• islam düşünce geleneğini başlangıcından günümüze gelinceye değin, zaman-mekân-öğreti-ekol değişkenleri etrafında tanıtmayı amaçlayan bir kitap ve web tabanlı programlar geliştirme projesi imiş.

    islam düşünce atlası, karmaşık ilişkileri web tabanlı programlar yoluyla takip edilebilir bir tarzda formüle etme amacı güden üç kavramsal haritaya ve bu haritalar aracılığıyla aktarılan malumatı taşıyacak bir düşünce tarihi omurgasına sahipmiş. ilmî etüdler derneği ve konya büyükşehir belediyesi'nin birlikte yürüttüğü bir çalışmanın sonucu olarak ortaya çıkmış ve önümüzdeki ay yenikapı mevlevihanesi'nde yapılacak toplantı ile de tanıtılacakmış.

    sabırsızlıkla bekliyoruz.
  • heyecanla beklediğim bu muazzam eser daha piyasaya çıkmadan zamlanmıştır.

    kitapyurdu çıkış fiyatını 120 olarak gösteriyordu. şimdi olmuş 180.
  • harikulade ehemmiyette bir çalışma,o kadar önemli ki şu an ülkenin kültür ve ilim çevrelerinin bu haberle beraber sarsılmaları gerekiyordu.ekşide olayın gündem olması gerekirdi.ancak maalesef ülkemiz bu meselede bizi şaşırtmamıştır.

    --- spoiler ---

    ilmi etüdler derneği tarafından konya büyükşehir belediyesi kültür a.ş.’nin desteğiyle hazırlanan islam düşünce atlası’nda, islam düşünce geleneğini coğrafya, tarih, mimari, bilginler ve ekoller üzerinden tanıtılıyor. islam düşünce tarihi hakkında bütüncül bir okuma imkanı sunan proje, 3 cilt kitap ve islamdusunceatlasi.org adlı bir web sitesi olarak tasarlandı. 200’e yakın yazarın katkı yaptığı çalışmada 55 video, 903 isim, 1138 kitap ağı, 42 mimari eser, bine yakın madde yer alıyor. atlas’ın ayrıntılarını proje danışmanı prof. dr. ihsan fazlıoğlu ile proje koordinatörü ve kitapların editörü olan yrd. doç. dr. ibrahim halil üçer ile konuştuk.

    islam düşünce atlası size ne ifade ediyor?
    ihsan fazlıoğlu: kudemanın deyişiyle, “anlamak, eylemi, tarihi ile irtibâtlandırmakla mümkündür”. ya da goethe’nin ifadesiyle “bir şeyi anlamak için onu en az on bin yıllık bir perspektife yerleştirme gerekir”. atlas, bu çerçevede benim için, kendi hikâyemizi yazmayı ve geçmişimizle geleceğimizle karşılamayı mümkün kılmak adına bize itikadımızın tarihî tecrübesine ilişkin bir ‘bilme’ ve ‘anlama’ modeli sunuyor. kendimize ait bu model, yaklaşık iki yüz yıldır islâm medeniyetine karşı girişilen kültürel terörü yani oryantalizmi de zihinlerimize tasallut etmekten alıkoyacaktır.

    * atlas, islam düşünce tarihi araştırmalarının geleceğiyle ilgili ne tür imkanlar barındırıyor?
    i. f.: bir şeyi anlamlandırmak için anlamalıyız; anlamak için ise bilmeliyiz. ida, yukarıda işaret ettiğim üzere bize bir bilme ve anlama modeli sunuyor. bu yargının sonucu açıktır: ida, hem geçmişimiz hem de geleceğimizi ‘anlamlandırmak’ için iyi bir başlangıç olabilir. ancak bilmek, anlamak ve anlamlandırmak eylemlerinin tümü bir küre, bir bütün fikrine sahip zihinler için mümkündür. kanaatimce ida, böyle bir bütün ve küre fikrini inşa etmek için iyi bir imkân sunuyor.

    bin yıllık gelenek yutuldu

    * atlas’ın hazırlanış fikri nasıl ortaya çıktı?
    ibrahim halil üçer: islam düşünce atlası ilmî etüdler derneği’nde konya büyükşehir belediyesi’nin destekleriyle yürüttüğümüz bir düşünce tarihi yazımı projesi. her büyük düşünce geleneği bir bütün fikrine dayanır. bugün biz kendi geleneğimiz açısından bu bütün fikrini yitirmiş durumdayız. bunun bir nedeni, içinde yaşadığımız anlam küresinin parçalanarak dağılmış olmasıdır. islam düşünce tarihini çalışırken her birimiz bir unsuru alarak onun üzerine düşünmeye başlıyoruz, fakat durumumuz hiç ev görmediği halde pencereyi anlamaya çalışan birine benziyor. bir pencere ancak eve nispetle anlaşılabilir. ev fikrinden yoksun bir zihin için pencere anlaşılması çok zor bir şeydir. islam düşünce atlası’nda biz bu anlamlı bütünü inşa eden parçaları yeniden birleştirerek mensup olduğumuz anlam küresini keşfetmeye çalışıyoruz. bu, bizim için paha biçilmez bir değer taşıyor.

