkçe'nin fonetiğine, dil yapısına daha uygun olduğu kanaatindeyim.
hesabın var mı? giriş yap