massalia

• marsilya'nın antik yunan kolonisi olduğu dönemlerdeki ismi. şehir, milattan önce 600 civarlarında kurulmuştur. şehrin kurucuları phocaea'dan, yani bugünkü foça'dan, gelmişlerdir. foça, pers saldırısı sonucunda yok edilince, şehre foça'dan ikinci kolonici dalgası 540 civarında yaşanmıştır. massalia zamanla antik dünyanın önemli liman kentlerinden biri olmuş. milattan önce 4. yüzyılda en parlak zamanlarını yaşamış ve bu dönemde 50 hektarlık alanı çevreleyen duvarlarının ardında yaklaşık 6000 insan yaşarmış. yönetim tarzı aristokratik cumhuriyet olup şehrin en varlıklı 600 kişisinin oluşturduğu bir meclis tarafından yönetilirmiş.
  
  massalia'da yaşamış en ünlü kişi matematikçi, astronom ve kaşif coğrafyacı pytheas (pytheas of massalia) olsa gerek. gelgitin ay'ın geçtiği aşamalara bağlı olduğunu fark eden (bilinen) ilk bilim-insanıdır pytheas. milattan önce 330-320 arasında kuzeybatı avrupa'ya bir deniz seferi düzenleyen pytheas, bu seferinde atlas okyanusuna açılır ve oradan ingiltere, izlanda, shetland ve norveç'e ulaşır. burada, yüzen buz^* ve gece yarısı güneşi^* kavramlarını tanımlayan ilk kişi olmuştur. pytheas'ın amacı kalay ticareti için cornwall ile bir ticaret yolu kurmakmış. fakat massalialılar, kuzey avrupa'dan karayolu üzerinden böyle bir ticareti yapmayı daha ucuz ve kolay buldukları için sefer istenilen amaca ulaşmamış ve bir daha tekrarlanmamış.
• (bkz: foça/@ibisile)
• m.ö. 7. yüzyıl'da ortaya çıkmaya başlayan yunan kolonilerinden birisi. günümüzde bu şehre marsilya denmektedir. massalia'yı kuran kolonicilerin ilk başta italya'da bir yere yerleştikleri, burada etrüskler ile savaştıkları biliniyor. bu savaş önemli çünkü genellikle yunan koloniciler, bu dönemde yerleştikleri yerlerin yerlileriyle olumlu ilişkiler kurup ticaret yapıyor veya en azından iletişim kurmaktan kaçınıyorlar. dolayısıyla bu savaş istisnai bir durum ve büyük olasılıkla etrüskler saldıran taraf.
  
  savaştan yunan koloniciler galip çıksa da italya'yı terk ediyorlar ve ilk başta korsika adası'na, daha sonra da günümüzde marsilya şehrinin bulunduğu yere geldiler ve buraya şehirlerini kurdular.