    * hedefleriniz neler?
    i. h. ü.: islam düşünce tarihini genel felsefe ve düşünce tarihi içerisinde doğru bir şekilde konumlandırmak. bu sayede; küre ölçeğinde yaklaşık bin yıl boyunca felsefe-bilim tarihinin ana merkezi haline gelmiş islam coğrafyasında üretilen düşünce birikimi düşünce tarihi açısından hak ettiği yeri kazanacaktır. bugün türkiye’de okutulan genel felsefe-bilim tarihi kitaplarına bakarsanız, yaklaşık bin yıllık bir felsefe-bilim geleneğinin yutulduğunu görürsünüz. yuttuğumuz, kendi hafızamızdan başka bir şey değildir.

    * projeyle birlikte yeni bir dönemlendirme yapıldı. nelere dikkat ettiniz?
    i. h. ü.: dönemlendirme atlas’ın en önemli bileşenlerinden biri. dönemlendirme yaparken islam düşünce tarihini kendi iç dinamikleri etrafında ele almaya ve bugüne ulaşacak bir süreklilik dahilinde değerlendirmeye çalıştık. buradaki dönemlendirme islam düşünce geleneğindeki nazari disiplinlerin konu, problem, yöntem, kapsam ve bölümsel sıradüzeni açısından geçirdiği süreklilik ve dönüşümleri merkeze alıyor ve amaç olarak da bu süreklilikler ve dönüşümleri tespit etmeyi seçiyor.

    kayıp isimler bizi bekliyor

    * projede bahsedilen kayıp dönemler, isimler hakkında ne söylemek istersiniz?
    i. h. ü.: genel olarak islam kültürü bir tür tarih ve coğrafya hırsızlığı ile maluldür. özellikle avrupa-merkezci tarih yazımı, dünya tarihini avrupa’daki gelişmeleri doğuracak bir biçimde örgütleyerek kaleme alır. düşünce tarihimiz avrupa’yı etkilediği oranda makbul sayılmış, avrupa’ya doğrudan etkisi gözlenmeyen dönemler tarih dışına atılmıştır. söz gelimi 14-15-16. yüzyıllar bir islam düşünce tarihçisi için kayıp yüzyıllardır. bu yüzyıllar hakkında bugün çok az insanın, düşünce tarihi açısından söyleyebilecek birkaç cümlesi bulunur. zamansal süreklilikle ilgili bu kayıp noktalar coğrafyada da görülebilir. semerkant, herat, tebriz, sivas, musul, bursa, tokat ya da istanbul gibi şehirler, düşünce tarihi açısından elde ettikleri kurucu rolden uzaklaştırılmışlardır.

    * atlas, günümüzdeki hangi tarihe kadar geliyor? internet sitesine zaman geçtikçe eklemeler yapılacak mı?
    i. h. ü.: islam düşünce atlası 110/728’de vefat eden hasan-ı basrî’den 20. yüzyılın önemli isimlerine kadar geliyor, söz gelimi sezai karakoç ya da malik b. nebi bunlar arasında. internet sitesi dinamik bir yapıya sahip. hem yazarlar kendilerine ait maddeleri güncelleme imkanına sahip, hem de okuyucular ileri önerilerini paylaşabilecek. bunlardan ayrı olarak web sitesi zaman içinde hem teknik gelişmelere uyumlu bir biçimde gelişecek hem de yeni bileşenler kazanarak genişleyecek.

    * seyahat yolları maddesinin önemi nedir?
    i. h. ü.: dâru’l-islâm ulemâ için siyasi sınırların ötesinde yekpâre bir coğrafya idi. bunun en önemli göstergesi, ulemânın şehirler ve havzalar arasındaki ilham verici seyahatleridir. projenin web sitesinde yer alan zaman haritası, kitapta ise disiplinlerle ilgili haritalarda okuyucular bilginlerin nerelere seyahat ettiklerini görebilecek ve seyahat ettikleri yerlerle ilgili tanıtıcı malumatlara erişebilme imkanı bulacak. günümüz ölçeğinde gittikçe sınırlanan entelektüel coğrafyamızla karşılaştırıldığında, ulemânın coğrafyasının derinlik ve genişliğine dair bu göstergenin dâru’l-islâm’ı yeniden düşünmek için eşsiz bir başlangıç noktası sunacağına inanıyorum.
    --- spoiler ---

    kaynak
  • islam tarihini dönemlere bölüp öğrenilmesini amaçlayan 3 ciltlik kitap. http://islamdusunceatlasi.com/
  • süper bişey gibi...
  • müthiş bir proje olmuş. müslüman olmasam da islam aleminin azımsanmayacak zihinsel/estetik birikimini aktarıyorlar. teşekkürler.
  • hali hazırda geçici olarak temin edilemiyor, umarız ki tez vakitte yeni bir baskısı çıkar ve bizde temin edebiliriz.
  • özellikle "ta‘dîl, tebdîl ve tağyîr arasında nazarî/aklî ilimlerde yeni arayışlar" bknz makalesinin okunması gerekiyor. çok tartışma konusu yapılan bilim ve nazari düşünce üzerine önemli konular tartışılıyor.
  • müthiş olmuş fakat mobilde açamıyoruz.bir çözüm getirirler umarım.

    ibrahim halil üçer' i trt diyanet' teki sözün özü programında keyifle izliyordum . islam düşünce atlası' nın da fikir babası ve editörüymüş.tebrik ederim kendisini.

    bir de geçen sene piyasaya çıkar çıkmaz tükendi ve hâlâ satışı yok. ilk etapta sınırlı sayıda basılmasını anlıyorum ; fakat talebe göre tekrar satışı yapılsa keşke.
hesabın var mı? giriş yap