kubrat

• karanlık bir geçmişi olan bir bulgar beyi. bizans'ta yaşamış her nedense. eğitim görmüş, okula gitmiş falan herhalde. kubrat'tan önce (k.ö) bulgarlar vur kafasına al lokmasını bir ırkmış. kubrat'tan sonra (k.s.) canavar kesilmiş, bizans oyunlarına bile katılmışlar. ^*
• (bkz: kubat)
• bulgaristan'ın razgrad iline bağlı 15.000 nüfusa sahip ilçesi.
  
  şehrin önemli bir bölümünde türkler de yaşamaktadır ve büyük bir kısmı bektaşidir. ayrıca kubrat'lı olup, türkiye'ye göç eden birçok insan vardır.
• tuna bulgar devleti' nin kurucusunun, asparuh' un babasıdır.
• milliyetçilik konusundaki tarafsızlığı tartışılabilir konumdaki tarihçi nazım tektaş'a göre kurt anlamına gelen, bir bulgar beyinin ismi.
• büyük bulgarya hanı olan kubrat, 630 yılında avrarlara karşı ayaklanarak bağımsızlığı kazanmıştır. devlet kısa süre sonra dağıldıktan sonra ise oğlu asparuh han 679 yılında tuna bulgar devleti‘ni kurmuştur.
• tarihte bazı adamlar vardır. bunların ne kadar büyük işler yaptıkları şöyle dursun, benim için oğullarının tarihte aldıkları rollerle farklarını oluşturmuşlardır.
  bunlardan birisi cengiz han'dır.(bkz: cuci han), (bkz: ögeday han), (bkz: çağatay han), (bkz: toluy han)
  her bir oğlu farklı bölgelerin hakanı olmuş cengiz han'ın oğulları gibi kubrat han'ın da oğulları tarihin bir dönemine benzer bir iz bırakmışlardır.
  
  kubrat han'ın en büyük oğlunun adı bat bayan'dır. kendisi hazar kağanlığı'na bağlılığını sürdürmüş ve babasından kalan toprakları yönetmeye devam etmiştir. diğer oğlu kotrak ise don nehrinin ötesine giderek beraberindeki halk ile idil bulgarları'nın temelini attı. ismi kaynaklarda alcious olarak geçen oğlu italya'nın kuzeyine yerleşti. kuber han ismindeki oğlu batı'ya göç ederek önce acarlara sığındı. daha sonra makedonya civarına gelerek buradaki sırpları teşkilatlayarak bir krallık kurdu. batı'ya göç eden bir diğer oğlu asparuh ise halkıyla birlikte tuna bulgarlarını oluşturdu.
• tarihte kast ya da kurt olarak da ismi geçer.
• büyük bulgar hanlığı'nın kurucusudur.
  
  doğu'dan göç eden bulgarlar, karadeniz'in kuzeyine gelmişlerdi ve batı göktürk devleti'yle avarların arasında yaşamaktaydılar. 7. yüzyılın başlarında ise kubrat'ın kabilesi avarlara tabi durumdaydı. 626 yılında avarların tertiplediği konstantinopolis kuşatması başarısızlıkla sonuçlanmıştı. bu başarısızlık, zaten o tarihlerde gerilemeye başlayan avarları iyice sarsmıştı. kubrat'ın liderliğindeki bulgarlar da bu durumu fırsata çevirip bir isyan başlattılar ve bağımsızlıklarını kazandılar. kurulan bu büyük bulgarya'nın sınırları; doğu'da kuban nehrini, batı'da dinyeper nehrini kapsayacaktı. harita
  
  kubrat, bizans tarihçilerinin kayıtlarında (nikephoros, theophanes, nikiu piskoposu ioannes) krobatos, kobratos veya kubratos şeklinde geçer ve onogurların efendisi olarak gösterilir. kubrat'ın büyük bulgarya'yı kurduğu dönemde bizans tahtında herakleios bulunuyordu. kubrat, sınır komşusu olan bizans imparatorluğu'na bir elçisini göndererek, anlaşma teklifinde bulundu. herakleios da buna olumlu yanıt verdi ve iki lider arasında hayat boyu sürecek olan bir anlaşma (dostluk veya saldırmazlık) yapıldı. bu anlaşmadan sonra imparator, bulgar hükümdarına patrikios unvanı verdi. 641 yılında herakleios ölünce eşi ve çocuklarına kubrat'ın sahip çıktığı bilinmektedir. hatta herakleios'un başka bir kadından olan oğlu iii. konstantinos'a karşı kurulan komploya kubrat'ın da katıldığı iddia edilmektedir.
  
  kubrat'ın ölüm tarihi net değildir. tahmin: 650 civarıdır.
  
  ölümünden sonra kurduğu devletin başına oğlu batbayan geçti. fakat egemenliğini koruyamayarak. kısa sürede hazarlar'a tabi oldu.
  
  bir diğer oğlu asparuh ise tuna havzasına giderek tuna bulgar devleti'ni kurmuştur. ona dair daha detaylı bilgi için (bkz: asparuh/@ncpzbsn)
  
  kaynaklar:
  + birsel küçüksipahioğlu - ''ankhialos savaşı'nın sonuna kadar bizans-bulgar ilişkileri - güneydoğu avrupa araştırmaları dergisi - sayı: 14.
  + andrás róna - ''kubrat han'ın büyük bulgar devleti'' - türkler cilt: 2 - yeni türkiye yayınları
  + ibrahim kafesoğlu - türk-bulgar'ların tarih ve kültürüne kısa bir bakış - güneydoğu araştırmaları dergisi - sayı: 10-11.